12 Ocak 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

YURITA OLUP BİTENLER, Sosyal Hayat Akıl için yol (Kapaktaki Bundan tam dört ay önce, Devlet Plânlama Dairesinin lider takı- mından dört kişi, Müsteşar Osman Nuri Torun ile Atillâ Karaosmanoğ- lu, Nejat Erder ve Ayhan Çilingiroğ- lu istifa ettiklerinde Metin Tokat bir başyazı yazdı. Ya azı, emleketin Si- yasi Panoraması" başlığını taşıyordu. 24 Eylül 1962 tarihli AKİS'te yayın- landı. O sırada müstafi plâncılar iki çeşit davranışın hedefi halindeydiler. Bazıları onları solculukla suçlandırı- yor, bazıları Hükümetin sağcı oldu- gunu söylüyordu. Bu mecmuada Me- tin Toker söyle dedi: "Plâncılar, bugün teknisyen ola- rak istifa etmemişlerdir. Plâncılar, bir siyasi görüşte oldukları ve Hükü- takım krypto'ların eline düşmüş ve doğrusu istenilirse i menfaatlere aykırı bir süratle seyretmekte komünist değil, sol iktisadi görüşle- re sahip bu genç aydınların getire- cekleri taze havayla kendini b ai mak imkânını bulacaktır. Bunun yapılması günü gelmiştir Türkiyede ciddi bir sosyalist parti, ancak Meclisten kütleye doğru kuru- lur. Bunun dışındaki her çaba ya bir oyun, ya hayaldir. Tabii Senatörle- rin içinde, plâncıların solculuğu gibi solcu fikir taşıyanlar mevcuttur. Meclisteki siyasi partilerde o görüş sahipleri vardır. Bunlar, bir kadro teşkil edebilirler ve sosyalizmin siya- si kuvveti olurlar. Plâncılar ve bir takım başka genç aydınlar partinin iktisadi görüşünü çözmelidirler. Sos- yalist Partinin, isminden başka her şeyi bugün hazır halde bulunduğuna göre parayla tutulmuş tatlısu kah- ramanlarını komünistlikleriyle başba- şa bırakıp milli, sıhhatli bir sol te- şekkülü iktidardaki orta cephenin yanına getirmek zamanı gelmiştir." Bu hafta, Ankarada Sosyalist Kültür Derneği kuruluşunu tamam- ladı ve kurucular Merkez Yönetim Kurulunu seçtiler. Yönetim Kurulu Başkanı, Osman Nuri Torun oldu. Genel Sekreterliğe Nejat Erder se- çildi. Araştırma ve Dokümantasyon b başına Atillâ KO lu getirildi. CHP. Hat milletve- kili Sırrı Hocaoğlu ve sosyalisği iş adamı Cemal Reşit Eyüboğlu teşki- lâtlanma işlerini üzerlerine aldılar oğan oAvcıoğluna da neşriyat ve ildi. konferans işleri veri Hareketin bereketi , Sosyalist Kültür Derneği, İhtilâlden sonra uyanan solculuk gayretleri zincirinin sonuncu halkasıdır. Bu zin- cirin, ortadan itibaren her bir hal- kası bir önceki halkadan da başarısız kalmış, itibar sağlamamış, rağbet görmemiştir. Bunu, Türkiyede sosya- lizm için elverişli bir ortam bulun- madığına hamledenler veya bu neti- ceyi çıkaranlar olmuştur. Ancak bunlar, bir noktayı dikkat nazarın- dan kaçırmaktadırlar. Halkaların a- kıbeti, zincirin ortasından itibaren kötü istikameti almıştır. Zincirin or- tasına kadar gayretler müsait kar* şılanmış, alkışlanmış, sosyalist olma- makla beraber bir sosyalist cereyanın ancak memlekete fayda vereceğini sananlar tarafından dahi teşvik edil- miştir, desteklenmiştir. Zincirin orta- sı, Yön mecmuası çıkarken imzala- nan bildiridir. Yön ile birlikte sol ha- reket yokuş aşağı inmeye başlamış, karakterini gittikçe kaybetmiş, ta- raftarlarından olmuş, ç söylemekte hiç bir mübalâğa yoktur. Yön sol hareketin istikamet veri- ci durumuna geçince, bu organının idarecileri hislerine hâkim olamadık- larından, serinkanlılıklarını muhafa- za edemediklerinden, itidal ve basi- ret gösteremediklerinden, kolay ba- şarı arzulayıp bunu bulamayınca çiz* dikleri yolu rr parlak bir şekilde başlayan sosyalist hare- ket süratle dejenere oldu. Sosyalist Kültür Derneği, gemiyi A. Karaosmanoğlu - O. N. Torun - N. Erder: Aaa! Hani sosyalist değillerdi ? .. AKİS/8