11 Ağustos 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

ULAŞTIR MA Denizcilik Su üstündeki milyonlar çen hafta İspanya sahillerinde muazzam bir yat dolaşıyordu. 63 metre boyundaki bu yelkenli gemi, dünyanın en büyük yatıydı ve ismi de Creole idi. Yat yolcularının kimi denize giriyor, kimi — sahil kahvele- rinde eğleniyordu. Yat akşama doğ- ru Mallorca adasına — doğru yelken açmıştı. Duvarları Fransız empres- yonistlerinin eserleriyle süslü yemek salonunda beyaz eldivenli garsonlar hizmet ediyor, şık, zarif hanımların kahkahaları duyuluyordu. 697 tonluk Creole'un sahihi serveti bir efsane halinde dillerde dolaşan Stavros Spi- ros Niarkos'tu. 47 yaşındaki bu mil- yoner dünyanın en büyük husust' de- niz filosunun sahibiydi. Dünya mat- buatında kendisinden "Altın Babası" diye bahsettirir, gemilerinin denize indirilmesi şerefîne partiler verir, bu partilerde gemiye isim veren asil ve güzel kadınlara elmas bilezikler, al- tın işlemeli tabaklar hediye eder su gibi şampanya akıtırdı. Bazan kra- liyet ailesi için bir gemi tahsis e- der. yahut tanınmış sinema yıldızları için seyahatler tertiplerdi. Meselâ ge- çen yaz tertiplediği bir Akdeniz ge- zisine Elsa axwell, Olivia de Ha- villand, Ali Han, Argyll Dükü ve Dü- şesi katılmışlardı Kendisi ise çok meşgul oklugu için bu seyahate işti- rak etmemişti Daimi çalışma Nıarkos İspanya sahillerinde dola- şan yatta herkesten önce kalkı- yor ve dünyanın dört bucağından ge- len telgrafları — okuyup, cevaplarım dikte ediyordu. Bu tellerin çoğu mil- yonluk mukavelelere, işlere dairdi. Meselâ geçen haftaki gezi esnasında Londra'daki şubesine 10 milyon do- lara malolacak 32.650 tonluk yeni tankere ait nihat şartnameyi kabul ettiğini telsizle bildirmişti. Bu son gemi hariç .tutulsa bile Niarkos ge- rek yüzer halde, gerek inşa halinde olmak üzere dünyada €en çok gemiye sahip olan adamdı. İnşa edilmekte olan 28 gemisi da denize indirildikten sonra Niarkos'un filosu 1.976.779 ton olacaktı ki, bu, Fransız ticaret filo- sunun beş mıslıydı Bu deniz impa- ratorluğunun hükümdarı yaratıcı bir muhayyileye sahip, çalışkan, zeki ve sinirlerine hâkim bir adamdı. Yakın- ları onun muvaffakiyet sırrının ileri- yi görme kabiliyeti olduğunu söylü- yorlardı. İkinci Dünya Harbini takib eden senelerde Niarkos milletlerarası ticaretin parlak bir istikbal vaadet- tiğini sezmiş ve eline geçirdiği tek drahmiyi bile israf etmemiş, gemici- liğe yatırmıştı. O senelerde aksine bazı gemi sahipleri de bu işlerini tas- fıye ediyorlardı. Niankos, on sonede ünkü muazzam f'ıloyu meydana getırmekle kalmadı aynı zamanda 350 milyon dolar tahmin edilen mu- AKİS, I1 AĞUSTOS 1956 azzam bir servetin de sahibi oldu. Niarkos tanker ışletmecılıgınde yeni- likler ortaya at v gemilerin de- nize indirilmesi dunya deniz ticare- tinde büyük değişikliklere sebep ol- Büyük armatörler iarkos'tan sonra en çok gemiye sahip olan armatör — Amerikalı Daniel K. Ludwig'di. Onun gemileri- nin tonajı 1.500.000 ton talimin edi- liyordu. Ludwig'i Niarkos'un kayın biraderi Onassis takib ediyordu. O- nassis 1954 de Niarkos'la birlikte Monte Carlo Gazinosunu satın almış- tı. 1 milyon 300 bin ton gemisi var- dı. Nihayet Onassis'den sonra onun ve Niarkos'un kayın pederi Stavros Livanos geliyordu. Gemi tezgahları Norveoten Nagazaki'ye kadar hum- malı bir çalışma içideydiler. Yapıl- makta olan gemilerin çoğu hususi Onassis “Para babası" şahıslara aitti. Tezgâhlar, siparişleri 1962 yılından önce teslim edemiye- cek kadar yüklüydüler. İnşa edilen gemilerin ekserisi, maden cevheri ta- şıyacak Öözel gemıler petrol tanker- leri, büyük kamyonları, traktörleri, çeşıtlı tezgahları süratle bir yerden bir yere 'nakledebilecek — büyük ve süratli şileplerdi. Harpten bu yana ünyadaki tankerlerin tonajı tam iki misline çıkmış, denizden yapılan pet- rol, nakliyatı da gemilerle — yapılan nakliyatın yüzde 45'ine yukselmıştı Bu nisbet 1937 de yüzde 21'di. yük tankerler Güney Amerika'dan ve Or— ta Doğu'dan aldıkları ham petrolü Amerika'deki ve Avrupa'daki tasfi- yehanelere taşıyorlardı. Bunlar aynı zamanda çok ekonomik vasıtalardı. Bir galon petrol 3 sente dünyanın yarısını dolaşıyordu. — Sebebi 50.000 tonluk tankerler harpte kullanılan 16.000 tonluk tankerlerden çok daha süratli gemilerdi. Mürettebat sayı- sında da pek o kadar fark yoktu. Böylece armatörler arasında bir ya- rış başlamıştı. 1948 de rekor 30 bin tonluk World Unity'yi, 1954 de 45.500 wig'deydi. 1951 de Niarkos 31.715 tonluk World Unite" yı 1954 de 45.509 tonluk World Glory'yi, 1954 sonunda Onassis 46.500 tonluk El Melik Suudu evvel'i denize indirmişlerdi. Fakat bu yıl başında Niarkos tekrar bütün re- korları kırıyordu. 47.750 tonluk Spi- ros Niarkos tankeri Rotterdam lima- nında 17 saat 48 dakikada 41.000 ton yük boşaltmıştı. Yarış burada bitmi- yordu. Niarkos Almanya'da 65.000 tonluk iki tanker ısmarlamıştı. Bir üçüncüsünü de Amerika'da inşa et- tirmeyi duşunuyordu Spıros Niar- kos'un eşi olan bir tanker ise şu gün- lerde İngilterede denize ındırılecektı Ludwigin 84.730 tonluk — Universe Leader'i ise Oueen Ehzabeth'ten altı ayak daha genişti ve bir seferde Ge- neral Motors Fabrikalarının 1956 nın ilk altı ayında yaptığı bütün araba- ların depolarını doldurabilecek ben- zini nakledebilecekti. Armatörler bu işte ceplerinden fazla para da sarfet- miyorlardı. Bir kere petrol şirketleri paralarını gemi inşaatına bağlamak istemiyorlardı. Niarkos inşa halinde olan tankerleri uzun vadeli mukave- lelerle şirketlere kiralıyordu. Bu mu- kavelelerle — tankerler 20-25 senelik Ömürlerinin yarısından az bir zaman- da yeni tankerlerin inşasına yetecek parayı getiriyorlardı. Niarkos gemi tezgâhlariyle de gayet sağlam kon- tratlar yapmıştı. İnşaat için lâzım gelen parayı ise, petrol şirketleriyle yaptığı mukaveleler karşılığında bankalardan ve sigorta şirketlerin- den borç almak suretiyle temin edi- yordu. Bir deniz kurdu Niarkos sanata ve spora çok me- raklıdır. El Greco'nun Pieta'sına 300.000 dolar vermiştir. Ahırında en iyi safkanlar bulunmaktadır. safirleri hiç eksik olmaz, haftada en az beş defa Londra'da veya Paris'te partiler tertib eder. Long Island'da bir malikânesi, Manhattan'da büyük bir apartmanı, Paris ve Atina'da ev- leri Londra'da bir Zzamanlar Sir Winston Churchill'in — oturduğu 575 bin dolar değerinde dört katlı bir şa- tosu vardır. Bu şatoda Windsor Dü- kü ile eski Belçika Kralı Leopold mi- safir edilmişlerdir. Niarkos serveti ir yana, gemiciliğe baglılıgından hiç bir şey kaybetmemiştir. Londra'da ve Manhattan'daki dairelerinde yüzler- ce memur çalışır. Bunların hepsi seç- me mütehassıslardır. Londradaki 0- fisi Reginald John Dodds idare eder. Bu zat bir zamanlar Shell Tanker Şirketinin başında bulunmuştur. Şim- di ise Shell şirketi Niarkos'un en iyi müşterilerindendir. Niarkos'un annesi, babası Ameri- ka'ya muhacir gelmişler, sonra tek- 31