TIB SAHASINDA Pennsylvania üniversite hastahane- sindeki kan bankasına gittikçe artan faalıyetlerıne göz atan Ravdin ve Ro- 0 an toplayıcı ajansların yine başlıca meselesı yeteri kadar kan temini oluyor. Eğer idare makamları şuurlu bir gayretle hastal arı kan ver- meğe iknâa çalışırlarsa bu güçlük ye- nilebilir. Boyle bir bankanın ıyı isle- yebilmesi için hastaların gayreti ve i- are âmirlerinin candan alâkaları şart. tır" demektedirler. Bir çok hekimler kan bankalarının, en küçük hastahanelerde de kurulma- sı için sabırsızlanmaktadırlar 200 ya- taklı ola Vincent hastahanesının kan bankası Bıllıngs ve Mon ta- rafından bastahane kan bankalarının da ışleyebılecegıne misal olarak gösterilmektedir. Hastahanenin teçhizatı ve tesisatı arttırılmadan bu banka geniş bir halk kilesinin ihtiya— cim karşılayabılmektedır 1947 d çılmıştır. 90 yataklı olan bir 1kınc1 ge— nel hastahane 1le takrıben 150 bin n ğıtılmıştır. 1950 de dağıttığı kan mik- tarı 1500 e ulaşmıştır. İlk açıldığı sı- ralarda banka her verdiği kan ünitesi- ne karşılık ıkı unıte kan ıstemış, son- her aynı ar almayı esas kabul etmıştır Iade edıle miyen her kan ünitesine karşılık 25 dolar ve 500 c.c kanan hazırlanma üc- reti olarak da 12.5 dolar alınmaktadır. Bu suretle hem mükemmel bir yedek temin edilmekte hem de bir mali kud- ret saglamaktadır Dönerlerden he- men her gün kan alınmaktadır. Bu su- retle yerine konulan kanların yüzdesi artmaktadır. Profesyonel donörler ve nadir bulunan kan tipleri için ayrı ay- rı listeler tanzim edilmiş bulunmakta- dır. Fakat profesyonel donörlerin mik- tan ancak B 8 kadardır. Acele istek- ler için yedek kaynağı olarak başka organizasyonlara da baş vurulmakta- ır. Hususi teşebbüs A merikada bir hastahaneye bağlı ol- ayan ilk kan bankası bir eyalet tıb sosyetesi tarafından 1941 de San Francisco'da kurulmuştur. Adı İmin Memorial Blood Bank'tır. Bu banka 1ht1yacı olan hastalara parası karşılığı m kan veya plâzma temin etmekte, hastaların servıs ucretlerını odeme veya aldıkları kanı yerine donör getirme ka- bılıyetlenne bak adan onlara trans- İîızy mkânları sağlamakta, Birleş- miş Mılletlere plâzma göndermekte ve San Francisco halkına plâzma yedeği hazırlamaktadır. llk çahşma yılında 7362 donörden kan ve bunların bir kısmı transfuzyonda ar- tanı da plâzma hazırlamakta kullanıl- mıştır. Son on içinde kan ve- renlerın 40 4881 bulmuştur. 200.000 donör ünite kan dağıtmış ve binlerce ünite plâzma hazırlamıştır. Eğer kan hastahanede yatan hastalara gönderiliyorsa her ünite için hastaha- sayısı 26 Kan Bankası cephede faaliyette Kan yatıranlar kan çekiyor neden 7.5 dolar servis ücreti alınmak- tadır. Bu para kanın alınması, hazır- lanması, ambalaj — yapılması ve nakil ücretine karşılıktır. Buna ilâve olarak, bankadan alınan her kan ünitesinin yerine, hastahane aynı miktar ve aynı gruptan kan vermekle mükellef tutul- maktadır. Bu işi temin edebilmek için hastahane kan verilecek hastadan kan ünitesi başına 25 dolar (teminat, akça- sı) almakta, hastanın ailesi veya dost- lan bu miktar kanı kendileri veya bir donör Vasıtasıyıe iade ettikleri zaman veya bankada evvelce mevcut rezerv- lerinden veya b ka kredısı den ka- pattıkları zaman 25 dolar teminat üc- reti geri verilmektedir. Bu işler yapıl- mazsa hastahane, profesyonel bir do- nöre bu 25 dolar ücreti vererek aldığı kanla bankanın açığım kapatmakta- İrwin Memorial kan bankasında 200 den fazla fîrmanın sosyetenin, ve yardımlaşma o i ettiği rezerv kan vardır. Bu fon teşki- lata dahıl azaların deva ve meleri sayesinde muhafaza edilmek- tedir. Bunların dışında diğer eşhas da bankaya kan yatırabilir ve bir yıllık kan kredisi temin edilebilir. Bu kredi akrabaları ve dostları için de muteber- dir. İst banka bu krediyi başka bankalara da devredebilir. Eğer transfüzyon için kan isteyen San Frascisco'da — yaşıyorsa, nerede bulunurlarsa bulunsunlar, dişine kredi verebilirler. Goruluyor ki Fantus, 5 yıl önce: "Kan bankası te- riİMİi ad cazi mânası lan bir i- fade degıldır" demekte isabet etmiş- Yine bir eyalet tıb cemiyetinin kur- duğu halk kan bankası da Jacob Blum berg M. Blood Banktır. Bu banka İl- linois'de Lake eyaletının tıb sosyetesı tarafından — organize edilmişt 1951 de banka açılmadan önce, eyletın yedi hastahanesinden ancak üç kan bankası vardı. Bunlar faydalı olmakla beraber her hastayane âcil durumlarda yeteri kadar kan bulamıyordu. Bek- lenmedik durumlarda, el altında, hiç olmazsa, sekiz aynı tip kanun ması erekıy rdu. Işte böyle geniş sa- tış kapasiteli bir kan bankası sayesınde yeteri kadar kan temini kabil olmuş- tur. Her hastahanede banka tarafın- dan ikmali yapılan stokları vardır. Eğer ani olarak herhangi tipten bir kan fazlaca istenirse bunu banka, gece, gündüz çalışarak yine temin eder. Blumberg Memorial Bank aileyi bir ünite olarak kabul etmektedir. Aile efradından bir kişi bankanın istediği nda 500 c.c kan vermeği tekeffül et- tiği takdırde o aile bankaya âza kay- dolunmaktadır. Buna karşılık bu ta- ahhüdü kabul eden her aile, para öde- me veya aldığı kana karşılık kan ver- me mecburiyetleri olmadan her an ih- tiyacı olduğu miktarda kan almak için bankaca garanti edilmiştir İki ay için. de banka 12000 kişiden — müteşekkil aileyi aza olarak kaydetmıştır Yine bir ay içinde 190 ünite (500 c.c lik) kan almış ve hastahanelere 165 ünite kan sağlamıştır. Bankaya kayıt- l1 olan ailelerden bir zata, otomobil kazasından sonra parasız ve yerine kan verme mecburiyeti olmadan yedi ünite kan verilmiştir. Yurdumuzda henüz bu anlattıkları- mız ayarında bir kan bankası kurul- muş değildir. Her ne kadar bazı has- tahanelerımızde boş bir odanın üzeri- e kan bankası diye bir levha asılmış- AKİS. 17 TEMMUZ 1954