5 Ekim 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

ÇALIŞMA İşçiler Tütün ve sigara işçileri Seçımlerın yaklaşması üzerine iş- de İstanbul Tütün ve Sigara Işçılerı Sendikasının yıllık kongresinde söz alan Tekel Bakanı Hadi Hüsman de bu modaya uyarak isçilere bu şekilde hitap ediyordu. Fakat bu sa- yın işçi kardeşler" ancak yüzde 10 bir zamma lâyık görülmüşlerdi. Di- ğer işçiler gibi Tekelin Cibali fabrika- sındaki tütün ve sigara işçileri de mı almamışlardı. ruş Ücret alan bu işçilerin günde v:. sati 400 . 500 kuruş Ücretle çahştık— ları, bun dan da vergiler ve sigorta primleri kesildikten sonra ellerine an- cak 350 . 400 kuruş kaldığını hesap edenler, gıttıkçe artan fiatlar karşı- sında yüzde 10 zammın neye yara- yacağını bir türlü anlayamamışlardı. Üstelik tütün ve sigara — işçilerinin çalıştığı yerler çok defa rutubetli, avasız ve tozlu depolardı Vakıa her yıl hastalanmadan ve hiç izin almadan muntazaman çalı- şanlara otomatik olarak bir ücret zammı yapılıyordu. Fakat bu ancak 3 kuruştan, ibaretti. İşçilerin çoğu işin ağırlığından ve sağlık şartlarının bozukluğundan istemeseler de hasta lanıyorlardı. İşte bu şekilde tedbır— sizlik edip te hastalananlar yılda 3 kuruşluk zammı da kaybediyorlardı. Kongrede konuşan işçilerin bu dertlerini, sayın Bakan dinlemeden ayrılmıştı. O, konuşmasını ve vaadini yapmış alkışları da toplamıştı. Va- zifesi burada sona eriyordu. İşçilerin dertlerini ve dileklerini dınlemek sa- ekel Bakanına değil, basına - Buna üzülen bir delege Ba- kardeşlerin" - dileklerini bi bir zam karşısında Baka- nın alkışlanmasını tenkit etmişti. "Çok sayın işçi kardeşlerin" dert- leri sadece ücretlerin düşüklüğünden ibaret değildi. İdarede işçilere kar- şı iyi muamele edilmiyordu.Hela iş- çiler için açılan hamamda yıkanma- larına bir türlü müsaade edilmiyor, sıcak su akıtılmıyor ve soğuk su da kesılıyordu Büt bunlar yetmıyor— muş gb idare amırlerı bir de işçi- lere "suları bitirdiniz" — diye çıkışı- yorlardı. İşçileri asıl — ilgilendiren — nokta Bakanın vaad ettiği yüzde 10 zam- dan ziyade — kendilerinin kanunen ücretlere zam yapılması için çıkar- dıkları iş uyuşmazlığının il hakem kurulu tarafından 23.8.1957 günü red- dedilmiş olmasıydı. Tekel idaresinin işçi sayısı artmadığı halde istihsalde 3,5 milyon kilo bir artış olmuş ve Te- kel Bakam da bu hususu teyid ede- 16 Hadi Hüsman "Sayın Bakan Kardeş'"i İşçilerin rek bu neticenin "işçilerin üstün ça- lışmaları" sayesinde elde edildiğini belirtmişti. Tekel Bakanının kong- rede itirafı İl hakem kurulunda tekel temsilcilerinin ileti sürdükleri iddia- yı çürütüyordu. Oysa ki hakikatte is- tihsal artışı sadece işçilerin fedakâr- ca çalışmaları sayesinde elde edilmiş- İ at aoğu Son eserinin adı: Vaad... ti. Fakat bu çalışmadan elde olunan kârlardan işçilere hiç bir pay verme- mek için Tekel İdaresi bundan bir ay evvel İl Hakem kurulunda her çareye başvurmuştu. Şimdi, aradan bir ay geçmediği halde 1şçılerın yüzde 10 nisbetinde de olsa bir zamma hakları olduğunu Tekel İdaresinin en selahi— yetli şahsı behrtıyor ve 1şçılerın 'üs- tün çalışmalarım" övüyorı Bu suretle halen iş uyuşmazlığını incelemekte olan Ankaradaki Yüksek Hakem Kurulunun Bakanın bu beyan- ları karşısında işçilerin zam istekle- rini haklı bulup il hakem kurulunun kararım bozacağı ümit ediliyordu. İşçilerin diğer istekleri şu şekilde sıralanmıştı: Miadından evvel giyilemiyecek hale gelen giyim eşyasının yerine yenisi- nin verilmesi raporda Verilecek elbıselerin renk, tip ve şekli uzerınde temsilcilerin reyinin a- lınmas Kadın odacılar ve yoklamacılar için gömlek yerine etek ceket Veril- mesi. Atelye, Garaj, Tamirhane ve ima- lât işlerinde çalışanlarla bilfiil beton üzerinde çalışan bütün işçilere postal yerine iskarpin verilmesi. Büro ve imalât işlerinde çahşan bütün kadın 1şç11ere ince seten göğüs- lük verilmes Fabrika ve işletme yerlerinde, Şut- larda, tahmil tahliye ve sevkiyatta ça- lışan işçilere kış için pamuklu ceket a meşin ceket verilmesi abrika haricinde gece - bekçiliği yapan işçilere kış için lastik çizme ile imalât asansörlerinde Çalışanlara pamuklu ceket veya meşin ceket ve- rilmesi. İş yerlerinde kışın ısısı temin edi- lemeyen yerlerde ve rektifiyede çalı- şanlar için gocuk veya meşin ceket verilmesi... Seçim zamları I şçilerin teşkil ettiği seçmen kitle- sinin bü yuklugunu ve ehemmiye- tini bilen sıyası partiler onların oy- larım almak ıçın çalışıyorlardı Tabıı iktidar partisi de bu a boş d racak degıldı İktidar partısının elın— ok imkânlar vardı. Meselâ, 1şç11er1n yıllık ücretli iznini, asgari ücretini, grev ve kollektif akıt hakla- rını, sendıka hürriyetini bir kanunla kolayca tanıyıp işçilerin gönüllerini kazanabilirdi. Fakat maalesef bunla- Tn hıçbırını yapmadı, işçileri yüzde 15 bir zamla oyalayabileceği- ni düşündü. Aslında Sanayi Bakanı- nın işçilere yüzde 15 zam yapılaca- ğı hakkındaki vaadi bir taktikten i- baretti.Çünkü zamları işçilerin elin- den vergi ve fiyat artışları suretile AKİS, 5 EKİM 195S7.