YURTTA OLUP BİTENLER Sir James Bowker Müşavir elçi menfaatlerine en uygun şekilde hal- ledebilmenin tek çaresi müşterek bir milli politika tesbit etmektir. Realite enderes' tarafından ifade ettirilen şekilde değildir. İngiltere adadan çe- kildiği gün Kıbrıs bizim için kaybo- lacaktır, bunu hiç kimse önliyemez. Bizim yapacağımız bugünden öyle bir formülün bulunmasına çalışmak- tır ki İngiltere orada daha evvelce Filistinde ve Hindistanda düştüğü vaziyete düşmesin. Tamamiyle sek- ter bir tavır takınmak ise bunun yo- lu değildir. Misafirle temaslar İngiltere Dışişleri Bakaniyle devlet adamlarımız arasında Büyükelçi Sir James Bovwker'in de ıştırakıyle ya- pılacak müzakerelerde Kibrisin ya- nında İngılterenın Orta Doğudaki umumi un ve Bağdat Paktı- nın bahis mevzuu edileceğine şüphe yoktur. Çok mühim hadiselerin etra- fiımızda cereyan etmekte olduğu ha- kikatine gozlerımızı kapa- yamayız. da... re ise bütün partilerin uzennde ıt- tifak edecekleri milli bir politika- nın tesbitinden ve tutulan yolda bazı Trevizyonlar yapmaktan iba- rettir. Batımızda Balkanlarda, güney ve doğumuzda arap âleminde kuv- vetler muvazenesi değişirken ve her- kes polıtıkasını ayarlarken bizim "a- yarlama" yı sadece fiyat artması o0- larak telakkı etmemiz sadece hafif- Politikamızda revizyon elbette a- na prensıplerın değişmesi — değildir. ükümetinin mesela Cemal Abdülnasırın şantaj politika- sını takip etmesi akla dahi gelmez. 6 Batı blokundan ayrılmamız da ba- his mevzuu olamaz. Ama dış politi- ka işlerimizin iyi gitmediği hakikat- tir. Bunun başlıca sebebi ise "her şe- ilirim" iddiasındaki bir ta- kım zevatın bilhassa son senelerde hadiseleri mütemadiyen yanlış kıy- metlendirmeleri ve hata üstüne hata işlemeleridir. İste, partilerin müşte- rek gayretleriyle önlenebilecek olan budur. Dünyanın her tarafında ikti- darlar partilerarası milli bir politika takip etmek ımkanını bulurlarsa se- vinçlerinden erler. Bunda, kendı prestijlerini kıracak bir husus gör Demokrat Partı ıktıdardayken Japonyayla ba- rış andlaşmasını Cumhuriyetçi Fos- ter Dulles hazırlamıştır. Ama o yolu tutmak, is başındaki- lerin kendilerine — güvenebilmeleriyle kabildir. Halbuki partileri içindeki yerlerini bile bir takım kombinezon- arla muhafaza edenler elbette ki göğüslerini gererek bu yola gıremı- yeceklerdir. Nitekim su ana kada girememişlerdir. AKİS, cereyan e- den hadiseler ve yapılan hatalar kar- şısında ir politikanın bütün partilerin iştirakiyle tesbit olunması lüzumunu bir defa daha hatırlatmayı vazife bilir. Bu, milletlerarası sahada sesimize ancak kuvvet verecektir. Sesimiz ise son senelerde pek zayıf- lamıştır. Yeni kombinezonlar Bu —haftanın basında pazartesi gü- nü öğle vakti İstanbulda Park O- tele girenler pek eğlenceli ve pek is- tıfadelı bır gun geçirdiler. Masalar- dan Başbakan eski iki, yeni bir ideal arkadasıyle yemek yıyordu Eski ideal arkadaşları Dr. Mükerrem Sarol ile Sefa Kılıçlıoğluydu. Yeni ideal arkadaşı ise Emin Kalafat Doğ- rusu istenilirse Devlet Bakanını bun- dan bir kaç ay evvel o cemiyetin a- rasında görenler biraz şaşırırlardı. Ama aylar Emin Kalafatı değiştir- mişti. Hakkında Meclis tahkikatı de- vam eden Dr. Mükerrem Sarol ise Adnan Menderesin masasında görün- mekten pek memnundu. Sefa Kılıçlı- ogluya %elınce, o böyle şeylere ba- zerinde durulan mesele, şi- kayet mevzuu olan basının yola ge- tirilmesi meselesiydi. Bir takım bas- kı teşebbüsleri önümüzdeki günlerde pek âlâ beklenebilirdi. Ma dem ki ga- zetelerin aleyhteki neşriyatı "iyi ic- raat" ile önlenemeyecekti, onları maddi yollardan sıkıştırmak gerekir- di. Başka bir masada Fevzi Lütfi Ka- raosmanoğlu refikasiyle beraberdi. Bir diğer tarafta ise değişik parti- den Ankara milletvekilleri bir ara- daydılar. Osman Şevki Çiçekdağ, A- tıf Benderlioğlu, Abdullah Gedikoğ- lu aralarına . kurucularından Muhlis Bayramoğlunu almışlardı. Demokrat Parti içinde Genel Baş- kanın yeni kombinezonlar peşinde ol- duğu görülüyordu. D.P. Meclis Gru- bunun zoruyla ve baskısı neticesinde bazı ideal arkadaşlarım feda etmesi onu zayıf düşürmüştü. Zira Adnan Menderes artık ancak o ideal arka- daşlarından kuvvet alır haldeydi; yoksa ne kendi bunda ve ne de parti içinde onu eskisi gibi hararet- le tutanlar yoktu. Genel Başkan Men- deres IV. kabinesinin kurulması sıra- sında Prof. Köprülüye meyyal bir ta- ta ve kurucular arasında ıhtılaf bulunmadığı hissini doğurarak o badireyi atlatmaya çalışmıştı. Şim- di ise Prof. Köprülünün hareket tar- zı ve üstadın nihayet doğruyu gör- meye başlama istidadı göstermesi Genel Başkam son derece rahatsız e- diyordu. İtidal taraftarı bakanların kendisinden gittikçe daha fazla ay- rıldıklarım meye imkân yo Politikasını istediği gibi tatbik ede- miyor, onları zorlayamıyordu. Çatış- malar gittikçe artmıştı. Adnan Men- deres yalnız kaldığını anlıyordu. Park Otelin yemek salonunda kendisini bu- günkü durumuna sürükleyen eski Ge- nel Kurmayını yeniden etrafına top- laması bu yüzdendi. Bu elbette ki hataydı, de muazzam bir hata,. Tekrar eskı politikaya dönüş Adnan Menderese öyle bir oyun oynayabilir, onu o kadar müşkül vaziyete düşü- rebilirdi ki bu sefer bütün bakanla- m feda etmesi dahi onu kurtara- azdı. Ama Genel Başkan maalesef bu basit hakikati göremiyordu. Yeni kombinezonların hedefi Prof. Fuad Köprülüydü. Dışişleri Bakanı - na Dışişleri Bakanlığı bütçesi Mec- liste görüşülürken yaman bir darbe indirilmiş ve hayrettir Prof. Köprülü bunu tevekkülle kabul etmişti. İkin- ci darbe İstanbul teşkilâtım elinde tutan oğlu Orhan Köprülüyü yerin- den almak olacaktı. Adnan Menderes Ziya Termen Bülbülün çektiği AKİS, 10 MART 1956