AKİSİN YAZI SERİSİ: 15 Değişmeğen Oyun 1919 yılının 13 Mayıs günü, Pariste, dört büyük mütte- fikten o İngiltere, Amerika, Fransa, İtalya- müteşek- kil Dörtler Konseyinin toplantısında şu ilgi çekici konuş- ma cereyan etmiştir: Lıyd George: Niyetim, Kıbrıs adasını da Yunanis- tana vermektir. Clemenceau: Unutmayınız ki Berlin Andlaşmasına göre bunun için benim muvafakatimi almak mecburiyeti- niz vardır. Loyd George: Umarım ki verirsiniz! Wilson: Eğer Yunanistana bu hediyeyi yapabılirse- nis büyük bir şey olur Fakat sonradan Dört Büyükler, bilhassa ingilterede beliren itirazlar karşısında, Hoyd George'un bütün ar- zusuna rağmen Yunanistana bu "hediye"yi yapamamış- lardır, Yunanistan, "hediye" kelimesinin de açıkça orta- ya koyduğu gibi, üzerinde hakkı bulunmayan bu aday; şimdi, kırkbeş sene sonra, yarı zorbalık, yarı şantajla ele geçirmeye tekrar çalışmaktadır. En ziyade, Londradaki yunan elçiliğinin 1919-20 yıl- larına ait arşivinin açıklanmasıyla ortaya çıkan ve bir yunanlının, Dimitri Kitsikisin kalemiyle aydınlanan ger- çekler göz önünde tutularak hazırlanan bu yasa serisin- de bir husus belirmektedir: Yunanistanın Türkiye ve tiritlerle meskün topraklar üzerinde daima gözü olmuş- tur. Fakat Yunanistan hiç bir zaman bu arzusunu, ken- di bileğinin kuvvetine dayanarak (gerçekleştirmeyi göze alamamıştır. Daima başkalarının arkasına saklanmış, daima bir takım oyunlarla Türkiyeyi haklarını savuna- maz, kuvvete kuvvetle mukabele edemez, elini kıpırdata- maz hale getirmeye çalışmıştır. Tıpkı, bir çıkarmadan önce müdafaa bölgesinin ha- vadan müthiş bir bombardımana tabi tutulması gibi.. Bu bombardımanla her türlü savunma imkânının yok edil- diğine inanmadan yunanlılar hiç bir zaman harekete geç- memişlerdir. Harekete geçip te hesaplarında yanıldıkla- rını anladıklarında ise derhal feryada başlamışlar, baş- kalarını çağırmışlar, onlardan yardımın en tesirlisini, "fili müdahale"yi istemişlerdir. 1919-0 yıllarının akılda kalan birinci dersi budur. Venizeloson kampanyası Venizelos "havadan bombardıman" olarak, kurduğu kor- kunç propaganda mekanizmasıyla yaptırttığı Türkiye aleyhtarı kampanyayı kullanmıştır. Yunanlıların 1919-20 yıllarında bir büyük avantajı olmuştur: o Türkiye harbi alınanların safında yapmış ve kaybetmiştir. Bu avanta- jın iki cephesi vardır. Bir defa, Türkiye mağlüptur. Onun hakkında bir muamele yapmak.lüzumu vardır. "Hasta ann tasfiyesi için, bu bir büyük fırsattır. Osmanlı artorluğu uzun asırlardan beri Avrupa için bir. baş beledi İmkân ele geçmişken onun işini kesinlikle bi tirmek çok faydalı olacaktır, Bütün mağlüplarla andlaş- malar yapılmamakta mıdır? Türkiye Meselesi de o çır- pıda halledilebilir. Nasıl halledilebilir? Kolunu kanadın; kırıp onu rumlara, ermenilere ve başka heveslilere peş- keş çekmek suretiyle. Venizeiosun propaganda mekanizması bu temayı dik- katle işlemiştir. İkincisi, dört yıl harp içinde yaşamış olan batılı ga- liplerin bütün düşmanlarına karşı bir hıncı vardır. Büyük bir tehlike geçirmişlerdir, ölüm-kalım savaşı yapmışlar- dır. Kendilerini buna mecbur eden İtilâf Devletleri her türlü cezaya müstahaktırlar. Hele bunların içinde bir ta- nesi vardır ki o üstelik hristiyari da değildir. Müslüman- Yunanlıların süngülediği bir türk AKİS 17/69