1 Haziran 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 12

BASIN A Dâvalar Hürbilek de hâkim önünde E skişehirde çıkan işçi gazetesi Hür- bilek tarafından yayınlanan “Vazi- fe başındayız” adlı yazıdan ve “Kam- panya”" ile “sendikalar kapanıyor” ad- h şiirlerden dolayı Eskisehir Toplu Basın Mahkemesinde açılan dâvaların duruşmaları geçen hafta Çarşamba günü kalabalık bir dinleyici grubu önünde yapıldı. Savcının iddianamesi pek vazıh değildi. Yalnız ileri sürülen iddia basın kanununun son tadilâtına uygun olarak “devletin itibarını sarsmak”, “halkın telâşını mucip ol- mak” gibi müphem ibareler taşıyor- du.. İddia makamı bilhassa “İlim mil- ebseselerinin sustuğu, siyaset adam- lârının konuşamadığı ve basının yaza- rıadığı bir devir'den bahsedilmesini beğenmemişti. “Kampanya” adlı şi- it ise 1950 de yazılmıstı. Hiç bir ikti- darı ve şahsı hedef tutmadan halkı ve bilhassa işcileri tüccar politikacı- laâardan, vurguncu tüccardan ve tlim erbabının “ilim'e hasmıcân” olduğun- dan şikâyet ediyordu. Bu şiir Hürbi- lek'in sanat sayfasında yer almıştı. Aym sütunda Mithat Cemal Kunta- yan “Hürriyet, o en son şerefindir, o- rfu satma” cümlesini ihtiva eden “E- ğilme” başlıklı şiiri vardı. Politikacı- lâarın tüccar, tüccarın vurguncu, ilim adamlarının ilme hasım olmaları ile devletin itibarını düşürmek, halkı te- lâşa vermek a.rasında nasıl bir irtibat de mümkün olmamıştı. Gelecek celse- lerde belki bu meraklı hâdiseye savcı bir hal şekli getirecekti. Diğer dâvalar E skişehirde Hürbilek dâvalarının düruşması yapılmasından bir gün sonra Bursa Toplu Basın Mahke- mesinde bir başka basın dâvası ka- rara bağlanıyordu. Bursada neşre- dilen Yeni And gazetesi bundan İ- ki yıl kadar önce kte bir be- lediye memurunun yolsuzluk yap- tiğı yolunda bir haber ve mahkemeye düşmüştü. yYıldır devam hafta günü gazete me- gülleri aleyhinde karara bağlanıyor Ve gazete sahibi Derviş Sami Taşman 5000 lira ağır para cezası ödemeye, gazetenin Yazı İşleri Müdürü Fethi YAPI - TEKNİK İnşaat ve Mühendislikle — ilgili reklâm ve ilAnlarınızı en iy deferkndlrohlleceğinlı mühen dislik dergisidir İdare ve müracaat yeri: Zafer Meydanı Âdil Han No: 4 - Yenişehir. Ankara. Cenevre - Mayta... on haffa zarfında, biri Parlste diğeri Bern'de ikti adam gazete sütunlarını bir haydi İşgal etti ve bunlardan birincisi siyasi hayatının en çetin günlerini yaşar- ken ikincisi dpe uzun meslek yılla- rına seneler sonra torunlarının da- hi iftiharla bahsedebitlecekleri ha- tıralar bıraktı Birinci adam Guy Mollet, Fran- sız. Başhbakanıdır... Mollet, Süve)"ı baskınlarından itiharen çeşitli ten.- kidlere muhatap bulunuyordu. Çı- karmaların malüm neticesi Mollet kahinesini adamakıllı hırpalamış faknt düşürememiştl. Nüveyş buh- ranının Fransız meclisinde husule getirdiği Atimatsızlık, —Mollet'nin kabul ettirmek İstediği yeni vergi- Jer dolayısIyla nüksetti ve Fransız mentoda 213'e karşı 250 oyla mağ- Tüp oldu Meclisin vDek az farklı bir ekseriyeti Mollet kabinesinin yeni mali gyryensiplerini tasvip etmemiş- ti. Meclisin o günkü oturumu ha- kikaten son dereca çetin geçmiş ve Fransız Başbakanı her mevzuda sorulan çeşitli sualleri cevaplandı- rabilmek için defalarca kürsüye çıkmıştı. Fakat Guüyv Mollet'in Par- lamento ekseriyetini tatmin edeme. diğini güven oyunun neticesi gök- terdi... Oylamgdan sonra meydana gelen durum hakikaten alâka çe- kiciydi. Zira Fransız anayasasına göre kabinenin düşmesini icap et- tirecek güvensizlik oyunun Meclis ekseriyetinin üçte ikisi tara!ındın Mollet kabinesine itimad etnilyenler ©e 58 evarındaydı. Başbakahın rağbet görmeyen mali prensiplerinde deği- Siklik yaparak İşine devam etmesi mümkündü. Fakat Mollet, istifası- Nı verdi. Zira bir. fazlasıyla dahi olsa Parlamento çoğunluğunun ka- binesine karşı gösterecedi itimat- sızlıktan sonra, “Hele bir üçte iki- yi doldurmavya çalısşyn” diye bek- Jemek bu asrın Fransız Meclisinde bir Basbakanın sadece siyasi inti- harı olurdu.., B u hâdineden bir kaç gün evvel Rern'deki yaşlı bir sorgu hâki- mi de hükümet makamları tarafın- dan apar topar hapse attırılan bir Taşman ise 1000 lira para cezası ve 6 av hapse mahküm oluyordu İzmirde neşredilen Demokrat İzmir Gazetesi fıkra yazarı Ziya Hanhan'ın “İnsaf be Paşam” başlıklı !ıkmm dan dolayı uğrudığı bir yıllık hıpls cezasını cekmek Üzere hapse girdiği hatırlardadır Bu arada mahkeme ka- ile fıkramn neşredildiği Demok- Bir Başbakan, Bir Hakim... Feyyaz TOKAR gazetecçinin sorgusunu yapmaya çabalıyordu.. Mesleğine uzyn sene- ler hizmet etmiş İsvtereli hâkimin netlcesiz kalacak olan sorguların- dan sonra serbest bırakacafı gaze- teci A.P. ajansının İsviçre muhatbi- riydi va bir tahkikatın mahremiye- tini ihlâl etmişti. İsvlere Başsavcısı Dubols'in in- tiharı hâdisesi üzerine basında çı- kan çeşitli tefsirler sırasında mnıu- habir Washingtondaki — merkezine bir telgraf çekerek gayet entere- san malümat vermis. Dubols'in İs- viçre eminiyet teşkilâtı müfettişle- rinden Max UÜlbrlch ile birlikte Sü- veyş haâdiseleri sırasında Mısır Ne- faretinin Kahireyle yaptığı konuş- maları tele aldırdığını, bilahare bu malümatı yabancı bir sefaret men- subuna verdiğini vazmıştı. Başsav- cının intiharı bu vüzdendi. Nitekim A.P. muhabirinin haberi doğruydu ve bir kaç gün sonra İsviçre hükil- meti Fransadan Berim'deki ticaret ataşesini, bu işe karıştığından ötü- rü geri çekmesini istiyecek. Max Ulbrich ise Başsavcıyla birlikte te- lefon konuşmalarının muhteviyatı- nı çok samimi ahbapları olan Fransız Ticaret Atasşesine verdikle- rini açıklıyacaktı.. Hâdisenin İs- viçre resmi makamlarında husule getirdiği şgaşkınlığın derecesini ka- layca yörmek mümkündü. Bir ta- rafta Bassavcıyla Emniyet Müfet- tişi bir casusluk hâdisesine karışır- ken. diğer tarafta son derece mah- rem yapılan tahkikatın iç yüzü meç hul kimseler tarafından — yabancı bir gazeteciye açıklanıyordu. A. P. muhabiri evvelâ bir hâdisenin ilk tahkikatında ifşaatta bulunmak suçundan tevkif edildi. Ertesi gü- nü hâdiseyi nereden öğrendiğinin tesbit edilmesi için Norgu hâkimli- kaynafını acıklamayışını norn-ıal buluyor ve böyle bir ifşaatta bu- lunmaya zorlamanın aber alma emniyetini zedellyeceğilne kanaat getirerek A.P. muhabiri hakkında tahlive kararı veriyordu. Burası Avrımmanın ortasında kit- çük. iddlasız, fakat Demokrat bir memleketti... ; rat İzmir gazetesinin de bir av kana tılması kararı Temyizce tasdik edıldi gğinden mahkeme kararı gemğıncı Demokrat İzmir neşriyatına bir ay unda kalıyordu. Ge çen haftanın başmdı gazete lerin den gazetesini almak isteyen bir çol İzmirli kararı ayak Üzeri öğrendi vi P_İEIJS__İ; ' BA