6 Ekim 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

. Yolcular arasında iki rmilletvekili vardı. Bunlardan | Hamdi Bozbağ, diğeri —Menderesin çocukluk arkadaşı Rifat Kadızade idi. Başlangzıçta, çok Amerikalı doz- ta sahip olan Antalya milletvekili Ah- met Tokuş ta listedeydi. Fakat gonra 'Tokuşun ismi silindi. Londradaki u- çak kazasında bulunan yolculardan Melih Esenbel ve Başbakanın hizmet polisi Kâzim Nefes bu seyahate de katılıyorlardı. En büyük yenilik ta Dil ki Türkiyenin en yüksek tirajlı tıc gazetesinin sahıplennin heyete dahil bulunmasıydı. Bu Başbakanın dış se- yı.hatlerindekı gedikli iktidar gezate- cilerini çok Üzdü, Meydanda Bahadır Dülger, Mümtaz Faık Fenik Kibi ga- zeteciler âdeta öksüz kalmış çocukla- ra benziyorlardı. CENTO toplantısı hıenderesin Amerika seyahatı.? E- mde eski ismiyle Bağdat Paktı- nın, yeni ismiyle CENTO'nun Bakan- lar Kurulunun Washington'da yapa- cağı toplantıyla ilgiliydi. Daha Men- deres, Amerika içinde bir hafta süre- cek bir “konuşma seyahati”ne çıka- 1 yer ayrılmıştı Yolculuğun ilk merhalesi Paristi. Menderesg ve beraberindekiler geceyi Pariste geçirdikten sonra Pazartesi günü New York'a hareket edecekler- di. Gece New York'ta geçirilecek, Sa- h günü Washington'a gidilecekti. CENTO toplantısının Çarşamba Bgü- n& Başkan —Eisenhower tarafından açılacağı umuluyordu. Menderesin ay- rıca Bisenhower tarafından kabul e- dilmesi beklenmekteydi. Menderes, Krutçefin seyahatinden evvel Ameri- kan Cumhurbaşkanı Avrupaya gel- diği zaman onunla görüşmek için te- nin bu defa mutlaka yapılacagx ŞÜD- zdir. Eski talihsiz isminden hâlâ kurtu- Jamıyan Bağdat Paktı toplantısı Üc gün sürecekti. Toplantının Krutcef -Bisenhowetr temaslarından sonra he- men hemen hiç bir enemmiyeti kalma- dığı Bağdat Paktına verdiği eremmi- yeti göstermek maksadıyla gelecek toplantının Washington'da yapılmu— sına razı olmuştu. e Dir Jeıtten ibaretti. Krutcefin seyaha.u pek yakında bir Zirve Konferansı toplnnmasmm kararlaştırılması, Sam Amcanın İestini tesirsiz kılmıştır. A- merikan halk e ve gazetele- .kon!eransla hic ilgilenmemesi bu- 'nun delilidir. İngilterenin sedece bir sefir ile temsil edilmesi de toplantı- nın ehemmiyetini göstermektedir. Daha mühimi Zirve arifesinde, Ame- ngton'da Pakt ile yakından ilgi- Jenmemesini şiddetli bir dme tenkit edeceklerdir. İlgi derecesi Verilen dolar ve silâhla ölçuımektedır Pakistan Ve İranın elindeki koz, Amerikayı artık eskisi kadar korkut- mayan nötralizme kayma tehdididir. Pakistanın tek hâkimi Ey'üp Han bu- n Şahı, Bağd mfesinde Ruslarla bir ademi tecavüz paktı im- zalamak maksadıyla — müzakerelere başlamış, Ruslardan kredi alabilece- ğini açıklamıştır. Hatta ecnebı ba- sında, İrandaki bu yeni temayüller yüzünden Menderesin —Amerika se- yahatinden vazgeçtiği haberleri çık- nuştır. İran ve Pakistan kızgındır. Washington toplantısı bu kızgın Üye- leri teskin etmekle geçecektir. LAÂAf- Ja teskin gayretinde en büyük yük Türkiyeye — düşecektir. Müslüman memleketleri yatıştıran Türkiye, A- merikanın da daha anlayışlı olmasını temine cahşmaktedır Bağdat Paktı- nın kurulduğu günden beri ’I*Urkıyeye toplantısı bir formalıbeden ibaret kalmaya mahküm görünmek- tedir. Konu.şma seyahati A merika seyahatinin en eğlenceli kıgmı, üç günlük CENTO toplan- tısı biter bitmez Menderesin, Krutçef- ten sonra Amerikada yapacağı tur o- lacaktır. Menderes tıpkı Krutcef gibi Dallas, New York ve Pittsburgh şe- hirlerinde konuşmalar yapacaktır. İlk.konuşma 12:Ekimde Teksasın Dal- las şehrinde vuku bulacaktır. Mende- Tes 13 Ekimde New York'un meşhur Waldorf Astorla otelinde iş. basın, Üniversite v.s. çevrelerine mensup 1500 seçkin Amerikalıya hitap ede- cektir. En son Pittsburgh' da Üniver- site konferans salonunda tır. Gazetecilerin haftası b Ç gazete sahibini beraber götüre- bilmesi Menderes icin büyük us- talıktı. Üç gazete sahibinin refakat.l geçen hafum n başında kararlaştı. O BüÜn Cumhuriyet, Hürriyet ve Milli- yet ga.zehelermin telefonları caldı; “Başbakan beyefendinin akşam Üstü hir ziyarette bulunacağı” bildirildi. Cumhuriyet Başyazarı Nadir Nadiye habeı- verildiği zaman, önce inanmak temedi. Bu bir şaka olmasındı? Zi- ra Başbakanın Cumhuriyeti ve Nadir Nadiyi ziyareti, Radyo Gazetesi va- sıtası ile yapılan o “amansız” hücum- lardan gonra, inanılması hâ.diseydi Bu akşamüstü, siyah Cndmac Cum- huı'lyetin demirparmaklıklı büyük ka- pısında duruncaya kadar, Nadir Na- di, bu ziyarete ihtimal vermek i18te- rnedi. Başbakan önde, . Gedik ve n biraz a.hı. gerîde ka- pıdan ırh'diler Nadir Nadi, biraz ıol- gun bir vüzle misafirlerini buyur e ti ve sonra, tam 47 dakika devam o- den-bir sofubet başladı. Bu tam mânası Üe.bir sürprizdi — LÖ d A t? Acaba ? B-u ziyaretten sonra, Nadir Nadi, bir hayli sıkıntılk günler geçirdi. Filhakika bir emrivaki karşısında, nazik dâve- tini — reddetmek nezaketsizliğinde ulunamamıştı. Başb ; her amanki — nezaketi re- fa.katten cok hoşlanacağını ifade Her hangi bir zahmete kat- ıanılmıyacaktı Hariciyeye — mensup ilgililer, bütün muameleleri ikmal e- ecekler ve dâvetlileri formalitelerle sıkmıyacaklardı. Havaiyattan konu- şulduktan, kahveler icildikten ve dâ- vetin kabulünden duyulan memnun- luk ifade edildikten sonra misafirler gittiler Baş ak PFazartesi günü, Cum- huriyetten cıktıkt&n sonra, Hürriyeti ve Milliyeti de ziyaret etti. Büyiük bir hislilikle rahmetli Sedat Simavi- yi ve Ali Naci Karacanı anışı, oğulla- rı duyg'ulandırmıştı İcisleri Bakanı Dir k Gedikin oldukca büyük bir nüfuz sahibi olduğu Hürriyette Başbakanın Kıbrıs meselesi üzerinde yaptığı sohbet ve sonra Milliyette Krutçefin Amerika seyahati hakkın- da afaki konuşmalar, dâvet sahibini ne derece sevimli kılmışsa, ziyaret e- dilenleri de o derecede “mukavemet- sız” hale getirmişti. Başbakana refa- kat edeceklerdi. Genç Karacan, “bel- ki bu fırsattan istifade, hasınla. ilgili ciddi meseleleri Başhakanla konuşup bir prensibe de bağlıyabiliriz” diye Ümitlere bile kapılıyordu. zoraki şahidin Trefakatinin Menderesin komünizme karşı girişi- len hürrlyet ve demokrasi mucadelesı vzuundaki sözlerinin tesirini art- tıracağı Türk demokrasisi hakkında- ki “yalan yanlış” düşü.ncelen düzel- teceği muhakkaktı Hükümct Sağlanı vücut, sağlam kafada .. G ende bıraktığımız haftanın sonu- Cumartesi sabahı Baş- bakan Menderes gayet erken uyandı. Saat 7 olmada.n giyindi, kuşandı ve sok: . Yanında eski Aydın milletvekınerinden Baki Ökten vardı. enderes, sâbık Aydın milletvekili ile birlikte Çankaya sırtlarında bir buçuk saatten fazla süren bir yürü- yüş yaptı. İnsanı ısıran Ankara aya- zına rağmen Başbakan — Menderesin sabah yürüyüşünden son derece zevk aldığı belliydi. Uzun boylu, sportmen görünüşlü sâbık Aydın milletvekili- maya çalıştığı görüldü nel İdare Kurulunun “devletleştiril- miş” toplantılarından biri vardı. Cum- hurbaşkanı Celâl Bayarın da o sabah Başbakanlığa goldiği görüldü. Usasen bakan Menderesin Baş- kentteki 4 gü.nm.k ikameti, partileş- tirilmiş Kabine ve devleuwürllmıı eçti. vı—m Lopla.nnlnnyıı. . $ BEİM 13598 —v-