17 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

DÜNYADA OLUP Süveyş! Orta Şarkın barut fıçısı Mısır Süveyş ihtilâfının halline doğru ısırlı idarecilerle İngiliz hükümeti sında Süveyşe dair bir anlaşma başlangıcından bahsediliyor. Bu konu- da geçen ekimde kesılmış olan muza- kerelerin bu kere yeni bir İngiliz plânı ile tazeleneceği ve netice vereceği ü- midi vardır. Müzakerelerin kesilmesinde başlıca iki sebep gösterilmekte idi: 1) Kanal üssünün tahliyesinden sonra, bir daha buranın işgal edilebilmesi için gereken şartlar; 2) Kanal üslerinde, tahliyeden sonra kalacak olan İngiliz teknisiyen- lerinin üniformaları ve tâbi olacakları statü Tahliyeden sonra, kanalın tekrar şartlatın tayininde bir çok geçilmiştir. Tekrar işgal lüzumuna Birleşmiş Milletlerin karar hakkındakı bır tasarı da bir zaman ileri ulunuyordu. Fakat esas ıtıbarıyle ihtilâf şu noktada toplanıyor gibiydi: Mısırlılar, ancak Arap memleketlerinden biri tecavüze uğradıgı zaman işgale cevaz veriyor- İngilizler ise Araplardan memleketlerin — tecavüze m halinin de kâfi şartlar çerçevesine alın- masını istemekte idiler projede bu husus nasıl halle- dılrnıştır" Şimdilik bilinmiyor. ma ve statü meselesine ge- linçe; tahliyeden sonra burada kala- cak teknisyenlere bir sivil kumpanya personeli kılık ve hüviyeti — verileceği anlaşılıyor. Herhalde, bu iki mesele üzerinde müzakereye — zemini teşkil edebilecek bazı şekilleri bulunduğu hakkında kuv- vetli bir intiba vardır AKİS. 17 TEMMUZ 1954 Binbaşılarla general 1 meselesinin bu kere — tazelen- K mesi, Sir Winston Churchill'in Va- şingtondan avdetine tesadüf etmiştir. Esasen Vaşington görüşmelerinde, di- ğer meseleler arasında umumiyetle Or- ta Doğu meselelerinin ve bu arada İngiltereyi ceği gizlenmemiştir. Meselenin ortaya atılış şeklinden de anlaşılmakta idi ki, yakında İngilizler yine bir plân suna- caklar. Zaten bunun için de hâdiseler ve hazırlıklar olgunlaşmış, İngiliz kuv- vetlerinin Orta —Doğu karargâhının Kudüse nakli takarrür etmişti. İngiliz- lerin kanal bölgesinde 80 bin kişilik bir kuvveti idame etmekten yorulma- ya başladıkları da anlaşılıyordu. Fakat, müzakerelerin başlayabilme- si için daima Londraya atfedilen bir şart tahakkuk etmiş midir? Yani ken- disiyle müzakereye girilebilecek müs- takar bir Mısır hükümeti yeline birle- şebilmiş midir. Bir bakıma, General Necibin, müp- hem bir cumhurreıslıgı ile iktifa et- mesi ve Abdül — Natırını Başvekâlete kurulması ile ve nihayet şu meşhur ihtilââ mahkemesinin işlerini bitirip kendi kendisini feshetmesi — üzerine nisbi bir sükünet hâkim olmuşa ben- zar. Fakat — binbaşılarla general ara- ındaki münasebetler hâlâ pek sarih değil. İhtilâli başaranlar kendi arala- rında ne uzlaşabiliyor, ne de tam mâ- nasiyle bozuşuyorlar. — Uzlaşamamala- rının çeşitli sebepleri arasında eski si- yasi partilerin ve eski politikacıların el alandan ihtirasları kamçılamaları da var, Bozuşamamalarının sebebine gelince, — öyle görünüyor ki, nisbeten genç ve mazisiz olan bu subaylar, bir- BİTENLER Ankara toplantısı Mücahid Topalak memleketlerindeki elçi ve mümessillerimizin, temmu- e rumuna girdikleri şu sırada, onların ne düşündüklerini, kararlarının hangi istikamete meylettiğini ve bi- zim neler yapmamız ve yapabileceği- mahallinde müşahede ve tetkik imkânım bulmuş olan mümessillerin düşünce ve kanaatlerinin de inzima- miyle mücmel bir şekilde ele alma- nın faydası aşikârdı Bu itibarla, Ankara — toplantısın. da, evvelâ Arap memleketlerinde bir Orta Doğu savunma sistemine ilti- hak etmemek hususundaki mukave- met ve ısrar karşısında bizim tarafı- mızdan yapılabilecek şeylerin, diğer taraftan, bu paktla —yakından ilgili batılı devletlerin girişebilecekleri te- şebbüslerin — nelerden ibaret olduğu hususunun görüşüleceği ve nihayet, Arap memleketlerinin bugünkü siya- setlerinin kik ve tesbitine çalışılacağı, lebilir düşünü- toplantısında eketleri nkara Türkiyenin A muvacehesin- günün — icaplarını karşılamayan veçheleri bulunup bu- lunmadığı, varsa değişikliğini hangi istikamette ve ne ölçüde apılması nin müteşebbisi ve mihrak sıfatiyle. Arap memleketlerinin yeti umumiyesiyle mevcut münase- betlerine verilmesi mından Türkiyenin durumu ve tumu gözden geçirilecektir. Bu nok- tada bilhassa, müstakbel bir tertibe esas olmağa namzet bulunan Ka- raşi Ankara bağlantısının taas- suptan uzak ve realitelere müstenit esaslarını Arap — memleketlerine ol- anlatmış gibi hayırhah bır teşebbu— sün yolları da aranacaktı