5 Ağustos 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

AKİS Hazırlık memlekete yayılıyor Ekim ayının sonu gelirken bolşe- vikler bütün Rusyada silâhlı a- yaklanmalarının son hazırlıklarım yapıyorlar, Sovyetleri birbiri peşine ellerine geçiliyorlardı. Güneyde Ki- rof, Kuzey Kafkasyayı bolşevik gö- rüşlere bağlamakla meşguldü. Mos- kovada işçilerle askerlerin ayrı ayrı Sovyetlere sahip olması işleri biraz güçleştiriyordu. Don kazakları Rus- yanın bu ikinci başkentini kontrol altında tutuyorlardı. Şehirde de su- baylar ve öğrenciler bolşevik aleyh- tarı bir cephe kurmuşlardı. Şehrin komutanı Albay Riabçef açıktan şöyle diyordu: "— Şiddet hareketleri halka ve ihtilâle sadık o birlikler tarafından merhametsizce ezilecektir.." Buna rağmen, iki bolşevik lider, Nogin ile Rikof işçi (o sovyetini ele geçirmişlerdi. Bâküda durum daha iyiydi. 2i kişilik Merkez Komitesi üyelerin- den olan Şaumyan başarılı grevler tertiplemiş, kendisi de Bâkü sovye- tinin başkanı seçilmişti. Urallarda Andre Jdanof son derece faaldi. 1- vanova - Voznesseriskte, o bolşevik lider Frunze şehri "Bütün kudret Sovyetlere!" sloganı altında top- lamıştı. Sibiryada da iki başka bol- şevik, sonradan Japonlar tarafın- dan ele geçirilip bir (lokomotifin kazanında canlı canlı yakılacak o- lan Lazo ile Amiral Kolçakın deniz- cileri tarafından kurşuna dizilecek akovlef, kaderin kendilerine ne- ler hazırladığından habersiz, asker ve işçi sovyetlerini kazanıyorlardı. Taşkentte mahalli A.İ.K. kuvvet- tim, bolşeviklerin tevkif edilmeleri üzerine göstermiş, Komutanı kaç- maya, mecbur etmişti. Don kıyıla- rında kazakların Atamanı General Kaledin, Komilof macerasını taki- ben yakasını kurtarmış, fakat kötü idaresiyle köylülerin düşmanlığını çekmişti. Kazaklar da atamanları- na kızmışlar ve onun karşı emrine rağmen Sovyetler Kongresine dele- ge göndermek karârını vermişlerdi. Donetzte de genç bir mâden işçisi Kızıl Muhafızlar arasına katılmış- ti: Nikita Hrutçof! Aynı esnada bir asker, Kagano- viç, Saratofta (birlikleri bolşevik- leştiriyor, Samarada Kuybiçef aynı işi yapıyordu. Voroşilof sonradan Stalingrad adını alacak şehirde faa- liyet gösteriyordu. 5 Ağustos o 1967 Bolşevikler obütün Rusyada arı gibiydiler ve her yerde hedefleri, as- ker ve işçi sovyetlerinde çoğunluğu ele geçirmekti. Her tarafta Kızıl Muhafız birlikleri (o teşkil edilmişti ve kışlalardaki silâhlar bunlara akı- yordu. Memleket, Hükümetin bur- nunun dibinde silâhlı ayaklanma- nın son hazırlıklarım yapıyordu. Başkentte ise durum gittikçe kötüleşiyordu. Ekmek istihkakı gün. de 125 grama, şeker istihkakı ayda I kiloya düşmüştü. Elektrik gece yarısından sonra yoktu. Kadınlar dükkânların önünde kuyruk yapı- TARİH yorlar ve herkes harbe küfrediyor- du. Para kıymetini tamamile kay- betmişti. Petrogradda iki binada bütün gece ışık yanıyordu: Kerenskinin ça- lıştığı Kışlık Saray ile bolşevikle- rin hakim olduğu Petrograd Sov- yetinin karargâhı molni Ensti- tüsü. 36 yaşındaki Başbakan, bolşe- vik ayaklanmayı durdurabilmenin telaşı ve şaşkınlığı içindeydi. Buna mukabil Smolnide hâkim Troçki i- di ve onun intizamlı kafası adım adım kudreti Sovyetler hesabına e- le geçiriyordu. Bolşeviklerin 1917 Sonbaharında en tesirli silâhlan beyannamelerdi. Yukardaki resimde Moskovada İzvestia gazetesinin halka kucak kucak dağıtılması görülüyor. Halk bunlarla besleniyor, bunlarla tahrik edili- yordu. Ama, tabii, tahrikin asıl tesirlisi bu halkın iki büyük temayülünü, derhal barış arzusu ile Toprak Reformu ihtiyacını anlamayan basiretsiz erenski idaresinin politikasıydı.