26 Ekim 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

DÜNYADA OLUP Soğuk Harp Krutçef Şişede durduğu gibi... Mesaj üstüne mesaj " un'i peyklerini — fırlattıktan onra, Sovyet idarecileri ken- dılerınden daha emin gorunuyorlar una sevinmek gerekir, zira kendin- den emin olan insanlar dıgerlerıne nısbetle daha uysal olur! Bu sözleri, bundan bır kaç haf- ta once Krutçefle bir görüşme ya- pan İngiliz İşçi Partisi liderlerinden Bevan söylemişti. Oysa geçen hafta cereyan eden olaylar, Bevan'ın iyim- serliğinin ne kadar yersiz olduğunu bütün açıklığıyla gosterıyordu Eğer Sovyet idarecileri bundan sonra da geçen hafta konuştukları tonla ko- nuşacak olurlarsa, son günlerde târihe karışmak üzere oldugu sanı- lan soğuk harbin tekrar bütün şid- detiyle ortaya çıkması beklenebilir. Sun'i peyk dönüyor B evan'ın sözlerinde dogru olan tek nokta, suni peyki havaya fırlat- tıktan sonra Sovyet idarecilerinin kendilerine daha fazla güvenir bir tavır takındıklarıydı. Dogrusu sun'i peykin durumu göz nüne alınınca bu güven pek de haksız sayılamazdı. Başlangıçta bütün dünya, hattâ Rus- a bile bu tecrübenin — muvaffakiyet derecesı üzerinde tereddüte düşmüş- tü. Sun'i peykın atılmasından bir gün sonra çık, Rus gazetelerinde, ilk haber, en fazla iki sütun üzerin- den verilmişti. Halbuki sun'i peyk dünya etrafında dönmeye devam et- tikçe manşetler büyüyor, beyanların tonu değişiyor, idarecilerin durumu kuvvetlenıyordu Öyle ya, bir tecrü- AKİS, 26 EKİM 1957 be yapılmış ve bu tecrübe muvaffak olmuştu. Hem de daha Amerika Bir- leşik Devletlerinin bile yapmaya ce- saret edemediği cinsten bur tecrüb.. Bu, elbette ki, Rusları diğer devlet- ler karşısında üstün bir duruma yük- seltece Amerıka'ya gelince, — Rus sun'i peykinin havaya atılması başlangıç- ta bu ülkede büyük bir panik yarat- mamış değildi. önceleri her kafadan bir ses çıkmış, dün Amerikanın sa- vunma masraflarında kısıntı yapıl- masını isteyen bazı senatörler, bu- ün bu kısıntıların hesabını soracak kadar ileri gitmişlerdi. Bunlara göre Amerikanın füze ve sun'i peyk imali konusunda Ruslardan geri kalması- nın sebebi savunma — masraflarında i yerli yersiz, zamanlı zamansız yapı- lan kısıntılar ve zararlı rekabetlerdi. Bereket yersin Başkan Eisenhower hemen yaptığı bir açıklamada Ame- rikanın da önümüzdeki aylar içinde sun'i peykini atacagım ve hiçbir a- landa Ruslardan geri — kalmadığım söylemişti de bu panik çok geçme- den dağılmış ve meseleler yeniden soğuk kanlılıkla ele alınmaya baş- lanmıştı. Sosyalistler, sözüm size! eçen hafta soğuk harbin yeni- den şiddetlenmekte — olduğunu gösteren olaylardan biri sun'i peyk konusundaki yarışma ise, diğeri de, hiç şüphesiz, Kruçef'in muhtelif dün- ya memleketlerindeki Sosyalist par- tilere yolladığı mesajlardı Bu me- sajlardaki ton Bevan'ın — sözlerinin ikinci kısmını yalancı çıkarıyor, ken- dinden emin olan insanların mutlaka BİTENLER diğerlerine nisbetle daha — uysal ol- maları gerekmediğini gösteriyordu. Nitekim, Batılı sosyalistlere yolladıgı mesajlarda Rusyanın numaralı i- darecisi Bay "K" Birleşik Amerika ile idarecilerine mütecaviz bir di kullanarak şıddetlı hücumlarda bu- lunuyor ve arada, bir Hitlerci o- larak vasıflandırdıgı Dr. Adenauer'- den Osm Imparatorlugunu yeni- den rmak emelleri peşinde koştuk larını 1ddıa ettiği Türk idarecilerine kadar bütün Batılı devlet adamları- nı kundakçılıkla suçlandırıyordu. Bay "K" nın son günlerde sola yollamaya başladığı mesajlar için gerekli ilham ve cesareti sun'i peykten aldığını söylemek, yanlış sayılmazdı. Bu demekti ki yirmi gün. denberi dünyanın etrafında dönüp durmakta olan küçük — "Spo utnık pek de sanıldığı kadar ilmin ve barı- şın hizmetinde çalışmıyor, — karınca kararınca siyaset alanında da etki- lerini gösteriyordu. Böyle giderse kısa biz zaman son i pey- ki soğuk harbin başlıca unsurların— dan biri olacaktı Orta Doğu Cepheler alınıyor! B arışçı ve küçük Suriye bir silâhlı «D taarruz tehlikesiyle karşı kar- şıyadır. Sınırlarına yabancı kuv- vetler yığılmıştır. Doğu Akdenizde, Suriye kıyıları boyunca, altıncı A- merikan filosu dolaşmaktadır.. Ame- rikan idarecileriyle söz ve işbirliği yapan Türk devlet adamlarının be- sağa Eisenhower Dertleri MacMillan müşterek