12 Ocak 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

Hadiselere Bakış Dinlerdonmuş kalamazlar! Biz burada ciddi ciddi, din adam- arının lüzumlu olup olmadıkla- rını e ırken ve bir takım gerici gazeteler bunu (İktidar aleyhinde propaganda konusu yapıp üzerle- rinden cehaletin en koyusu akan mektuplar yayınlarken -ama a okunmalı da, kıştırmış bir takım kimselerin çap- ları anlaşılmalı- oOAmerikanın en meşhur mecmuası Time 1962 Yılı- nın Adamı olarak Papa XXIII. Ci- ovanni'yi geçti. 1962 yılı Kennedy'nin "Küba Operasyonu"nu yaptığı yıl.. o 1962 yılı! Çinin Hindistana tecavüz etti- ği yıl.. 1962 yılı! Glenn'lerin, Po- poviç ve Nikolayeflerin fezada cirit attıkları yıl.. Bunca hadiseye ve onların yaratıcılarına rağmen Time mecmuası 1962 yılında hadiselere en ziyade tesir eden şahsın Papa XXIII. Ciovanni olduğu inancına varmıştır. Zira Papa XXIII. Cio- vanni bu feza devrinde binlerce yıl- lık Hristiyan Kilisesini bir (“Feza Asrı Dini" haline getirmek için ha- rekete geçmiş ve hristiyanlığı toz- lu ve küflü kaplarından kurtarma yolunda başarılı adımlar atmıştır. Papa XXIII. Ciovanni'nin manevi liderliği altında Hristiyan Kilise sosyal, ekonomik ve ilmi görüşleri. SOS- görüşlerine uydurmaktadır. Böylece hristiyan- lık bir anakronizm olmak tehlike- sinden kurtulmaktadır. Papa XXIII. Ciovanni iadece dinin felsefecinde değil, törenlerinde, dualarında, iba- det şekillerinde de günün şartlarını gözeten değişiklikleri cesaretle yap- maktadır. Bu, hayatiyeti muhafa- za gayreti. Papa' XXIII. Ciovanni- yi 1982 Yılının Adamı yapmıştır. Bunda, biz Müslümanların alacağı- mız çok ders vardır. Müslümanlıkta din adamı var mıdır, yok mudur, bırakalım onun tartışmasını yapsınlar. Reddedile- miyecek gerçek, islâm dininde gü- nün şartlarına intibak zaruretinin gerektirdiği değişiklikleri ve otoritesi herkesçe kabul edilmiş bir din! şahsiyetin bulunmamasının çok zarar verdiğidir. Her dinin bir inanç kısmı, bir de ibadet şekli ve- usulü vardır. Elbette ki inanç kıs- mı zamanla fazla değişikliğe ma- AKİS/20 ruz kalabilecek bir husus değildir. Ama ibadet tarzı o dinin salikleri- nin gündelik hayat tarzına uyma- yan şekilleri muhafaza etti mi, bun- ların yerine getirilmesindeki lükler ister istemez ibadetinde olan müminlerin sayısını azaltır. Ama en basit ve şekli değişikliklerin lafının bile dini donmuş kalıp sayanların çevresinde nasıl tepkilere, gürültü- lere yol açacağını düşünmek müs- lümanlığı 1962'nin şartlarına ruh olarak, felsefe olarak, zihniyet ola- rak uydurmadaki güçlükler (o hak- Time'ın kapağı - Lutheri atmışlardı! kında kolayhkla fikir verebilir. Şüp- he yok ki Katoliklerin Papası gibi, ama onun kadar da açık fikirli bir Halife müslümanlık âleminde Pa- panın yerine benzer bir yere sahip bulunsaydı bu güçlüklerin pek çoğu daha kolay yenilirdi.. Zira dindeki her reform hareketine karşı muka- vemet gerçek müminlerle dinin fel- sefesini bilen o teoloji âlimlerinden değil, dünyanın öküzün boynuzları üzerinde durduğunu iddia eden ca- hil yobazlardan, mültecilerden ve istismarcılardan gelmiştir. Bugün Papa XXIII. Clovanni'ye batı dünyası, komünizme karş kuvvetli barikatlardan birini (o Kili- sesi omensuplarının ruhlarında ve inançlarında kurmaya çalıştığından olayı hayrandır. Onun bu konu- daki sözleri, sosyal adaleti ir ve anlatış tarzı, işveren ve işçi m nasebetlerini tanzim şekli kendisi. ne pekâlâ sosyalist damgasını vur» durmaya yetebilir. Sosyalist UT Papa! Hayır... İ962'ye göre Ur Pa- Yılın Adamı a ta- rafından Yılın Adamı sayılması din faktörünün kuvvetinden bir şey kaybetmediğinin, önemini insanlık için muhafaza ettiğinin delilidir. ve icaplarına bağlı kalması olduğu- nu anlatsınlar. Müslümanlık, asırlar vardır ki kendisini zamana uydurmak imkâ- nından mahrum kaldığı için ilericile- rin değil, gericilerin kullandıkları bir silâh olarak ortaya çıkmıştır. Müs- lüman milletlerin başarı yılları, hep bu asırların gerisindedir. Tür Kurtuluş Hareketinde bile Atatürk ve arkadaşları boyunlarında (o Şeyhülis- lâmın idam fermanı asılı olarak sa- vaşmışlardır. o Atatürkçülük ve dev- rimcilik en kuvvetli manii, sahte din adamlarından,! dini odonmuş sayan zihniyetten görmüşlerdir. "Zaman sa- uymazsa, sen zamana uy" derler. Müslümanlık, bunu yapacak bi" oto- ritenin yokluğunun ıstırabını çok çek- lisesinin, tahammülsüzlüğün ve katı- lığın sembolü olan Katolik Kilisesi- nin başıdır. Din ve zaman beraberce, o le ilerlesinler. Din, ilerleme- nin kösteği değil, yoldaşı olsun. Krutçefin Papaya 80. yaşı dolayı- sıyla tebrik mesajı göndermesi ve Papanın kendisine “Çok mütehassis oldum. Rus milleti için dua edece- ğim" cevabını vermesi pimize hangi asırda yaşadığımızı hatırlat- malıdır. Bu asrın icaplarına uyma- yan her şey solmaya ve kuvvetini kaybetmeye (mahkümdur. Bunu bilmek ve gereğinin ortamını cesa- retle hazırlamaya çalışmak lâzım- dır.