1 Temmuz 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Bütün Türkiye Mehmet Efendi Mahtumları ahvesini içiyor . İ İst. Mısırçarşısı kapısı karşısında y VE Sahip ve Başmuharriri : Siirt Meb'usu MAHMUT Bütün Türkiye V hmet Etendi " ZAaA ahtumları Kahvesini içiyor yi KA );f;ı Mısırçarşısı kapısı karşısmda, - -— FIATI 8 KURUŞTUR Kapitalismin Sonu mu? Dr. Nizamettin ÂLİ Son zamanda kapitalismin sonu geldiği hakkında neşriyat var, Ka- pitalism artık karikatür haline ge- tiriliyor. Bu — neşriyat hakiki bir şey mi ifade ediyor, yoksa politi- kacıların propagandası mıdır? Meseleyi Almanyada Freiburg Üniversitesi İktısat Hocası Diehl ele almakta ve Belçika'da çıkan maruf bir iktısat mecmuası olan Revue d'Etudes'de tetkik etmekte- dir. Diehl diyor ki, bir kere, fer- diyetçiliği ve kapitalismi biribirin- den — ayırmalıdır. Ferdiyetçilik tam evsafile ancak Manchester'ci- lerde vardı. Fakat — kapitalismde bilâkayıt ve şart yoktur. Böyle bir ferdiyetçilik on dokuzuncu asrın başında idi. O zaman iş mükave- lesi serbestti. Patron işçiyi gecele- re kadar çalıştırıyordu. Hattâ, İn- giltere'de, hususi bankalar bank < not çıkarıyorlardı. Şimendiferler, ; kanallar fert idaresinde idi. | Fakat bugün — (bilâkayıt ve sart ferdiyetçilik) kalmamıştır. Bunun yerine devletin bir derece müda - halesi geçmiştir. O halde, kapita- lismin sonu dendiği zaman, tam ferdiyetçiliğin sonu anlaşılıyorsa, bu çoktan vakidir. Mesele şudur: iktısadi faaliyetin nâzımlığını hususi mü lere mi yoksa bunu devletin yaptığı bir plâne göre nâzımlık edecek bir ve- ya birkaç merkezi uzva mı bırak- ma]l? Diehl burada, — ikinci fikrin €n namdar mümessili olarak Berlin Üniversitesi İktisat Hocası Som- bart'ı göıt_eriyor ve ona şu şekilde hücum ediyor: 1 — Sombart diyor ki, tekniği tekâmülü bitmiştir. Onun için î:: pitalism ancak teknik sahada yeni memleketlerde olabilir, teknik te eskilerde olamaz. Teknik bilhassa şu sebepten bitmiş?r. Dünyada ham madde tükeniyor ve toprak te nakus eden nemâ veriyor. Som - bart'a şu surette cevap verilmek- tedir: Ham madde bitmiyor, bilâ- kis lmm“mıdde çıkarmak usülleri ekemmül ediyor. Meselâ havadan ızot şıkırılmnktadır. Böylece zi- raat ihya edilmektedir. Keza kö- * mürden yağ, tahtadan şeker çıka- rılıyor. zamanda Yi yapıldı. Yakında sun'i ;::Plıü!; pamuk yapılacaktır. Hattâ Vöi usulile — gıda maddeleri iıtihııııî edilmek üzeredir. Toprak nemâ nn da artabileceği anlaşılmıştı. Binaenaleyh teknik duruyor sözü doğru değildir. 2 — Sombart'a göre iktısadi ba: kış tarzı değişmiştir. Artık teşeb- büs adamının teşebbüs kabiliyeti azalmıştır. — Nerede eski iktısat şefleri; nerede şimdikiler! Diehl buna karşı diyor ki, iş hiç öyle de- ğildir. Speculation fikri hem bu- gün vardır, hem de bundan sonra da'geniş bir g:,evelın sahasına ma- liktir. Hâlâ finans adamları ne ka- dür CERÜRCA Pı_â’.'," kuruyorlar, te- şebbüslere girişiyorlar, Bilâkis, te- TeR S azâıd'ğ' hiç görülmüyor. ““3 — Nihayet Sombart cari niza- mîı değiştiğini bildiriyor. Diyor ki kapitaltamde _ıerbeıt hareket vı'rdı. Bugün tazyik ti takyit var. Bi kapten burocratisation baş. Jamiştir. Bu hal, bareket imkânını selbediyor. Meselâ kartellerde bu takyit #iddetle görülmektedir. Son. bugün her yerde fiatler kontrol ra, (Devamı 7 inci Ssahifede) KS n 9Y uncu sene No. 3013 PAZAR | Temilür 1934 Farmurman Telı: f Müdür : 24318, Yazı işleri müd Idare ve Matbaa : 24310. Geceki deniz şenliklerinden bir kaç intıba Kardeş milletin büyük Reisinin yarın şehrimizden ayrılmaları muhtemeldir Deniz şenliği şimdiye kadar bir eşi daha görülmemiş çok muazzam bir şenlik oldu.. Dolmabahçe ve Beylerbeyi sarayları önünde kardeş Büyük misafirimiz Şehinşah Haz« retleri, evvelki geceyi de Dolmabah- çe sarayında geçirmişler ve dün dai - relerinde meşgul olarak hiç bir yere lardır. milletlerin büyük Reisleri şerefine yapılan tezahürat Gazi Hazretleri de Beylerbeyi sa- rayında istirahat etmişler, akşam üze Ti saat 17,30 da maiyetleri erkânı re-s fakatlerinde bulunduğu halde Sakar- ya motörile Boğazda bir tenezzüh yapı mışlardır. Denizdeki şenlik pek muhteşem oldu Dün gece Şehinşah Hazretleri şe- refine denizde yapılan fener alayı çok ve güzel ol Alâ ya, Deniz Yolları idaresinin İzmir, Eğe, Vapurculuk - şirketinin Bartin, Akayın Heybeliada, Kalamış, Şirketi Hayriyenin 72, 73 numaralı ve Hali - cin 4, 9 numaralı vapurları ile tahli« siye idaresinin cankurtalan vesaiti, Liman şirketinin beş romörkörü ve 5 saç dubası iştirak etmiş, kılavuzluk ro morkörleri ile otuzdan fazla hususi ». J. izdeki halkın kun tezahüratını seyrediyorlar Gazi Hazretleri 'en motör de arkada sıralanmışlardır. Bü tün bu deniz vesaiti tepeden tırnağa kadar eelktrikle ve Türk - İran bay- raklarile d lmişl Dolmabahç önünde demirli duran Yavuz zırhlı - mızla diğer torpidolarımız da tamami le tenvir edilmişlerdir. Şehinşah Hz. n'n teşrifleri dolayısile donanan İs- tanbul hakikaten nurlu bir gece daha geçirmiştir. ç, İlk hazırlıklar Saat 19 da Ege ve İzmir vapurları Galata rıhtımından kalkarak Topha- ne önlerinde evvelce tayın edilen şa- mandıraya bağlamışlardır. Bu arada irketi Hayriyenin araba vapuru da d ö abataş iskel, şehir b - nu alarak denizaltı gemimizin yaki » rinde demirlemiştir. Haliç şirketinin 4 ve 9 numaralı vapurları deniz ticare ti müdürlüğü önündeki rıhtıma yanaş- (Devamı 7 inci sahifede) PUU Zaro ağanın hayatı kadar ölümü de hayret verdi! “Ömrü tabii,, haddini yenen Zaro Ve- remi de yenmiş ve İ57 sene dolaşmış Dün ceset üzerinde otopsi yapıldı ve Zaronın yaşa- mak kabiliyetinin yendiği bir çok arızalara rastlandı Otopsiden alımacak son neticeler Bütün dünya tıp âlemine ilân edilecek Zaro Ağanın cena- zesi dün yapılan fethi meyitten sonra ailesi- ne teslim edilmiş ve belediyeden gönderi - !în ıc(ennze otomobili. ile kaldırılarak Eyü- be defnedilmiştir. Ce- nazenin merasim ile lmldınlıcağı, cenaze - | de polis ve asker bulu- nacağı söylenmiş, fa- kat yalnız cenaze ara- bası geldiği zaman Za ronun bütün akrabası müteessir olmuşlardır. P “Cenazeyi bize sabah- leyin verseydiler, beş yüz kişi ile kaldırır- dık,, demişlerdir. Ma- amafih cenazeyi ailesi efradı beş otomobil ile takip etmişlerdir. Za- ro Ağa, Eyüp camiinde ikindi vak Zaro Ağanın fethi m eyitten sonra yüzünün alçıdan kalıbı alınıyor ti namazı kılındıktan sonra ailesi tarafından yeni ihzar edilen kab- (Devamı 7 inci sahifedet Ölüm ve doğum derhalbildirilecek Hükümet yeni bir kanun lâyihası , hazırladı ANKARA, 30 (Telefonla) — Mektum nüfusların tesçili hak- kında bir kanun lâyihası hazırlan- mıştır. İhmal veya diğer bir sebeple yeni doğum ve ölümleri kaydet - tirmiyenler hakkında — cezai hü- kümler tatbik ol ktır. Bu lâyiha esaslarına göre nü- fus kaydı mecburi tututmakta doğum vak'alarının bir ay içinde ölüm vak'alarının 10 gün — içinde haber verilmesi lâzım gelmekte - dir, Haber vermiyenler hakkında vilâyet ve kaza idare heyetleri 5 Hiradan 25 liraya kadar nakti ceza- ya karar verebilecekler ve bu ka- rarlar kat'i olacaktır. BUGÜN 3 üncü sahifede Şarlar İ GA 5 AVUKAT B. GEBE Mİ? Felek AYAKKABI FİATLARI VE MÜŞTERİLER - Mümtaz FAİK 4 üncü sahifede ÖZ DILİMİZLE M. Salâhattin Almanyada karışıklık Eski başvekil tevkif edi- lirken öldürülmüştür M. Göring diyor ki: “Bize mukavemet edenler kurşuna dizilmişlerdir,, Von Papen'de isticvap edildi BERLİN, 30. (A.A.) — Reuter a- an, Nasyı Sosyalist fırk bazı ara- sında isyan çÇıktığı rivayetleri dönmek- tedir. f M. Göring'in evi, zabitanm nezareti altındadır. Tirgarten mahallesi, M, Göring'in hususi polis memürları tarafından mu- hafaza ir. Bu hâdiselerin men şel Münih şehridir. Anadolu Ajansının notu: Bu haberi teyit eden mahiyette şim- diye kadar Berlinden başka bir haber alınmamıştır. y Eski Başvekil öldürüldü PARİS, 30. (A.A.) — Eski Alman Başvekili jeneral Von Schleicher'in Ber- lin civarındaki bir sanatoryomda bugün tevkif edilirken öldürülmüş olduğu te- eyyüt ktedir. Jeneral k bulunduğundan kendisini tevkife memur edilenler tarafından vurulmuştur. BERLİN, 30 (A.A.) — Alman is- tihbarat bürosu bildiriyor: Sabık ordu nazırı Von Schleicher hücum kıtaatı idaresinin devlete mu- hasım mahafiliyle ve ecnebi devlet - lerle münasebatta — bulunduğu ve bu (Devamrı 7 inci sahifede) M. Göring Sinemaların kapanmasın- dan hazine zarar görüyor Dün bir heyet Başvekili ziyaret etti ve Ankaraya bir murahhas gönderdiler Maliye Vekâletinin Belediye Reisine sinemaların açılmasını ve Devlet hazinesine ait vergilerin kaybına meydan verilmemesini bildirdiği söyleniyor Sinemalar, İstanbul halkının kildiği veçhile Darülâceze — hissesi verilmediği için bir müddettenberi belediye tarafından — kapatılmış- tır. (Devamı 7 inci sahifede) _ymnııımnııııııııııııııııııııiıııııııııııııııııııımııiııuıııııııııııııııuıııımuııııııııııııııııını—_ Görüşler İranlılarla bir hasbihal Aka GÜNDÜZ Bu bağlanış yalnız ikimiz için değil, fakat bütün bir dünya i - çin yepyeni bir olgu “hâdise” ve yepyeni bir meseledir. Biribirine bu kadar pürüzsüz, bu kadar meselesiz bağlanan i- ki millet ve devlet - bugün - az görülür. Düne kadar aramızda var gibi görünen ve mesele sanılan şeylerin, bugün anlaşıldı ki hiç de olduğu gibi bugününde ve ge | birisi yokmuş ve olmıyacaktır. leceğinde olan hayatlarındaki | Gönüller, kafalar, nabızlar, si - lâhlar, ve hepsi birden ülküler “ Sizin En Büyük'ünüz, bizim En Büyük'ümüze ve onun açtığı yolda yürüyen bize konuk oldu. Günler var ki iki En Büyük'le nevi bir bayram içindedir. Bu konuk günlerini bir parlak se- vinç bakımından önce, bir yeni tarih bakımından tahlil ve mü- talea etmeliyiz. İki Büyük Ulus'un geçmişin- tıpa tip benzerliği, sonunda iki- sini de biribirine bağlamıştır. E İ E Hİ E Hİ E z — H ğ iki En Büyük Ulus maddi, mâ- İ A E İ E B ETİ MA dei ll e4e £ i â â | | .. ğ | İ (Devamı 7 inci sahifede) lllllllllllllllllllIIlllllllIIIIlImllI!llllIlllllllllllllllllîlâilllmllmlllilll"llllllll!lmmâ