1 Temmuz 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 7
)a- niz SAZ ur adi- üc ek, et- nü ehi n ina i_)rl' üc. nal uZ. memleketin iş hayatında vatandaşın sefaleti başlamış demek ©- lur. İşte iş kanunlarının umumiyetle ilk hedefi iki yevmiye ara- şındaki bu farkı kontrol suretile vatandasın sefaletine mami ol- maktır. Binaenaleyh iş kanuriları içtimai bakımdan, kiymeltsiz se'yi, kiymetli sa'ye dağru ulaştıran bir teşrii vtasıta demektir. Bu vasıtaniın gayesine uygun işliycbilmesi için de, her şeyden ev- vel, kanunun tatbikı ve buna ait meselelerin tetkiki ile muvazzaf olan teşkilâtların, sa'yin kıymeli meselelerini ve hu meselelerin unsurlarını evvelâ binnazariye idrak, sonra da hayat üstünde filen mürakabe ve takip edecek vaziyette olmaları şarttır. Hayat pahalılığının dinamiği: Buraya kadar verdiğimiz kısa izahlardan da anlaşılıyor ki bir memlekelin yevmiye mesclelerinde, yahut rccl ve nominal üc:- retlerin fiat müş'irelerinde en mühim rolü oynıyan unsur, o memleketteki hayat pahalılığı derecesidir. Bir memleketteki iş ücretlerinin yüksek veya alçaklığmı anlıyabilmek için oradaki hayat pahalılığı müş'ireleri ile iş ücretleri arasındaki nisbetleri bulmak icap eder. Binaenaleyh biz de bu vadide bir takım hükümlere varabilmek için evvelâ memleketimizdeki hayat pahalılığı ve iş ücretleri üzerinde bazı nisbetleri tesbite çalışalım (1). İş ücreti tetkikleri bakımından hayat pahalılığı, vasati mevcut- lu bir işçi ailesinin muayyen bir memlekette, muayyen bir za- manda ve o0 zamanın zaruri ihtiyaclarına göre, kendi hayatını devam ettirebilmek için muhtaç olduğu muayyen ihtiyaçların para ile ifadesi demektir. Bizde hayat pahalılığı istatistikleri bilhassa Cumhuriyet dev- rinde tertip olunmağa basşslamıstır. Bu bahis üstünde, Osmanlı bankasının, İstanbul Ticaret odasının, Ziraat bankasının ve en son Cumhuriyet Merkez bankası ile İstatistik Umum müdürlü- ğünün neşriyatını anmak İâzımdır. halbukl kanaatimizce mllll İktisat kuruluşumuzm mühkim unsurlarımdan, biri olan bu bahisleri burada noksan bulanlar olabilir. Fukat eldeki maler- yellerin ne kadar kıt olduğu düşünülürse, ileride alâkadarların biltabi yapacakları yen! etütlere xkadar bu kısa müşanedelerle iktifa etmek zü- rüreti kendiliğinden anlaşılır (1) Şikndiye kadar hiç hir anretle (lemas ve tezkik olunmiyan
