disenin meydana çıkması üzerine savcılık, daha önce yapılan ve ade- mi takip kararı verilen ihbar dosya- larım meydana çıkarmış ve savcı mu- avinlerinden Galip Mergen hâdiseye el koymuştu. Savcı Galip Mergenin meseleye el koymasından sonra hâdi- se bir esrar perdesine bürünmüştü. Zira resmi makamlar bu hususta pek fazla bir şey söylemek istemiyorlar- dı. Fakat bu arada Vali ve Belediye Reis Vekili Kemal Hadımlı, İstanbul- da 14 Takdir ve Kıymet Komısyonu— nun bulunduğunu, Yalnız 1 numaralı Komisyon için böyle bir ihbarın ya- pıldığını, diğer komisyonlar için her- hangi bir takibata lüzum olmadığını ve yapılmadığını söylüyordu. Kemal Hadimimin bu beyanatını müteakip bütün Takdir ve Kıymet Komisyon- larının faaliyetleri tatil edilmiş ve raporları Belediye Müfettişleri tara- fından tetkike tâbi tutulmuştu. Bu arada da Belediye istimlak bedelleri- nin Ödenmesine ara vermişti. Bü- tün bu hâdiseler Vali ve Belediye Re- is Vekili Kemal Hadımlının beyana- tıyla tamamiyle bir ayrılık teşkil e- dıyordu Hattâ bu arada, Takdir ve Kıym Komisyonlarının lağvı da bahis mevzuu ediliyordu Suiistimal nasıl yapılmıştı? Belediye tarafından istimlâk edile- cek menkul ve gayrimenkullere gi- den Takdir ve Kıymet Komisyon aza- ları orası için bir kıymet takdir edi- yorlardı. Fakat bu arada Takdir ve Kıymet Komisyonları ile müşterek faaliyet gösteren komisyoncular gay- rimenkul sahibine — giderek istimlâk edilen yer için komisyonun değerin- den az kıymet takdir ettiklerini, şar yet kendileriyle bir anlaşmaya vara- cak olurlarsa bu mülkün kıymetinin yükseltileceğini, bunun için de ken- dilerine komisyon vermeleri icap. et- tiğini söyliyerek onları kendi arala- rında bir bono muamelesine tâbi tu- Kemal Hadımlı İmara çamur sıçratmıyor!. tuyorlardı. Bunun üzerine istimlâk Takdir ve Kıymet Komisyonu o gay- rimenkul için anlaşılan miktarı gös- teriyor, mal sahibi parasını aldıktan sonra da bonolarla karşılığım arada- ki komisyoncuya ödüyordu. İstanbul - da emsallerine nazaran düşük kıy- met takdir edilen gayrimenkullerin sahibine "Komısyoncuyu gör, komis- yoncuyu gör" deniliyordu. İnşaat müteahhidi Sedat Gürsel ve iş adamı Osman Geçim gayrimenkul sahiple- riyle komisyon Üyeleri arasındaki münasebetleri — tedvir — ediyorlardı. Hattâ bu işlerin Beyazıt Camii civa- YURTTA OLUP BİTENLER rındaki bir kahvede ve Tünel yakın- larındaki bir büroda organize edildi- ği de söyleniyordu. 1 numaralı İstim- lâk Takdir ve Kıymet Komisyonunun diğer iki azasının hiçbir menkul ve gayrimenkulun kıymet takdirine git- medikleri anlaşıldığından haklarında hiçbir soruşturma yapılmamıştır. 1 numaralı İstimlâk Takdir ve kıymet Komisyonu âzalarının Emni- yet Müdürlüğünde istifalarını müte- akip "Bizim yaptıklarımız hiçbirşey ifade etmez. Sizler, öküzün altında buzagı arıyorsunuz. Halbuki sız bu- zağıyı ineklerin altında arayınız" söz- leri bilhassa mühim ve üzerinde has- sasiyetle durulması — icap eden bir mesele Ayrıca İstanbulda istimlâk faali- yetinin hararetlendiği son zamanlar- da bazı kimselerin 1 numaralı İstim- lâk Takdir ve Kıymet Komisyonu âzalarının suııstımalınden çok ve pek- çok fazla para temin ettikleri söy- lentileri dolaşıyordu. Bu söylentilere göre bu kimseler, İstimlâk Kanunu çıkmazdan evvel Beledıye tarafından istimlâk edilen ve henüz imara tâbi olmamış menkul ve gayrimenkul sa- hiplerine giderek mülküne İstimlâk anunundan önce Belediye tarafın- n çok düşük bir kıymet takdir e- dıldıgını halbuk mülklerin henüz imara tâbi olmadığına göre, İstimlâk Kanunu dahiline girebileceğini, bu- nun için de kendileriyle herhangi bir anlaşma yapacak olurlarsa bunu te- min edebileceklerini — söylemekte ve mülk sahibiyle anlaşma yaparak o gayrimenkulu İstimlâk Kanunu da- hiline sokmakta ve aradaki büyük farkı paylaşmaktaydılar. Bu ne- vi muameleleri daha ziyade D.P. ye ve Belediyeye yakın avukatların yap- tıkları söylenmektedir. Bu enlerde Başbakanlık — tarafından Mılletvekıllıgı dokunulmazlığının kal. dırılması talep edildiği halde, bu ta- AKİS, 14 EYLÜL 1957 YAZISIZ