6 Nisan 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

İKTİSADİ VE MİLLİ SAHADA Tasfiyehanenin kurulması hakkındaki anlaşma İş bol bol petrol çıkarmağa kaldı!. Petrol Yeni imkânlar D ört büyük yabancı şirket ile Türk hükümeti temsilcileri arasında bir müddettenberi devam eden müza- kereler, geçen haftanın sonunda müs- bet şe ekilde neticelendi ve ma günü Dış İşleri Bakanlığında, ürkiyede büyük bir petrol tasfıyehanesı kurul- mîısını derpiş eden bir anlaşma im- zala aşmaya göre, dört büyük ya- rmay 1 . Tasfiyehane 1960 yılında işlemeye başlamış olacaktı. Buna mu- kabil kurulacak tasfiyehanenin 80 sene müddetle işletme imtiyazı bu dört şirkete veriliyordu. Anlaşmanın diğer maddeleri ise açıklanmadığı i- çin, meçhuldü. Türkiyedeki petrol araştırmaları musbet netice verirse, yeni tasfiyeha- petrolunu ışlıyebılecektı Fakat bu, şimdilik şansa - bağlı işti. Yabancı şirketler şansa güvenip para yatırmıyorlardı: Tasfiyehane in- şasına karar vermeleri, rta Doğ petrolünü Türkiyeye akıtma prOJele— riyle yakından ilgiliydi. Süveyş hâdi- selerinden sonra, lngılterenın petrol kaynaklarını emniye altına almak istediği biliniyordu. Arap memleket- lerinin reaksiyonundan korkan Ame- zamanlarda bu fikri ka- bule yanaşmıştı. rol boru- ları İran ve İrak pelrolunu Iskende— runa akıtacaktı. Kurulacak şebeke- AKİS, 6 NİSAN 1957 nin, milletlerarası bir statüye göre idaresi düşünülüyordu. İngiltere, pet- rol isinde Amerika ile rekabetten vaz- geçmiş, bılak s onun himayesini ara- maya başlamıştı Petrol borularının Türkiyeden geç- mesi, şüphesiz sevinilecek bir hadi- seydı Böylece memleketin ziyadesiy- muhtaç okluğu bir miktar döviz kazanılabıllrdı Ama bu haberleri ka- zanılmış büyük zaferler gibi göster- mek lüzumsuzdu. Hele muhayyel pet- rol satışlarını düşünerek, — mesnetsiz bir iyimserlikle hareket etmek çok tehlikeliydi. cT Irak Kalkınma haftası rak'ın genç kralı — Faysal, geçen hafta bir açılış töreninden diğe- rine koşmaktan helak oldu. Dicle ü- GENÇ NESLİN DEĞERLİ HİKÂ TYECİLERİNDEN TARIK DURSUN K. NIN VEZİR DÜŞÜ KİTABI ÇIKTI 100 KURUŞ YEDİTEFE rmmw imzalanıyor zerinde iki köprüyü, iki büyük kara yolunu yem bir Tradyo 1stasy0nu lrak milletine ugurlu ve hayırlı" olması temennisiyle açtı. 5 bine ya- ın lı'aklı ailenin iskânım ve refahı- nı te usayip projesinin ta-, hakkukuyla çölden kazanılan ekile- bilir arazıye İraklı çiftçi — ailelerinin yerleştirilm bulunmak ta Kalkınma Bakanı Dr. Cafer'e düşmüştü Irak hakıkaten süratli bir ikti- sadi kalkınma içindeydi. Siyasi aki- desi diktatörlüğe meyyal Nuri Said aşa, — Iİrakın iktisadi kalkınmasını ilmin — diktatö rlüğüne — terketmişti. Başbakanlığa — bağlı bir Kalkınma omitesi kurulmuştu. Bu komitede yabancı uzmanlardan — geniş ölçüde faydalanılıyordu. Maliye ve Kalkınma bakanları da komitenin üyeleri ara- itenin ınşaat sanayı e İdare heye— ubeleri faalı e ni koordin edıyordu 1860 ta bitecek 5 yıllık plan her türlü siyasi tazyikin dışında, Kal- kınma Komitesi tarafından yürütülü- yordu. Plânın finansmanı zengin pet- rol kaynakları sayesinde yapılıyordu. Irak, Suudi Arabistan gibi petrolden gelen milyonlarım saray inşasına Ca- dillac'lar mubayaasına yalırmıyordu Petrol kaynaklarının & 70'i 1 bakımından büyük bir muvaffa- kiyetti En bü Ecnebi firmalar 1- rakta rekabet halindeydiler.. Irak, hakikaten bir şantiyeye dönmüştü. Fakat bu gıpta edılecek tabloda da karanlık noktalar vardı. Ekonomik 15