nda tığı hta- 'anı rır- nuz InkılAhın ideaolajısı : ni İş kanunu, Cemiyetin temel kanunlarından biridir.? LI. Kıymetsiz “sa'y,, den kıymetli “sa'y,, e. Şevket Süreyya. Ücretli sa'yin kıymeti meselesi: Makinalı sanayiin inkişaf sür'ati ile işçi adedimnin genişlemesi tfemposu her memlekette başka başkadır. Fakat umumi kaide şudur ki bu sanayiin inkişafı her yerde işçi hacmini çoğaltır ve makinalı sanayiin ilk inkişaf safhalarımda işçi gücü, yahut pi- yasaya arzolunan ücretli sa'y daima ihtiyaçtan fazladır. Fakat bu ihtiyaçtan fazlalık, kendi iptidai sanayiini kaybeden, fakat yeni makinalı sanayia da geçemiyen memleketlerde bil- hassa kendini gösterir. Cümhuriyetten evvelki Türkiye ise bu memleketlerden biri idi. Binaenaleyh eski Türkiyede sermaye darlık münasebetlerinin teessüsü ile insan sa'yinin kıymetsizleş- mesi aynı zamanda başladı. Garpta makinalı sanayiin inkişafı garplı insanım kal kuvveti için yeni ve geniş bir pazar yaratır- ken, şarkta ve bilhassa bizde sermayedarlık münasebetlerinin teessüz etmesi, fakat makinah sanayiin doğmaması, milli mik- yasta bir sefaletin baslarıgıcı oldu. Binaenaleyh Türkiyede sa'y kıymetsizliği, cski yarımüstemleke- liğe yakışır kötü bir iktisadi hâdisedir ve şimdi milli iktisadiya- tımızın inkişafı seyrinde milli teknik, milli sermaye, milli iktisat teşkilâtı gibi, bizzat «sa'y» in de lâyık olduğu yüksek kıymet seviyesine çıkarılması milli umdelerimizden biri olmalıdır. Türkiyede eski devirden miras kalan sa'y kıymetsizliğinin bit- tabi daha şimdiden bütün alâimile tasfiye olunduğunu iddia etmek olamaz. Aşikâr bir şeydir ki kıymetsiz sa'yden kıymetli (1 Son defa Yüksek İktisat Meclislimnce de tetkik olman iş kanunu 14- yihnası münasebetile yapllar bu tetkikin birinci sayısı göçen müsnamiz- da İntişar oteniştir,