2 Temmuz 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

DÜNYADA OLUP BİTENLER ri, başkent Brasilia üzerine yürümek tehdidinde bulunmuşlardır. Bunun ü- zerine hükümet, başkentte geniş çap- ta emniyet tedbirleri almış ve 200'e yakın paraşütçü, mahalli polis bir- liklerini takviye için Brasilia'ya gön- derilmişlerdir. Bir bakıma, aşırı sol eğilimli Dantas'ın büyük toprak sa- yenilgisi olağan İ Partisini öğrenci hipleri karşısındaki karşılanmıştır. Ancak, İşçi destekliyen sendikaların ve teşekküllerinin, bu karara karşı gös- termeleri muhtemel reaksiyonlarının, Brezilyayı sonu belli olmayan bir kâ- busa sürükleyebileceği, müşahitleri * endişeye sevketmektedir. Aslında u- fukta görünen de budur. Brezilyada âdi tipten bir kabine üzü çıkardığı daha başka gerçekler de vardır. Bü- yük toprak sahiplerinin istismarcı bencilliğinde gelişme vasatı bulan mu- hafazakâr bir osağcılık, Brezilyada büyük halk kitlelerini isteristemez re- aksiyoner olmaya sevketmiş ve Küba İhtilâlinden sonra, Lâtin Amerika ül- keleri halkları için âdeta bir "efsa- ne kahramanı" haline gelen Fidel Castro, Brezilyada da kendisine bin- lerce taraftar bulmakta güçlük çek- memiştir. Sağcılarla solcular arasın- daki ilk mütecaviz çatışma, Kübaya karşı ziyadesiyle allerjik Amerikaya rağmen, Punta Del Esta Konferansın- da, Brezilya hükümetinin tutumu yü- zünden çıkmıştır. Punta Del Esta Kon feransı sırasında, Kübanın Amerika Devletlerinden ihracı aleyhine oy kul- lanan Brezilya hükümeti, Castro'dan yılan görmüş gibi Ürken muhafazakâr toprak sahiplerini sinsice teşkilâtlan- maya sevketmiştir. Punta Del Esle Konferansı öncesinden itibaren Gou- lart Hükümetini tazyik altında bulun- duran sağcılar, hükümetin Kübanm ihracı aleyhine oy kullanması karşı- sında beklenilmeyen bir tedhiş hare- ketine girişmişlerdir. Müstehcen sa- yılabilecek komünist aleyhdarı (o slo- ganlar, Rio de Janeiro sokaklarının duvarlarını kaplamaya (o başlamıştır. Yine Rio de Janeiro'da sağcılar, solcu milliyetçi öğrencileri, makinalı tü- fek ateşine tutmuşlar, kahve ihraç li- manı olan Sao Paolo'da da bir komü- nist gazete idarehanesini dinamitle- mişlerdir. Recife ve öteki fakir ve hu- zursuz Kuzey - Doğu şehirlerinde ya- pılan Castro taraftarı mitingler, sağ- cılar tarafından gaz bombaları ile da- ğıtılmıştır. Muhafazakâr sağcıların, mutedil bir devrimci olan sabık Cumhurbaş- kanı Janio Çuadros'un istifasıyla ka- zandıkları zaferden sonra, Ouadros'- un yerini alan Goulart'a da diş geçi- rebilecekleri hayali kısmen gerçekleş- mişse de, Punta Del Este Konferan- sındaki cesur tutumu Goulart'a, mute- dil sosyalist entellektüeller nezdinde çok şey kazandırmıştır. Ancak, Ouad- ros'un deyimi ile "gerici" ler, bu gün mağrur bencilliklerinden vazgeçmiş değillerdir. Büyük toprak sahiplerinin muhafazakâr öfkesi karşısında ateşli ve devrimci solcuların şiddetli reak- siyonu devam etmektedir. Enflâsyon, satın alma gücü üzerinde büyük sar- sıntılar meydana getirmiştir. Geçen yıl serbest borsada 200 krüzieros ol dolar ederken, bugün 360 krüzieros bir dolar etmektedir. Geçen yıl 6 krü- zieros olan bir ekmek, bugün 22 kril- çıkmıştır. genel fiyatında geçen yıla kaydedilen 99 43 artış, asgari ücret- lerin yükseltilmesi için girişilmiş olan gayretleri sıfıra müncer kılmaktadır. Kıyameti bekleyen ürkmüş dev Vergi reformu ise, şimdiki durumda bir "büyük hayâl" dir. Zenginler vergi ödememekte ve bunu onlara Zor- la yaptıracak bir kanun da Parlâmen- todan çıkarılamamaktadır. Toprak reformu da sihirli bir ibare olmak- tan öteye gidememektedir. 70 milyon Brezilyalının en az 45 milyonu doğru- dan doğruya veya dolayısiyle ziraat- le geçinmektedir. Fakat ii müsait arazinin & 75'i, nü 8'ine aittir. Yani, nüfusun geri kalan W 92'si, işlenecek arazinin 96 25'i ile yetinmeye mecbur durumdadır. Bü- yük toprak sahibi 9 8'ler, toprak re- formuna muhaliftirler. Komünistler de fısıltı yoluyla toprak reformunu baltalamaktadırlar. Zira refomların gerçekleşmesi, Marx'ın sönmesine se- bep olacaktır. Topraksız köylülerin i- se artık sabırları tükenmiştir. Geçen ay içinde aç köylülerin, Rio de Janei- ro'ya yaptıkları trajik yürüyüş, du- rumun vehametini gözler önüne ser- mektedir. Brezilyanın gitgide daha da kötüleşmeye doğru giden ekono- mik durumunun düzeltilmesi yolunda "Alliance For o Progresa - Kalkınma İçin İttifak" andlaşması (ocümlesin- den olarak Amerika Birleşik Devlet- leri tarafından yapılan 144 milyon do- larlık yardım dahi pek büyük bir fay- da sağlanamamıştır. Bugün için Oomuhakkak olan, bu sonbahar yapılacak seçimlerde Bre- zilya üzerine çöken kâbusun obütün bütüne içinden çıkılmaz bir hâl alaca- ğıdır. Amerikalı röportajcı . William Ryan'ın kelimeleri ile, "Brezilya bu haliyle, düşe kalka kıyamet gününü bekliyen ürkmüş bir deve benzemek- tedir. AKİS, 2 TEMMUZ 1962