14 Mayıs 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

YURTTA OLUP BİTENLER faydalarından o fazladır. evvel Türkiyenin, alacağı yardım i- çin ödeyeceği faiz, kalkınma hızına tesir edecektir. İkinci şık, üye dev- letlerin birer ikişer yanyana gelme- leri, bir konsorsiyum veya bir oyar- dım klübü teşkil etmeleridir ki, NATO yardımının bu yoldan yapıl- ması uygun görülmüştür. o Üye.dev- letler, üçüncü sıkla -ki bu, milletler- arası yardım teşekkülleri vasıtasıyla yardımdır- ikinci şıkkı telif etmenin yollarım bulmuşlardır. Şimdi yardı- mı yapacak devletler bir araya ge- lerek ilk adımı 25 Mayıs günü ata- caklardır. Herşeyden Formül 25 Mayısta yapılacak toplantıya A. , B.D., Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Kanada katılacak; Hollan- da ve Belçika da muhtemelen bu iş- te oy kullanarak yardımcı olacaklar- dır. o Konsorsiyumun teşkilinde oher üye devlet kendine düsen vazifeyi kredi vermek suretiyle yerine getir- meğe çalışacaktır. Konsorsiyum fik- ri Amerika tarafından ortaya atıl- mış ve Almanyanin da büyük deste- ğini görmüştür. Bunun sebeplerin- den biri de, yardım dolayısıyla husu- le gelecek maddi külfeti, NATO dev- letleri arasındaki dayanışmadan fay- dalanarak, taksim etmektir. Konsorsiyumun, kurulmasına ge- lince, hali hazırda ortada iki fikir bulunmaktadır. Hazırlıklar bir ta- raftan ilerlerken, OECD'ye bağlı DAC teşkilâtı da faaliyete geçmiştir. DAC'ye, NATO'ya bağlı devletlerin dışında oJaponya da katılmaktadır. Bu teşkilât, Türkiye için yardım isi- ni plânlıyacak ve yardımı temin ede- e onsorsiyumun O teşekkülüne önayak olacaktır. İkinci tez ise OECD'ye bağlı dev- letlerden biriyle teşkilâtın Genel Sek- reterinin meseleyi incelemesi tezidir. Her iki halde de Türkiyenin kal- kınması için hazırlanan beş yıllık plânla ilgili raporlar, OECD'nin, ik- tisadi durumları ve kalkınma mese- lelerini tetkik komitesince incelene- cektir. Bu incelemeye Türkiyeden de bir heyet katılacaktır. Müzakerele- doğru atılan adımlar hızlanacaktır. Çıkar yol Yardım konusunda Türkiyeye elini uzatacak üye devletlerin bazı güç- lükleri yenmeleri gerekiyordu. o Da- ha evvel Pakistana yardım için ku- rulan bir Konsorsiyum dolayısıyla arada çatışmalar olmuştu. Pakistan, aldığı yardıma rağmen, bazı sızlan- malarda bulunmuş, hattâ arada sıra- da sesini adamakıllı yükselterek fer- yad etmişti. Güçlük, yardım elini uzatan devle- tin, yardım edeceği devlete tahsis et- tiği paranın kullanılış şeklinden çıkı- yor ve normal olarak bazı sızlanma- lara sebep teşkil ediyordu. o Yardım eden devlet, Verdiği kredinin kulla- nılış şeklini okontrol etmek endişesi içindeydi. Bir başka güçlük, yardım eden devletin ileri sürdüğü şartlar- dan ortaya çıkıyordu. Yardım eden Devlet Plânlama Teşkilâtı binası Paçalar, sıvandı Turhan Feyzioğlu EL attı devlet, o yatırımlarda kullanılacak malzemenin kendi pazarlarından a- lınmasını arzulamaktaydı. o Böylece, muhtelif pazarlardan rekabet sure- tiyle daha ucuza alınabilecek malze- menin fiyatı kendiliğinden artıyordu. Ancak, yardım eden devletler bu konunun halli yoluna gittiler. Türki- yeye yapılacak yardım herşeyden ev- vel son derece iyi şartlar altında ya- pılacaktır. Verilecek krediden © 0,75 gibi bir faiz alınacaktır. Üstelik, kre- dinin müddeti bir hayli uzun olacak- tr. Böylelikle verilecek para âde- ta hibe şekline inkılâp etmektedir. Zira, yüksek faizli yardımlarda öde- nen faiz, yardım alan devletin belini bükmekte ve kalkınma hızını yavaş- latmaktadır. Hattâ bazan, o devleti fasit bir daire içine sokmaktadır. NATO vasıtasıyla kurulacak kon- sorsiyumun yapacağı yardımda, fa- la nispeti çok düşük olacağından, yardım eden devletlerin ileri sürdük- leri küçük şartlar göze batmamak- tadır. Zira yardım eden devlet, ver- diği krediden her yıl için alacağı fa- izi, o yıl yapacağı yardımla kapata- cağından, yardım âdeta hibeye oya- kın bir hale gelmektedir. Konsorsiyumu teşkil edecek NATO devletlerinin Türkiye hakkındaki gö- rüşleri müspettir. Hepsi de, Türki- yenin kalkınma hızının bir an önce arttırılmasını istemektedir. Beş yıl- lık kalkınma plânının tasdikinden sonra pürüzler hemen hemen orta- dan kalkmış olacaktır.