6 Ağustos 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

YURTTA OLUP BİTENLER atılmıştır. Eğer o tarihte bu para bize transfer edilmişse, biz de oyun- umuzu geri almak için gereken meb- lağıdöviz olarak veririz!" Mithat Paşa müdavimleri, unutul- maz Gol Kralını yeniden seyir imkâ- nı bulacaklarından dolayı sevindiler. ama iş hayatıyla alâkalı kimseler, yeni Bakanla birlikte bir de yeni zih- niyetin Maliyenin kapısından içeri girmiş bulunduğunu hissetmekten geri kalmadılar. Ferit Melenin bir kaç aylık Bakanlığı bu hissi kuvvet- lendirdi.C.H. P. nin talihsiz Van a- ayı, ölçülü ve muvazeneli bir Mali- ye Bakanı oldu. aşındaki Melen, bitirdiğimiz haftanınsonundaki bir gün, bir husu- siyetini açıklarken, farkında Ol" Bir Bakanın dertleri 1950'de, Gelirler Umum Müdürü o- larak ayrıldığı Maliyeye (o 1962'de Bakan olarak döndüğünde Ferit Me- len teşkilâtı yıpranmış, o zedelenmiş ve tire vermiş buldu. Enflasyon po- litikası devlet hazinesini kemirmek- le kalmamış, iyi memurları da alıp götürmüş ve devlet memurluğunu ikinci sınıf bir görev haline getirmiş- tir. Maliye de bu sıkıntıdan kurtu- lamamıştır. Üst kademede muhafa- za edilebilen bir kaç kiymetli ele- mandan sonra, aşağıya doğru inil- dikçe seviye düşmektedir. Bugün pek çok yerde defterdarlar, yüksek okul mezunu değildir. Bakanlığın o elinde kâfi hesap uzmanı yoktur. Bu yüzden, gelir beyannamelerinin sadece yüzde Maliye Bakanlığı binası Pencereleri aksısın e im müsbet tesirin karını da söyle "— Eğer eli Umum Müdür- lüğünden doğrudan doğruya Maliye Bakanı olsaydım, görüş açım başka alırdı. Bu arada, masanın öteki ta- rafındaki havayı da öğrendim. Şim- di, masanın iki tarafını da düşünerek ararlar almaya çalışıyorum." Bakan, bu niyetini tatbik mevkii- -ekoymakta gecikmedi. Maliye Ba- kanlığı, bilhassa plânlı yeni ekono- mide bir kilit mevkii önemi taşıdı- ğından Ferit Melenin zihniyeti ültra berallerle ültra sosyalistlerin pek hoşuna gitmediyse de karma ekono- mi yürütecek, devlet sektörüyle ö- zel sektörü elele çalıştıracak Hükü- metin görüşlerine tamamile (uygun düstü. açılıyor Pirbuçuğip kontrol edilebilmektedir. r bir "maliyeci kafası", bakanlı- çok koltuğunun sahibinin hususi - yetleri arasındadır. "Hazinenin men- faati" adı altında öyle zorluklar çıka- rılmakta, Öyle kırtasiyecilik yapılmak- ta, öyle derelerden su getirilmekte- dir ki Hazine zararların en büyüğüy- le karşılaşmakta, altın yumurtlayan tavuklar (o boğazlanmakta, Maliye "Devlet Kapısı"nın tipik misali hali- ne gelmektedir. Ferit Melen, uzun vadede hal- ledilebilecek bu işe süratle el attı. Ba- kan şimdi, bakanlığı için ehliyetli bilgili, açık fikirli ve tabii dürüst e- leman peşindedir. Gaye. meselâ gelir beyannamelerinin yüzde yirmisini kontrol edebilmektir. Her beş mükel- leften birinin beyannamesinin mut- laka kontrol edileceği bilindiği tak- dirde vergi kaçakçılığım geniş nis- bette önlemek imkânı sağlanacaktır. Bunda, Servet Beyannamelerinin ta- bii faydası olacaktır. Ferit Melen, bakanlığın başına geldiğinde 5 yıllık plânın iç finans- manı meselesiyle karşı karşıya kaldı. Tapılan hesaplara göre Devlet Plân- lama Dairesi Maliyeden, 1963'ten iti- baren 1 milyar 300 milyon liralık tah- temin edilebileceğidir. Bu istikamet- te Tasarruf Bonoları da yeni bir şe- kilde (o kullanılabilecek bir değer ve mana taşır hale getirilecektir. e Ba- kan, bu konuda şöyle dedi: — Devletin haysiyeti (o zedelen- miştir. 100 liralık Tasarruf Bonoları, piyasada 30 - 40 liradan muamele gör- mektedir. Bunlara, Devlet Tahvilatı- nın sağlamlığını ve itibarım mutla- ka vermek lâzımdır. Bunu, gecikme- den yapacağız." Bakanın gecikmeden o yapacağı, yani Meclise sevkedeceği bir başka tasarı, tarım gelirlerini (o vergileyen tasarıdır. Çıkacak kanunla 20 bin ka- dar mükellef vergi ödemeye başlaya- caktır. Bundan, 100 milyonun civa- rında bir gelir sağlanabileceği hesap- lanmaktadır. Tarım gelirleri "Abi es- naf kazançları da âdil esaslar dahi- linde vergilenecektir. Ferit Melenin, Maliyedeki memurluk de tutacak ve en önemlisi, itidali ve insafı elden bırakmayacaktır. He- le, bütün iş âlemini altüst eden de- meç veya tasarrufları ağırbaşlı Fe- rit Melenden hiç beklememek lâzım- dır. Bir Maliyecinin hayatı Yeni Maliye Bakanı 1906 yılında Ya- nın İran hududuna yakın Saray kasabasında dünyaya geldi. Babası ve annesi Vanın köklü ailelerinden- dir. Küçük çocuk, daha 5 yaşında i- ken ailesi tarafından mahalle mekte- bine verildi. Fakat çok yaramaz ol- duğundan zamanın sarıklı hocasıyla geçinemedi ve bir falaka hadisesin- en sonra mahalle mektebini ter- ketti. Ferit Melenin okul hayatı bundan sonra normal seyrini takip etti. Van- da ilkokula yazıldı ve okumağa baş- AKİS,6 AĞUSTOS 1962