1 Temmuz 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

IMİ TEFRİ ” İttihat ve Doktoru elden bırakmak istemi- yen ve ne olursa olsun kendi tara- fına çekmek istiyen Ahmet Celâ - Paşa doktora 1905 senesi ni- hayetlerine doğru yazdığı bir mek- tubunda diyordu ki: “Üstat Hazretlerine (ramazan tebrikâtı vesaireye ait olmak üze- re yazılan mektuplara elân cevap alamadık. Tabii bayram tebriki de yapılacaktır. Şayet kendis'n - den hiç cevap alınmıyacak olursa biz de ayni suretle sükütu ihtiyar ederek, teahhüratın sebepleri ma- Tüm oluncıya kadar muhaberatı ta til edeceğiz. Sizin şahsınız hakkında endişe- ye düşmeğe mahal yoktur, İhtiya- | catınızın temin olunduğunu bile- | rek tahsilinize vesair meşguliyetle- r'nize devam ediniz. Size gönde- rilmesi lâzımgelecek tediyat için bana zamanımda malümat verme - miz kâfidir. Avdetimde Sezai Beyi görüp ve- da edemediğimden dolayı meyus isem de, kendilerine olan kalbi his lerimden emin bulunduklarını ü - | mit ett ğimden bu gibi âdi mera - sim cihetinden hısule gelen tekâ- ülün nazarıdikkate alınmıyacağı- ii zannederim. Kendisinin gözle - rinden öperim. Bu selâmıma şu cümleleri de ilâve ediniz: Şimdiye | kadar beyhude değilse de, pek eh- line vermemiş oldukları zahmeti kalemiyelerini hakkile takdir eden © namusperverane bir rüfeka heyeti ile isabetkârane gidecek yolsula - | xn muhterem azasından birisi bu- l mı o ve bu hususta bir haftaya kadar kendilerine tafsilât vereceğim'zi şimdilik malümat ol- mak üzere söyleyiniz. Ahmet Rıza ile olan mülâkatını- za gelince: Zamanınızı suiistimal ettiğinizi, daha doğrusu tenezzül e dilmiş olduğu kanaatini elbette si- ze göstermiştir, ümidindeyim. Biz- den memül etmediği işte on altı se- .nedenberi kendisi ne eserler gös- termiştir? Zaten utanmakla sıkıl- manın olmadığı oyerde hakikat Sabahattin ile olan mülâkatını- za gelince; cali olan nezaketinden > ve miyet'nin de ondan ibaret bulun- duğuna şüpheniz kalmadığını zan- nederim.,, Terakki ve İttihat Cemiyetini i- çinde bulunduğu © müzayakadan kurtarmak için parası çok olan Ah met Celâlettin Paşa gibi bir zat or- Si ıkmıştı. Fakat maatteessüf Şi olduğu için ondan da bir ayi | olamıyacağı anlaşılı - (yep. Paşanın yapılan işlere akl Se "ği halde, on on beş seneden © befi Avrupada çalışan ahrarr ida- redi've kontrolü altına almıya kal- kışmasını herkes çok garip bulu - “yordu. Paşa o kadar fazla bir bü- yüklük hastalığına tutulmuştu ki oturduğu yerde Abdülhamide tah- | kiramiz telgraflar yağdırıyor ve ne kail bulunuyordu. Abdülhamidi bile titrettiğini zanneden bir adam asıl olur da Ahmet Rıza, Dr. Na- “zum Beyler ve saireleri gibi küçük © adamlara ehemmiyet verebilirdi! lilerin bu tarzda yürüyemiyece- İÇ ğini Diran Kelekyan Efendi de an- la 9 kânunuevvel 1905 tari- hinde: Dr. Bahattin Şakir Beye yaz dığı mektubunda di, 8 “Avrupaya teşrifinizi müteakip takdim ettiğim mektupta isimleri, 5 ığım zatlar istisna edilirse, p i hariçte eli sıkılabilecek he olarak size itimat maddesi hakkında bir kaide arze- © deyim: Muayyen bir iştigali olmı- pyan, esen rüzgâra göre dost ve fır- ka dei bahusus bütçesi mü- levi ve ihtiyatkâr olmayıp had. dinden fazla masraflara kalkışan adamlardan çekinmelidir. e Şahsi » inde mesleği, hesabr, intizamı — olmayıp ta umumi işlerde meslek ve intizam sahibi olmak mümkün “değildir. Bu adamlar ekseriyetle © siyasiyatın serserileridir. Onlar po | litika ile mahza gösteriş ve menfa- , at için iştigal ederler. Velev ki pek Kardeşimi $ keli e ee eme © sinin hakiki © cudiyetimin bir parcası bildiğim Terakki! (BAHAEDDİN ŞAKİR BEYİN BIRAKTIĞI VESİKALARA GÖRE) Abdülhamidi bile tirtir titrettiğini zanneden adam! katlere tesadüf edeceksiniz. sini derin derin düşünmenizi ederim. Fakat hiç bir hal sizi nev- mit etmesin. Biz harbe girişmiş as ker vaziyetinde olduğumuzdan, ü- mitsizliğe dü:neğe hakkımız yok- tur. Ne kadar büyük müsademe - lerle karşılaşırsak karşılaşalım, da ima ileriye doğru yürümek vazife- sile mükellefiz. Biz vatan ve hürriyet gönüllüle- riyiz. Gönüllü manen muvazzaf askerden daha büyük fedakârlık göstermeğe * mecburdur. o Çünkü cenk meydanına rızasile atılmış ol- duğundan, kanının son damlasını verinciye kadar fedakârlık göster- mezse, vekarı sahte bir adam oldu ğunu ispat etmiş olur, İnsan ken - diliğinden milyonlarca vatandaşı- nın şikâyetlerine ve emellerine ter cüman sıfatını alırsa, nefsine ne büyük bir paye tevcih edilmiş o - Mur! Bu payeyi biz kendi şahısları- mıza verdik. Şimdi ona lâyık ol- duğumuzu ispat etmeliyiz. İşte bu nun için biz şimdi gerek vatandaş- larımıza, gerek kendi vicdanımıza karşı büyük mes'uliyet altında bu- lumuyoruz. Ben namusum ve iki evlâdım üzerine yemin ederim ki her ne yapıyorsam daima büyük mes'uliyeti gözönünde bulundura- rak yapıyorum. Şimdi size herşeyden evvel Ah- met Celâlettin Paşa hakkındaki fi- kirlerimi ve mütalealarımı arzede- yim. Çünkü bu zatın da bize ve bi- zim de kendisine karşı ne tarzda muamele olunacağı hakkında müt- tefik bulunmalıyız ki yazacağım şeyler iyice anlaşılsın. Ahmet Celâlettin Paşa hakkın- daki fikrimin İstanbuldan ayrılma dan evvel ne olduğunu bilirdiniz. Sonradan geçen ahvali de size yaz mıştım, Paşanın şimdiki vaziyeti- ni ve temayüllerini de Pariste ken- diniz gördüğünüz gibi elbette bu hususta bir çok malümat ta elde et tiniz. Bunlardan anlamış olacak- snızdır ki Ahmet Celâlettin Paşa külliyen herhangi bir işi kavramak tan âciz bir adamdır; eğer bugün tekmil Avrupadaki hürriyet müca- delelerini, doğrudan doğruya Av- rupayı ve hizmet etmek iddiasında bulunduğu davayı zerre kadar an- lamamış ve anlamıya da büsbütün iktidarı olmıyan birisi varsa, o da Ahmet Celâlettin Paşadır. Dikkat buyurunuz ki Mısira gelelidenberi gerek politikaca, gerek kom'telik- çe azçok bir iş görülebildi ise, be hemehal paşaya karşı onun fikir- lerine gözyummak sayesinde müm kün olabilmiştir. Paşaya şimdi ga- rip bir megalomanie gelmiş oldu- ğundan, yalnız kend'si faydalı hiç bir iş görememekle kalmıyor, baş- in İş görmesine de mâni o- İuyor. Malümatfüruşluğuna o de- recede mağlüptur ki kendi iştiraki haricinde az çok gizli bir şey ya - pıldığını anlar anlamaz, bunu ya- panlara karşı düşman oluyor ve ya pılmakta olan işi bozmak için ba- zan mühim paralar fedasından ge- ri durmuyor. Hep- rica — Bitmedi — Akdenize mahreç Selânikte Bulgaristana 5 serbest bir mıntaka verilecek SOFYA, 1 (Milliyet) — Pa. risten bildiriliyor: Atinadan radyo ajansına bil - dirildiğine göre, pek yakında Bul. garistanla Yunanistan arasında bir demiryolu yapılması için müzake relere başlanacaktır. Bundan başka © Bulgaristana Akdenizde bir iktısadi mahreç ve- silecektir, Öyle anlaşılıyor ki, Yunanis- tan Selânik limanında Bulgarista- na büyük bir iktisadi serbest mn- taka bırakmağa razı olacaktır. Kazanç vergisi kanununa ilâve ANKARA, 30 (Telefonla) — Hükümet kazanç vergisi kanunu- pa bazı hükümler ilâvesi halkında meclise bir lâyiha sevketmiştir. Bu lâyihaya göre, kazanç ver- gisi kanununun neşrinden sonra ihdas olunan bazı maliye memu - riyetlerinin kazanç vergisi kanuni hükümlerini tatbike salâhiyetleri o Jacaktır. HARİCİ İhtilâl şayia AR 1 TEMMU HABERLER Yunanistanda sı çıktı fev- kalâde tedabir alındı Bu şayiaları bir takım borsacıların çıkar- dıkları anlaşılmaktadır bir çok kimseler tevkif ve ATİNA, 30 (Müstaceldir) — Dün gece ihtilâl hareketi olacağı- na dair müşeddit şayialar deve - ran etmekteydi. Hattâ sarih vak'a lar ve isimler dahi zikrolunmak - taydı. Bu hareketin Plâstirasa mensup eski küçük zabitler tarafından ha- zırlandığı söyleniyordu. Bu şayia- ları hemen haber alan (o hükümet derhal fevkalâde tedbirler ittihaz etti. Atinada, Pirede ve Selânikte bulunan kolordular* seferber hale geçrek için emir aldılar. Kolordu kumandanları geceyi kışlalarda geçirdiler. Fakat hiç bir hâdise olmadı. Bu sabah bütün şehir içinde tam bir sükünet ve asayiş müşa- hede olunmaktaydı. Bu vaziyetin bütün vilâyet o merkezlerinde de hüküm ferma olduğu haber veril- mektedir. Deveran eden şayiaları teyit €- der hiç bir hareket kaydolunma - mıştır. Bu hususta muhtelif tef- sirler yapılmaktadır. Bazılarının fikrince © hareketi İngilterede Kabinede bazı de- ğişiklikler oldu Mesai ve münakalât nazırları tebeddül etti LONDRA, 30 (A.A.) — Me- sai nazırı M. Batterton arkadaşla- rının umumi ricası üzerine işsizle- re yardım komitesi riyağetini ka- bul ederek mesai mazırliğından is tifa etmiştir. İn Bu istifa üzerine kabineile aşa- ğıdaki tebeddülâtın olacağı zanne- dilmektedir: Münakalât o nazırı M. Oliver mesaj nezaretini, hazine nazırı M. Belişho münakalât nezaretini de- ruhte edecek ve harbiye nazmı M. Cooper de hazine nezaretine ve - kâlet edecektir. LONDRA, 30 (A.A.) — Me- sai nazırı Sir Hanri Bettertonun, kabineden çekilmesi üzerine na - zırlar arasında değişiklikler olmuş, mesai nazırlığına , münskalât na- zır Mr, Oliver Stanley, müna - kalât nazırlığına maliye müsteşa- rı Mr. Leslie Horebelisha tayin edilmişlerdir. ATE m AMENIAMRL De > MAMA İskân teşkilâtı Yeni hazırlanan layihanın esa ANKARA, 30 (Telefonla) — İs kün teşkilâtı hakkında hazırlanan bir lâyiha Heyeti vekileye verilmiştir. Lâ yiha esaslarına göre iskân teşkilâtı vi- lâyet ve merkez olarak iki kısma ay- rılmaktadır. Vilâyet © teşkilâtlarr sey- Dahiliye Vekâletini halarda iş görecek lâyet teşkilâtları lardan alınacak mütehassıs unsurlar. ye edebilecektir. Yeniden tayin edile cek memurların maaşları makul had- ler dah'linde tesbit olunacaktır. Yeni iskân kanununun tatbikatını temine matuf olarak alınan bu tedbirler me- yanında bilhassa memur teşkilâtının ehemmiyeti tebarüz ettirİmiş ve yeni- den alımacak memurlardaki hususi hususi vasıflar ve her memurun vazi- fe ve mesuliyetin'n dereceleri lâyiha- da tasrih edilmiştir. Yeni tayin oluna vi memurlardan vazifelerinde ih- mal i #nlühiyeti olmamdan vazifelerimlen çi- Ankarada Mithat Beyin evinde yangın ANKARA, 30 (Telefonla) — Dün Yenişehirde Devlet | Şürası mülkiye dairesi reisi Mitat Beyin evinde yangın çıkmış ise de der- hal eöndürülmüştür: Yangına sebep amele tarafın- dan kaynatılan boyanın tutuşma- sıdır. İki amele hafif surette yara- lanmıştır. tecrit edilmişlerdir.. yapacak olan zabitler bu tedbirle- ri görür o görmez ve hükümetin her türlü hareketi her bir suretle bastırmak kararında bulunduğu - Bu anlar anlamaz hemen plânla - rından vazgeçmişlerdir. Bazılarının fikrince de bu en - dişe verici şayialar uydurmadır ve borsada eshamı düşürmek i - çin muhtekirler tarafından çıka- rılmıştır. Bu son fikir hükümetin de fik- ridir. Hükümet matbuatı bugün halkın hassaslığından istifade et- mek istiyenlere hücum ve böyle hâ diselere sebebiyet veren muhale - fetin hattı hareketini takkih etmek tedir. Bugün sabahtan itibaren bu gi- bi şayiaları ortaya çıkaranlar hak- kında şiddetli takibat başlamıştır. İ — Hayli kimseler isticvap edile- rek tevkif ve tecrit edildiler. Ef - kârı umumiye heyecan içindedir. M. Kondilisin beyanatı ATİNA, 30 (Müstaceldir) — Mösyö Kondilis biç bir o hâdise mı söylemiş ve şayiaları e olarak tavsif o etmiş- Yunanistan Hudutlarını tahkim ediyor İki Türk Jeneralinin Atinayı ziyareti mevzubahstır SOFYA, 1 (Milliyet) — Ati- nadan bildiriliyor: Yunan harbiye, bahriye ve da- hiliye nazırları bugünlerde Selâ - niğe hareket edeceklerdir. Bu seyahatin — sebepleri gizli tutulmaktadır. Yalnız Yunanlıla- rın bütün Yugoslavya hududunu, bilhassa Selâniği ciddi olarak tah- kim etmek istedikleri söylenil - mektedir. İleride Selânik birinci derece- de bir askeri mıntaka olacaktır. Atinaya pek yakında birisi erkâ- nı harbiye reisi olmak © üzere iki Türk ceneralinin gelmesi bekle - nilmektedir. Bu iki Türk cenerali Ceneral Kondilisle şarki ve gark? Trak hudutlarını tahkimi o meselesi şeceklerdi ' | Şehinşah Hz.ne hediyeedilentayyare ANKARA, 30 (Telefonla) — Kaysesi tayyare fabrikasında imal edilip İran Şehinşahi Hazretlerine hediye edilen mektep tayyaresini tayyare yüzbaşısı Enver Bey önümüzdeki günlerde Tahrana götürecek- tir. ambiyo ve esham kaçıranlara karşı ANKARA, 30 (Telefonla) — Hükümet müsaadesiz harice kambi- yo, nukut ve esham kaçıranlar hak kında Meclise bir kanun İâyihası vermiştir. Bu lâyiha esaslarına göre, memleket haricine altın kaçıran- lar hakkında tatbik olunan kaçakçılık kanunu hükümleri nukut, kambi- yo ve esham kaçıranlar hakkında da tatbik edilecektir. Kazanç temyiz komisyonları ANKARA, 30 (Telefonla) — Kazanç temyiz komisyonu azalığına sabık darphane müdürü Ali Cemal Beyiri tayini kararlaşmıştır. İkinci kazanç temyiz komisyonu reisliğin e tayin edilen Hâmit Bey vazifesine başlamıştır. Ecnebi müesseselerin kazancı ANKARA, 30 (Telefonla) — Münhasvwn alım yapan ecnebi mü- esseselerinin kazanç vergisi hakkında Maliye Vekâletinin hazırladığı ve ni bir izahname Defterdarlıklara g önderilmiştir. Başvekil Fırkada izahat verecek yeni kanunlar Meclise sevkediliyor ANKARA, 30 (Telefonla) — Hükümet Meclisin tatilinden evvel müzakere ve kanuniyet kesbetmesi lüzumlu görülen bazı kanun lâyiha larını önümüzdeki günlerde Meclise sevkedecektir. Bu vaziyet karşısında Meclisin ancak hafta sonu veya cumartesi gü nü yaz tatili kararı verebileceği anlaşılıyor. Başvekil Paşanın Ankaraya avdetinde nsonra toplanacak Fırka gru punda harici işler hakkında verece ği izahata da ehemmivet atfolunmak tadır, Ecnebi şirketlerin harice göndere- cekleri faizlere dair kararname ANKARA, 30. (Telefonla) — Ecnebi şirketlerin harice göndere cekleri temettü ve faizler hakkında hazırlanan kararname “projesini tetkik edecek komisyona Maliye Ve kâleti Nakit işleri müdürü Halt Nazmi beyi, İktisat Vekâleti konten ian sefi Mümtaz beyi, Merkez Ban- kası da Müdürü umumi muavini Cevdet beyi seçmiştir. Muhafızgücü bisikletçileri GARZAN, 30. (A.A.) — Muhaf gücü bisikletçileri Süröten bu - raya geldiler. Uzaktan atlılar karşıladılar. Şehir methalinde kayma - kam, Şube reisi, kaza erkânı tarafından istikbal edildiler. Maarif Vekili beyanatta bulunmadı ANKARA, 30. (A.A.) — Bakalorya imtihanları münasebgetile ba zı gazeteciler Maarif Vekili Beye bazı beyanat atfetmişterdir. Yaptığımız tahkikata nazaran Vekil bey kimseye bu ; hasusta be- yanatta bulunmamıştır. Ağrı dağı suçluları hakkında karar ADANA, 30. (A.A.) — Şehrimiz ağır ceza mahkemelerinde duruş- maları biten ve C. M. U. si tarafından idamları istenen Ağrıdağı suç- luları hakkında karar evvelki gün geç vakit anlaşılmıştır. Karara gö- e suçlulardan Em'n pasa oğlu Ömer, maraf oğlu Şükrü kardeşleri Y- suf ve Kerem, Sultan oğlu Yasin, Hako oğlu Haşo ve kardeşi Meme idama, Hüseyin oğlu Ali keza idama fakat yaşından ve af kanunun - dan istifade ederek yedi sene hapic cezasına çarpümışlardır. Suçlulaı- dan Hüseyin oğlu Akif hakkında bir iki şahidin dinlenmesi için ev- yakın ayrılmasına ve duruşmanın devamına ve geçenki celsede C. M.U. si tarafından yine idamları istenen 17 kişinin beraatine karar veril - miştir. Isveç ile klering itilâfı 'ANKARA, 30. (Telefonla) — İsveç hükümeti ile hükümetimiz a- rasında yarından itibaren meriyete girecek bir ticaret ve klering itila- ft aktedilmiştir. z Bu itilâfa göre bazı İsveç eşyası kontenjan harici memlekete ithal © Mecliste kabul edilen kanun ANKARA, 30. (ALA.) — B. M. Mec lisi bugün saat 15 te reis vekili Esat li bugün va a Mustafa ile, Boyabadın köyünden Yusuf oğlu Mamuriye Tastla, Aksarayın Gelberi | köyünden Yusuf oğlu Hasan çavuşun ve Malat » İbrahimin ve Kon ii Mah . yiye aidatı verileceğine, 28 şubat 1340 tarih ve 423 numaralı belediye vergi ve resimleri kanununa bir madde ilâvesine ceza evlerile mahkeme bi inşası mahkâmlara dellerine, Posta, Telgraf ve Telefon ida- yesi teşkilitı hakkındaki 23 Mayıs 1933 tarih ve 2208 numaralı kanunun 11 im- maddesine bağlı bir numaralı cetve - Fin vilâyetler kısmında tadiller yapılma- sına kanun Kiyıhaları müzakere ve kabul edilmiştir. Meclis pazartesi günü toplanacaktır. Borsa kanunu ANKARA, 30 (Telefonla) — Muş mebusu Hasan ( Reşit Bey borsa kanununun bazı maddeleri - nin değiştirilmesi hakkında meclis bir kanun teklifinde o bulunmuş- tar, olunabilecek, hususi kontenjanları bir cetvelle tesbit edilen bir kısım eşya da memlekete serbestçe girebil eceklir. Buna mukabil İsveç hükümeti T ürk mallarına karşı hiçbir konten- jan tahdidi komamayı taahhüt tir, Matbuat müntesiplerinin pasaportu ANKARA, 30. (Milliyet) — Kiliste pasaport vizelerine dair 840 numaralı kanuna bir fıkra tezy'line dair lâyıhanın müzakeresine Ah- met İhsan Bey (Ordu) gazete ve Ajans müntesiplerinin pasaportları - nin ellerinde bir devli nlar Sevilmiş venin iha ve mü lekabiliyet şartile parası: ia ilmesinin caiz olacağı ının ilâ. sl teklif ei Va bu tehlif kabul edildi. Iktısat vekâletinde yeni tayinler akdi münasebatları, Türkiyeden ithal etmekte oldukları i ANKARA, 30 (Telefonla) — İktı sat vekâleti kontenjan ve takas umu larımız bu mallarımızı rakip mallara nazaran ticarel evsafı ve ilâh hakkın mmümesi da birer tez ihzar ve Türkefis komi- Tiryeste ticaret mümessili Şükrü Zi Bey Romaya, kontenjan servisi şefi Mümtaz Bey Moskovaya, İlel ticaret mükaveleleri rü Avni Bey Prağa tayin edilmişler. dir. Ticaret komiserliklerine Türk o- fisi raportörlerinden Mithat Bey İs - enderiye ateşeliğine tayin edilmiş ve Pa nl Fahr mümessili memauri- tesinde müdafaaya mecbur olacak - lardır. Bu suretle gidecekler memleket hakkında kâfi malümata malik ol- daklarını isbat edemiyen o memurlar, Türkofis İzmir şubesi lüğü ne Akil Emrullah, muavinliğine Mar silya âli ticaret mektebi mezunlarm- dan Rahmi, raportörlüğüne sabık ko miserlerden Baha Beyler tayin olun- muştur, Merkezde mevcut ticari kanunlar servisine Ereğlili Fuat, ticaret muka- veleleri servisine eski beynelmilel tica e olan. tcaretimizde i Almanyada bir janlık tesis solunmuştur. de Şİ erki diler iki mür e yin olam ali “Yeni tayin e - Pu te ve konsiyeleri | Türkefiş Sani mücibince memur edilecekleri Zkinleketler ümümü iktisadi vaziyet Tiönret politikası, bel'l başlı ithalât ve ihracatları, Türkiyeye olan ticari ve