17 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

YURTTA OLUP BİTENLER İdealistler ve Opportünistler Parti- deki iki fikir kutbunu teşkil etmekte- İ; mal Reşid Eyüboğlu — Partinin genç, bilgili ve mutedil unsurların- dan biri —: — Bir teşekkül ki reaksiyon verir. o teşekkul hayatiyetini kaybetmemiş- tir. O teşekülden ümid kesilmez. Fa- kat agaçlarda kuruyan dalları buda- mak âdettir. Bu, nebata canlılık ve- rır dedi... Islahat Komisyonunun, o iki kutup fikrin —ortasında, asıl meylettiği hal şekli budur. Parti Meclısı halen Faik Ahmed Barutçu — Partinin genç değil ama tecrübeli, bilgili ve mutedil unsurla- rından biri daha — 'nun başkanlığın- da Ankarada eski Kâzım Özalp cad- desi üzerindeki Parti Genel Merkezi binasında toplanan komisyonu kurar- ken müzakerelerin bu kadar uzun ve hararetli eceğini, — temayüllerin böylesine dagılacagını toplamanın güç olacağını pek düşünmemişti. Halbuki, sabah — akşam — çalışan komısyon çok yavaş ilerlemiş, tüzük üzerindeki değişikliği — uzun münakaşalardan sonra bir muayyen şekle bağlayabilmiş, programda yapı- lacak tadıller ince eleyip, sık dokunul- ş, nihayet "Ulus" hikâyesi son gunlere bırakılmıştır. Tüzükte yapılacak tâdilin 1 nu- maralı aleyhtarı Kasım Gülek'tir. Tü- zük aynı kaldığı takdirde Kasım Gü- lek'in yenden Genel Sekreterliğe ge- tirilmesi muhakkak; tüzük tâdli ka- bul edilirsee bu mevkii kaybetmesi aynı derecede muhakkaktır. Genel Sekreterliğin hikâyesi Cum- huriyet Halk Partisinin Muhalefet Par- tisi olarak ilk kurultayından başlar. ve Şemseddın Gunaltay Birincisi İs- Avni Doğan Atılan temel yeni bir partinin mi? O sıralarda henüz İsmet İnönünün Genel Başkan olarak kalıp kalmama- sı münakaşa mevzuu değildi . Herkes bunu tabii bir gozle görüyordu ve o makam için başka aday da yoktu — halen de yoktur ya . İsmet İnönü Ge- nel Başkanlıktan ayrılırsa, Genel Baş- kanlık lağvedilecektir —. Fakat Ge- nde_l Sekreterlik bir mücadele mevzuu i Başlıca iki rakip vardı: Nihad Ekim H.P. ileri gelenler. "Yarın başka bir gün olacaktır" met İnönünün adayı idi. Genel Baş- kan adayını, tüzük komisyonunda bi- le müdafaa etmiş, onunla beraber ça- lışmak — arzusunu ortaya — koymuştu. İsmet İnönünün, genç profesoru işin başından itibaren elinden tuttu uğu, onu siyasetin çetin yollarında himayesine mazhar kıldıgı genç profesorun de sa- dece - ışığını kudretini — güneşten alan aydan başka mana taşımadığı hakikattir. Ama Genel Başkan, asıl, Genel Sekreter Nihad Erimin Genel İdare Kuruluna karşı kendi elinde bir muvazene unsuru olacağını düşünü- yordu. Ne Nihad Erim, ne Şemseddin Gü- naltay gereklı sayıda oy toplayınca Kasım Gülek "üçüncü adam" olarak ortaya çıktı. "Amerikan usulu çalı- şıyor, delegelerden rey in di- ğerlerinin agırbaşlılıklarına yedıreme- dikleri ve hafiflik saydıkları hareket- leri yapıyor, kuvvetli bir propaganda kampanyasına girişmiş bulunuyordu. Zayıf Nihad Erim, mücadele saha- sından çekildi. O zaman Kasım Gü- lek, ihtiyar Şemseddin Günaltayı mağ- lup etti ve bu suretle Muhalefet Par- tisinin ilk Genel Sekreter Genel Baş. kana rağmen o mevkie getirilmiş oldu. ismet İnönü, bunu unutmuş degil- di. Geçen kurultaya bir tüzük tâdili ile geldi ve Genel Sekreterin kurultay tarafından — seçilmesi fikrini müdafaa etti. Hem de, hararet ve ısrarla mü- dafaa etti. Genel Başkanın, ileriyi gördüğü muhakkaktı. Kurultaylar, aleni celse- lerinde birer kuvvet gösterisinden başka şey değildir. Kalabalıklar, sade- ce hakiki kıymetler tarafından tahrik edilmezler, heyecanlandırılmazlar. Bir muayyen şekıl tutturabildiniz, bir mu- ayyen hava yar. atabıldınız mi o kala- balıktan rey almanız işten dahi sayıl— maz İş, kitle psıkolo_ıısıne vakıf o AKİS, 17 TEMMUZ 1954