S A N Kongre anın anahtarı Haftanın başında (Pazartesi sabahı Atatürk Bulvarından Ulusa doğru giden ankaralılar, Dil ve Tarih-Coğ- rafya Fakültesi binasının (önünden geçerlerken, binada birtakım olayla- rın geçtiğini farkettiler. Azametli gö- rünüşüyle Ankaranın hâlâ en güzel yapılarından o birisi olmak özelliğini koruyan binanın önü en son model o- tomobillerle dolmuştu. Bu bile Tür- kiyedeki"mutlu azınlık"m bugün o- rada toplanmış bulunduğunu göster- meğe yetiyordu. Aslında Pazartesi günü açılan Tür- kiye Altıncı Sanayi Kongresinin hazır- lıklarına altı aydan önce başlanmış- t: Makina Mühendisleri Odası, evvel- ce düzenlediği çeşitli kongrelerin ver- alışkanlıkla yerli sanayiin kal- geçmişti. Ancak bu gibi bir kongrenin Makina -Odasının, pek de parlak ol- mayan, mali durumu karşısında bü- yük sayılacak meblâğlara çıkacağı an- laşıldığından, OoOdayı desteklemek ü- zere, başta Sanayi Bakanlığı, Plânlama Teşkilâta, Türkiye Ticaret ve Sanayi Odaları Ve Borsaları Birli- gi de Kongrenin hazırlıklarına katıl- mıştı. Kongrenin tam anlamıyla "teknik" bir toplantı olmayışında, çeşitli mes- lek dallarından teknisyenlerin mem- lekette sanayi (o kuruluşlarının daha rantabl ve hızlı bir şekilde nasıl ge- lişebileceğini inceleyen tebliğler ge- tirmelerinde bazı engellerin ortaya çıkı- şının büyük rolü vardır. Bu yüzden Dr, Ali Yıldızın Beyaz Hürriyet Siyasi Romanı çıktı Kitapçılardan arayınız. Tel: 11 05 20 (AKİS — 1012) A Y İİ Kongre zaman zaman -Kongreyi yö- netenlerden Şahin Coşkunun da be- lirttiği gibi- bir parti kongresi hava sına büründü. Kongre Pazartesi sabahı saat 10'da Başbakan İsmet İnönünün alkışlar a- rasında salona girip kürsüye çıkma- sıyla başladı. o Binden fazla üye ve davetlinin can kulağıyla dinlediği ko- nuşmasında İnönü, yurtta girişilen kalkınma hamlelerinin büyük bir oran da milli endüstrinin gelişmesine da- yandığım, rakamlara dayanan bir yönde açıkladı. Buna göre, "kalkın- ma hızı"'nm yüzde 7 olmasına rağ- men, bunun endüstriye düşen miktarı yüzde 12,2'dir. Yani memleket kalkın- masına endüstri diğer ekonomi dalla- rından çok daha büyük oranda katıl- maktadır. Başbakan konuşmasında ( tarihsel gelişmeyi de açıkladı. Türk toplumu- nun başlangıçta dünyadaki bütün di- ger ülkelerden daha ileri bir endüst- riye ve herşeyden önce kuvwvetli bir e- konomiye dayandığı halde, Osmanlı İmparatorluğunun son devirlerinde e- konomiyle beraber tekniğin ve sanayiin de nasıl geri kaldığını anlattı, Öte yandan, Cumhuriyetin kurulmasıyla beraber endüstri konusunun önemle e- le alınmış olduğunu, daha Lozan görüşmeleri devam ederken O İzmirde Atatürkün oönderliğiyle (ilk Sanayi Kongresinin toplanmış olduğunu be- lirtti. İnönüden sonra Kongrenin resmi açılış konuşması, çok eski tarihlerden bu yana milletimizin sanayi alanında geçirdiği merhaleleri belirten ve bu- günün anlamını açıklayan bir tebliğ- le yapan Sanayi Bakam Muammer Er- ten çok alkışlandı. Karma ekonomi Türkiyede türlü tartışmalardan ve fili denemelerden sonra devletçi- lik ve liberalizm ilkelerinin- tek baş- larına uygulanmaları yerine artık ya- rı yarıya devletçi -liberal bir ekono- mik politika (uygulandığı (o herkesin malümudur. Bütün alanlarda böyle olduğu gibi son yıllarda endüstride de bunun yer aldığı (görülmektedir. İşte Altıncı Sanayi Kongresi bu kar- ma ekonomi politikasını müfrit sana- yicilerin zaman zaman kendi yönle- rinde çekiştirmeleriyle geçti Kongreye sunulan şebliğler on ta- neydi. Sunanlar, bu işlerde isim yap- mış, daha çok politik alandaki çalış- Muammer Erten konuşuyor "Anlayana sivrisinek saz..." malarıyla veya endüstri alanındaki fi- Aralarında Fethi Çelikbaş, Ziya Mü- ezzinoğlu Behçet Osmanağaoğlu gibi isimlere ve Orhan Dikmen, Hulki A- lisbah, Orhan Işık gibi, özellikle pi- yasada tanınmış kimselere rastlananı Kongre tebliğlerinde başlıca konular şöylece özetlenebilir: Kalkınma Plânında sanayiin yeri; ilmin, tekniğin, endüstrinin gelişmedi sindeki etkileri; nuları, diğer mevzuat, sınai gelişmede lik problemi, yabancı sermayenin ro- lü, uluslararası ekonomik münasebet- lerin yürütülüşü bakımından sınai ge- lişme, sınai gelişmeyi sağlayacak am- me hizmeti, enfrastrüktürün önemi. Kongrenin ilk, hattâ en çok ilgiyi üzerine çeken tebliği, muhakkak ki Prof. Orhan Dikmen tarafından nulan "Türkiyede sınai gelişme ve vergi sistemi" konulu tebliğ oldu. Ger- çek bir bilim adamı olarak her tür peşin hükümden uzak, Objektif ve ta- rafsız bir görüşle hazırladığı konuş- masını yine büyük bir tevazu ve se- rinkanlüık içinde sunan Dikmen, bü- yük bir ilgi ve takdir topladı. Türki- yede mevcut vergi düzeninin aksayan ve özellikle -kendi deyimiyle- endüst- rinin gelişmesini köstekleyen yönleri- ni büyük bir açıklıkla ve derlitoplu bir şekilde yansıtan bu konuşmanın, büyük yankılar (o yaratacak tarafları AKİS/21