11 Haziran 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 29

MUSİKİ Konserler Mevsim sonu Haydn'ın "Veda" senfonisinin son muvmanı çalınırken, orkestra ü- yeleribir er birer sahneden ayrılmağa başladılar. Nihayet şef Hörner de partisyonunu kapladı; kürsüden indi. Sahnede kalan son iki kemancıdan birinin, Sedat Eklisin sırtını okşa- dı. O da çıktı. Orkestra, tatil zama- nının gelmiş okluğunu [fade etmek için, aslında bu maksatla yapılmış Ur eser seçmiş,- bu senfoniyi ilk de— fa olarak 183 sene önce Haydn' patronu Prens Esterhazy nin huzu runda saray musikişinaslarının jes- tini tekrarlamıştı. Cumhurbaşkanlığı Orkestrasının — gerçekten ur tatile - hem de uzun ur tatile - hak kaza- nıp kazanmadıgı munakaşa edilebilir- Fakat herhalde bu hareket, dinle- yıcılerın çok hoşuna gitti. nı konsere solist olarak ur mi- safir Polonyalı vıyolonıst iştirak et- ti ve Mozart (No. 5) ile Brahms kon- sertolarını çaldı. Bu Vıyolonıst - İs- mi Wanda Wilkomirska'dır - konser- vatuvarda da ur resital verdi. Her İki konserinde de dinleyicileri heye- can içinde bıraktı. Onu, Suna Kan ile kıyas edenler oldu. Kıyas ur ba- kıma yersizdi. Zira bu iki viyolonist, ayrı plânlarda yer alan icracılardı. una Kan, ur musikişinastı Wanda Wılkomırska ise, dinleyici üzerine ne vasıta ile olursa olsun, tesir yapmağa ahdetmiş ur gösterişçi.. 'Müthiş yı- kıcı ur kuvvetle çalıyor, bestekârla- Romalı gladiyatörlerin mağlüp ra- kıplerı haline getiriyordu. Halk da, ısrarlı tezahüratıyla, sanki başparma— ğiyle toprağı gösteriyor, "öldür" di- yordu. Wanda WUkomirska, çok defa bu emre itaat etti. Neler yapılabilir “Böylece, oldukça hareketli, fakat intizamsız ve ur memleketı siki hayatının geliştiğine asla delalet etmeyen konser mevsimi sona erdi. Orkestra, dört aylık ur uyku devre- sine çekildi Yaz aylarında belki en ufak ur sanat ve musiki gösterisi bile olmıyacak. ur de, Avrupa memleketlerinde bil yaz mevsiminin nasıl geçeceğine bakalım: festival mevsimi başlamış- tır Yaz aylarında turistlere şatoları- katedrallerini, harabelerini, plaj- larını ve çeşitli 'turistik mahallerini açan bütün Avrupa memleketleri ar- tık bununla iktifa etmiyorlar. Artık tufistler, hem seslerinin, hem de ku- laklarının zevkini tatmin etmek is- En büyük şehirlerden, en küçük köylere kadar her yerde ur faaliyet görülüyor. Yüzlerce musiki festivali — hazırlanıyor. — Almanya'da. 800 nüfuslu Bad Betrich köyü bile bu yaz ur festival tertip edecek. Vak tiyle orada, Clement "Wenceslaus adlı AKİS, 11 HAZİRAN 1955 Ankara'da 1954 - 55 Mevsimi Konserlerinde En iyi icralar Bülent Arel ıdaresınde Helikon Yaylı Sazlar Orkestrası: Hindemith'in ekiz r Hayrullah Duygu (klarinetist): Weber'üı İkinci Klarinet Konserto- su (Haymo Taeuber İdaresinde Cumhurbaşkanlığı Orkestrası refaka- tiyie). Mithat Fenmen (piyanist): Chopin'in Mi Minör Piyano Konsertosu (Haymo Taeuber idaresinde Cumhurbaşkanlıgı Orkestrası refakatiyle). lâ Gencer (sop : zart, Verdi ve Gounod aryaları (Türki- ye Mıllı Gençlık Teşkılatı tarafından tertiplenen konser ns Hörner idaresinde Cumhurbaşkanlığı Fılarmonı Orkestrası: Berlioz'un Symphonie Fnntastigile (son iki muvman) Suna Kan (viyolonist): Mozart (No. 5) ve Brahms konsertoları; Saint-Saens'ın Introduction ve Rondo Capriccioso; Kreutzer ve Schradi- eck etüdleri (Gabriel Bouillon İdaresinde Cumhurbaşkanlığı Orkestrası refakatiyle) Suna Korad (soprano): Mozart'ın Sihirli Flüt operasından Gece Kraliçesinin aryası (Üniversite Konserinde) Branko Payeyle (viyolonist): Çaykovski'nin Keman Konsertosu (Haymo Taeuber 1dar sinde Cumhurbaşkanlıgı Orkestrası refakatiyle). Ces Valabrega (piyanist): dinci Asır Fransız ve İtalyan (Klavsen Musıkısı Resıtalı ((Devlet Konservatuvarmda) Diğer Kayda Değer İcralar Ferit Alnar idaresinde Cumhurbaşkanlığı Orkestrası: Mendelssohn'un "Fingal Mağarası" uvertürü — Pertev Apaydın idaresinde Cumhur- başkanlıgı Orkestrası: Çaykovskı nin Romeo ile Julıet Fantezi Uverturu ve Altıncı Senfonisi — Selçuk Armaner, piyanist: Ravel'in Sol El Kon- sertosu (Taeuber idaresinde Cumhurbaşkanhgı Orkestrası refakatiyle) miha Berksoy, soprano: Bizet-nin Carmen'inden Habanera (Sanat Sevenler Kulübü'nde) — Gilles Guilbert, piyanist: Ravel'in Sol El Kon- sertosu (Franz Litschailer idaresinde Cumhurbaşkanlığı Orkestrası re- fakatiyle) — Franz lıtschaıler idaresinde Cumhurbaşkanlığı Orkestrası: Adnan Saygun'un Op. Senfonisi — Hidayet Unsal, klarinetist: Mo- zart'ın Klarınetlı Kentetı (Atak Kuarteti ile beraber Mılh Kutuphane Konserinde) — Yücelen - Arel - No. 3 rio'su: Beethov Do Mınor Trıo su (Opera ve Milli Kütüphanedeki konserlermde ) musikisever ur prensin yaşamış oOl- duğunu bilen Bad Bertrich sakinleri, bundan faydalanmak istiyorlar ve prensin tuttuğu Vincenzo Righini (1756-1812) ve Josef Martin Kraus (1756-1792) adlı, isimleri duyulma- mış iki bestekârın musikisini arze- derek, prensin şatosunda mum Iışığı 'ile aydınlatılmış salonlarda oda mu- sikisi tertıp ediyorlar. Daha birkaç yıl öncesine kadar iptidat ur kaplı- ca köyü olan Bad Bertrich bu yıl en azından 10. 000 turist celbetmeyi ü- mid ediyor. Bizde? Bizde henüz, Bergama'da ur festival yapmanın doğru olup ol- madığı münakaşa edilmektedir. Bu yaz sadece Almanya'nın 43 şe- hir ve kasabasında musiki festivali yapılacaktır. Avrupanın geri kalan yerlerinde, Akdeniz sahillerinden Bal- tık denizine kadar, en fazla fes-' tival tertiplenmiştir. - ingiliz Musiki Festivallerinden bile dört yıl- dır mahrum kalan bizler, tek şehri- mizde dahi musiki festivali yapılma- sından vazgeçtik, hiç olmazsa İstan- bul Şehir Senfoni Orkestrası, Cum- hurbaşkanlığı Orkestrası ve Devlet Operası, tatillerinin ur ayını feda e- dip, Anadolu gezilerine çıksalar ve musikiyi az çok oralara da yaymağa çalışsalardı. Opera Son gece Mevsim — sonuna kalan "Hoffmann'- m hikâyeleri", a ur müd- det sonunda afîşten indirildi; Mayıs aynım 31 inci Salı günü akşamı Ver- di'nin Rigoletto'su tek ur defa tem- sil edildi ve Devlet Operası sahne fa- aliyetini Ekim ayına kadar tatil et- ti, ilk olarak 1951 yılında Ankarada oynanmış olan Rigoletto'nun tekrar sahneye çıkarılmasının başlıca sebe- bi, Devlet Tiyatrosu kadrosundan ayrılıp yıllardır. Avrupa'da kalan, bilhassa İtalya ve İngiltere sahnele- rinde başarı kazanan, sonra yeniden Ankara Öperası kadrosuna dönen ur baritonun, Orhan Günek'in mini ve hem da kabılıyetlerım arzet-