P Bir futbol maçında tehlikeli an "Menisküs" kimsenin umurunda değil Spor Hekimliği Bir hadise on — günlerde gazetelerin spor sa- hifelerinde, ık sık, çok defada yanlış yazılan ve telaffuz «dilen bir kelime geçiyor: menisküs İzmir de ve Ankarada önemli ba- şarılar kazandıktan sonra, İstanbul- da Millh takımımızın karşısında he- zimete uğrayan Macar milli takmı ile beraber Laszlo. Kreitz adlı bir de doktor geldi. Denildiğine göre bu zat menisküs ameliyatı — mütehassısıdır. Birkaç klüp kendisine müracaat ede- rek bu hastalığa yakalanmış olan e- lemanlarından bazılarına ameliyat yapmasını teklif etmişler. Sağlık müdürlüğünden — müsaade istenmiş. Fakat ameliyat için izin alınama- mış. Sağlık müdürlüğü, bu ameliya- tın Türk hekimleri tarafından yapı- labılecegını Lozan andlaşması ge- reğince yabancı bir doktoran yurdu- muzda ameliyat — yapmasına imkan olmadığını bildirmiş. Buna rağmen yapılan müracaatlar ve iltimaslar karşısında bu Macar doktor hususi bir kiliniktte üç sporcumuza muvaffa kiyetli ameliyatlar yapmış. Kendisi- ne teklif edilen — ücretleri kabul et- memiş, sporcular ameliyattan mem- nun kalmışlar. Mütehassıs başka ye- di sporcuya daha vakit ve fırsat bul- duğu takdirde ameliyat yapmayı va- adetmiş. Kendilerine ameliyat yapı- lan sporcular, — İstanbulspor'un eski santrhafı Hakkı Balıkesir fudbol- cularından Ömer, Galatasaraydan at- let Sabri Deközdür. Ameliyat olan sporcuların klüpleri Dr. Laszlo Kre- itz'a irer — hediye — vermişlerdir. Doktorun öbür yedi sporcuya ame- 22 liyat yapıp yapmadığım bilmiyoruz. meliyat olan üç sporcunun durumu ne haldedir? Bundan sonra spor ya- pacak, normal duruma gelebilecekler midir? Bu da meçhuldür. Biz bunları bir tarafa bırakarak bu hastalık hak- kında bilgi vermeğe çalışalım: Menisgue nedir? Diz ekleminin içinde, oyluk kemiği- nin alt ucundaki iki lokma ile ti- bia dediğimiz bacak — kemiğinin üst ucu arasında — karşılıklı, şeklinde iki kıkırdak vardır. Bu kı- kırdaklar tibia dediğimiz bacak ke- miğinin üst ucuna yapışıktırlar. Va- zifeleri çok ileri derecede — gerilme ve bükülme halinde diz ekleminin üs tünde ve altındaki kemik uçlarının ezilmesine, kırılmasına engel olmak ve yumuşak bir yastık gibi kemik satıhları arasına yerleşerek çok faz- la bükülme ve gerilme hareketlerini kösteklemektir.' Bazı şiddetli hareket lerle bu kıkırdaklar yerlerinden ko- parlar, ezilir, yarılır ve eklem için- de serbest bir hale gelirler.. Mafsal aralığının orasına burasına sıkışarak o eklemin ödev yapmasına engel o- lurlar . SAYFİYE Tarih Menisk — hastalığı uzun zaman şüp- he ile karşılandı. t ü yüzyılın başlarında Hey, Tooper ve Ried gösterdikleri vakalarla bu has- sıralarda hastalık mafsal burkulmalarile karıştırılıyordu. Bu hastalıkla karıştırılan — başka eklem hastalıkları da vardı. Meselâ Larrey, sim bulmuştu. Bu gibi hadiselerden ötürü de bu hastalığa inanmıyanların sayısı arttı. Bir gün onde ismindeki cerrah Fransız tıp akade misinde bu hastalığa aid müşahade- rotomi yapılmağa başlandıktan son- ra bu hastalığın anatomik mahiyeti tesbit edildi. Aseptik artrotomi 1880 de ilk defa Margary tarafından tat- bik edildi. Bundan — sonra cerrahlar görülür, elle tutulur bir şekilde me- nisklerin mafsal ıçınde kaydıklarını, yer değiştirdiklerini,, — koptuklarını anladılar. Bazı İngiliz ve Amerikan istatistikleri bu hastalıga aid nis- betleri yüksek göstermektedirler. Meselâ Robert Jones bu şekilde 2000, Martin de 1200 vaka ameliyat ettik- lerini söylemektedirler. Halbuki Fran sız cerrahlarının vak'aları azdır Manche'ın iki tarafında spor riskleri aynı nisbette olduğuna göre Fransız ların cerrahi endikasyonları kâfi bul- madıkları vakalarda da Anglosakson ların müdahale ettikleri anlaşılıyor. Kendilerine hak vermek de lazımdır. Menisk lezıyonlarının ameliyat edil- mesinde ve teşhisinde israr etmek her halde faydalıdır. Çünkü pratis- yenlerin tahmin ettiklerinden fazla bu arızaya rastlanmaktadır. Bu sa- katlığın artık bugün cerrahi olarak giderilmesi de mümkündür Klinik olarak birçok eklem hasta lıkları bu leziyonla karıştırılabilir. Bu çeşitli hastalıkların ayırd edilme- leri lâzımdır. Bunların toplamı "diz eklemi — burkulmaları - Entorse du genou" “Derangement interne du genou - dizin altında anılmaktadır. menisklerin hakiki bir deplasmanı olmadan travmalardan sonra iltiha- bı leziyonlar ve beslenme — bozuklu- ğuna bağlı trofik olaylar da görüle- bilir. Bunlar da Meniscite ve menisk kistleridir. Menisk kopmaları nasıl oluyor? Meniskler bir takım hareketler yapmaktadırlar. Diz arkaya bü- küldüğü zaman arkaya, diz gerildi- LOKANTASI İddiasız dekoru, mükemmel servisi ve müzikli akşam ye- mekleriyle muhterem halkımıza hizmete devam etmek- tedir. Tel. 443344 Oriantal Pasaj - Tünel - Beyoğlu - İstanbul. AKİS, 10 MART 1956