30 Kasım 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 33

müsavi idi. Fakat "1951 Avrupası"n- da ikinci — şahsiyetin — gittikçe daha ağır basmıya başladığı görüldü. n takibeden eserlerde bu yonelış gıttık- çe hızlandı ve nihayet "Korku"da haddine erişti. Rossellini artık mü- şahadelerini değil bu müşahadelerden edindiklerini, bunlar hakkındaki dü- şüncelerini anlatıyordu. anlaşılmıştı ki "müşahadeci", kumantercı Rosselhnı ile kir", Rossellini dağlar fark ne kadar usta, ne kadar canlı, ne ka- dar berrak ve sürükleyici ise, ikinci- si o kadar beceriksiz, cansıkıcı ve ka- ranlıktır. Gerçeğe dönüş ossellini'deki bu değişme — dostla- , ş arkadaşlarında, hayranlarında hayal — kırıklığı uyan- dırmakla birlikte hiçbir vakit ümit- sizliğe yol açmadı Herkes ondan “büyük bir eser" vermesini bekle- mekteydi. "Roma Açık Şehir", "Pa- isa" ile birlikte neo-realist eserlerin çoğunda senaryocu — olarak çalışan son fılmlerınde ise Rossellini'nin ikin- d tu kl ci devred tumuna yaklaşan Fe- derico Felli bile aynı fikirdeydi. Böylelikle farkında olmadan hem oluyordu. Zira, Rossellini'nin bugüne kadarki gelişmesi gostermıştı ki, o- nun verebileceği "büyü eser ancak "Roma çI Şehir"in, "Paisa"nın izinden giden eser olabilir. "Hindis- bu düşünceyi teyit eden bir Zira — yapısı da, çervilişi de "Paisa"ya son — derece enzemekte- dir. Altı ayrı bölümden meydana ge- len" Paisa" gibi "Hindistan "57" de dokuz ayrı bölümden — meydana gel- mektedir. Başlıbaşına bır kıta sayıla- bilecek Hindistan, şarktan garba bu şimalden cenuba, dokuz bölümün i- çinde canlanıyor. Karapur cengelin- de bir fil kampı, vahşi tabiat; Bom- bay'da büyük bir şehrin kenar ma- hallesinden kibar mahallesine kadar deı k çehresı, Hıra ud'ta, otuz beş a meydana getır- kâyesi Dünyanın en eski edeni- yetlerinden biri olan, sonra asırlarca boyunduruk altında yaşıyan büyük bir memleketin yeniden kuruluşu; bu eski- dokümanterci, gerçekçi tutumunu kazandıktan son- ra Rossellini kadar ustalıkla çevıre— bilecek pek az re_ıısor Vardır Fellin i Rossellını çevrilişi bakımın— n da "Paisa'daki röportaj yetlerini — taşıyor Rossellini yabancı gibi yeni ayak bastığı bu AKİS, —30 KASIM 1957 SİNEMA "Yeni — bir memlekete kitaplardan edindiği bil- gilerle gelmişti. Çevireceği film için İtalyada hazırladığı bir taslak vardı. Bu taslağı gazetelerden, kitaplardan, resmi broşürlerden edindiği intihalara dayanarak hazırlamıştı Fakat Hin- distana ayak asmaz bunlarla hakiki Hındıstan arasındaki farkı gördül. O zaman naryo taslağını baştan sona değiştir- di. Her geçen gün senoryaya yepye- ni, bambaşka bir hikâye — ekleniyor- du; —Hindistan 57", büyük bir — kıs- mıyla tıpkı " P a i s ' gibi ırlıcalen çevriliyordu. Rossellını nin — "Strom boli"ye kadar olan filmlerinde bu çe- şit çalışma mühim bir yer tutar. Bergman'ın sık sık tekrarladığı gi- bi Rossellini önceden tasarlanmış bir senaryoya göre çalışamaz, masa ba- şında senaryo hazıırlıyamaz, hikâye- lerini kamerasıyla — yazar "Roma Açık Şehir"de, "Paisa"da senaryo o- larak adlandırılan şeyler, hemen ka- mera öÖnünde ışma arkadaşlarıyle kararlaştırılmış sahnelerden, yahut çok umumi hatlarla evvelden çizil- miş kaba bir taslaktan başka birşey değildir. Tıpkı harp sonu İtalyasını film üÜzerine "dırekt" olarak tespıl edişi gibi "Hindis 57" de Hin şi halkını günlük yaşayışı içinde sokak— ta, evinde, köyünde, işbaşında haber- siz olarak tespit eden bir çalışmadır. İlk bakışta bir memleketin, bir' hal- kın yaşayışını sadece — satıhtan ver- mek gıbı görünen bu tutum, nelerde birbirlerine karşı rıyla, sevgileri, nefretleri, şüphe ve ülke, yeni bir durum..." kararsızlıklarıyla, bu çeşit davranış- larına yol açan olaylarla olan bağla- rıyla ortaya bir topluluğun — değişik, canlı, elle tutulur yaşayışı çıkmakta- dır "Paisa" ile olan bu benzerlik ya- nında "“Hindistan 57" Rossellini'nin ilk uzun renkli filmi olması bakımın— dan bır degışıklık me Dokümanter fılmlerde renk kullanışının ne kadar zor ve görün- tülerin ne kadar mühim olduğu, hele "Hindistan 57" nin şimdi 7-8 saatlik bir uzunluğa eriştiği göz afifine alı- nınca, bu deneme daha dikkate değer bir durum almaktadır. "Hindistan 57" nin Rosselhnı ba— eserleri oynamıştır. tan sinemasının en mühim olan Satyajik — Ray'ın bu ve Hindistan'da "Rüya G çeviren Fransız ı'ejisörü Jean Renoir- dan faydalandığı unutulmamalıdır. Bahçelievler DÖRT MEVSİM ANA OKULU İYİ BAKIM MODERN TESİSAT TEMIZ VE BOL GID Bahçelievler, 19 cu Sokak ANKARA TEL 33425 33