17 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

İKTİSADİ İktisadi politika Tehlike zilleri Memleketımızın bir enflâsyon tehli- siyle karşı — karşıya bulunduğu, hükümet tarafından gizlenmiş değil- dir. Ankarada Başvekâlet binasındaki ince uzun, sade, fakat zarif tarzda dö- şenmiş, — ışığım duvarlardakı aplikler- den alan odasında Muavini e de habiri Welles Haragen'e açıkça ifade- inmmedi. T k h kumetı gittikçe artan ciddi bir ticaret ve tediye açığıyla karşı karşıya bulunuyordu mahdut da olsa ati - enflâsyonist bir programı tat- bike karar vermişti. İyi bir hariciyeci olduğu kadar, bu- günkü devlet adamlarına en ziyade lü- zumlu olan iktisadi bilgi ve tecrübe- lerle de mücehhez bulunan Fatin Rüş- ü Zorlunun, dış bas ıçın yaptığı bu açıklamada bıldırdıgıne göre hükümet ithalâtçılara verilecek ticari krediyi a- zaltacak ve spekülâsyon — maksadiyle saklanan ithal mallarının piyasaya çık- masını sert tedbirlerle temin edecek- tır Başvekil muavini pıyasadakı para— n hacmini altmak Merk Bankasının hususi 1htıyat fonunun 216 milyon liradan 400 milyon liraya çıka- rılaçağını da ilâve etmiştir. İhracatımız azalmaktadır Belli baş- lı mallarımız olan hububat, pamuk ve tütünün harice satışında, 1953'e naza- ran aşağı yukarı eşte bir nisbetinde düşüklük vardır. Bilhassa Bat ya. Birleşik Devletler ve Italyaya ıh— racatımızdaki sukut kendini hissettir- ektedir Türkiye ne yapacaktır? Başvekil Muavini, içerde, bizim a- lacağımız tedbirlerini yanında dış yar- dımada ihtiyacımız bulundugunu bil- dirmiştir. Türkiye, hem askeri gücünü muhafaza, hem de ekonomisini yüksek i i arlayabilmek için esaslı thâl hacmini aynı tutmak mecburiyetindedir. NATO'daki mütte- fîklenmızm' harp sonu kalkınmamızın devrede yardımlarını esir- gememeleleri lâzımdır. Enflâsyon kapımızı çalmıştır. Buna karşı ithalât — depozitosu O 4'den 926 10 a çıkarılmıştır muba- yaalarının & 7 Ö deyeceklerdir. Paranın piyasadan çe- kilmesi lâzımdır duruma rağmen, Fatin Rüştü Zorlu Batı Avrupalı müttefik- lerimizin Fransanın, Almanyanın ve [ngılterenın Turkıy le iş yapan tacir ler ve diğ adamlarına verdiği garantılerın Turk yasasının büyük potansiyelini kabul" maniasına alnıma- sı gerektiğini de hatırlatmaktadır. Tehlike, bugün için mevcuttur. U- 16 ve MALİ fuklar parlak olabilir, fakat halen için- de bulunduğumuz — devre muvaffaki- yetle atlatılamadığı takdirde Türkiye modern tarihinde görmediği bir buh- ranla karşı karşıya kalacaktır. Bu, — 1950'den bu yana Demokrat Parti hükümetlerinin iktisadi sahada- ki politikasının neticesidir. Muvaffaki- yeti de, — muvaffakiyetsizliği de tama- miyle ona ait olacaktır, Dört yıldan berı yapılan övünmelerin de, tenkidle- takım, istikbale matuf spe- kulatıf laflardan ıbaret bulunduğu hâ- diseleri objektif görenler tarafından bılınmıyor degıldı Netice iyi de çıka- bilirdi, kötü Şımdı son perdenın başı oynan- maktadır. Enflâsyon vukuunda hiçbir "totaliter kanun" bu milletin, iflâsın musebbıplerını başından atmasına ma— olamıyacağı gibi, pembe ufuklar hakkuk ettıgı takdirde de millet onları daha uzun seneler kendine baş tacı edecektir. Seçimleri ekseriya, çarşıya çıkan ev kadınları kazandırıp, kaybettirir- ler. İktisadi meclise dâir 3 0 Haziran tarihli Cumhuriyet ga- zetesinde Esad tekeli tarafından vaktiyle memleketimizde ele alınmış SEKER Yölç VN Yüle '-.—_——""- — Tvpfan GÖRDÜN MÜ ADNANCIĞIM!.. DIŞINDA ÇALIŞIYOR. SAHADA n bir mevzu tekrar ortaya atıldı: Yazı sahibi memleketimizde kurulacak bir iktisadi — konseyin faydalarından bahsetti. Meseleyi üzerinde durulup düşünülecek ehemmiyette bulduğu. muz içn biz de bu bahisle alâkalan- maktan mustağni kalmıyacağız, Bir kette böyle bir meclisten bah- solunduğu vakit ilk hatıra gelen sual meli degerıdır Hepımız teslim i dünyanı eral memleketleri bıle lıberalızmı geçen asırlardakinden baş nada almaktadırlar, "bırakı- nız yapsmlar bırakınız geçsinler" for- mulü, tabiatta görünmiyen bir elin ik- tisadi hayatı düzenlediği, insanlardan daha iyi insanlarla menfaatlerini dü- zenlıyecek bir otoritenin namevcut ol- 1 keyfiyeti artık modern iktisat ta- rafında reddedilmektedir. Bugün fer- de azami derecede mulkıyet hakkı ta— nıyan ekonomi sistemleri dahi bu nada mudahalecıdırler, iktisadi haya— tın arzettiği temevvüçler, modern dev- let mefhumunun ifade ettiği vâsi mâna, iktisadi mesele ve hâdiselerin — mahi- Di ünlü daha fazla şiddetle haklı göstermekte- MUHALEFET BU SEFER DE MECLİS AKİS, 17 TEMMUZ 1954