30 Haziran 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

FEN Atom Radyasyon ve cinsiyet eçen hafta başında Washingtonda radyoaktivitenin irsiyet üzerindeki tesirlerine dair bir rapor yayınlan— i. Atomik şuaların etkilerini ince- leyen alimler raporda atom enerji- sinin barış zamanındaki — tekâmülü sırasında ınsanoglu nun talihinin ya- ver olduğu kanaatine — varıyorlardı. Çünkü insan, kudretini ve tesirleri- ni pek karanlık olarak bildiği mu- azzam bir kuvvetle uğraşıyordu. Bu- na rağmen barış zamanındaki — ça- lışmalarda çok az sayıda insanın ba- şına gelen bir kaç acıklı kaza is- tisna edilirse, atom silâhlarının tec- rübe edilmesi de dahil olmak üzere, atomun biolojik tahribatından umu- mıyetle kaçınılabılınıyordu Sonra, rad- asyon mese ikkatle ve bılıne rek ele alınırsa atom enerjisi ala- nında kaydedılen büyük ölçüdeki ge- lışmelerı onleyecek bir — engel ola- azdı. Radyasyon meselesi iki bü- yuk bölüme ayrılıyordu İnsanlar ü- zerindeki tesiri ve şuaların insanla- ra ulaşabıleceklerı türlü yollar. adyasyona karşı veraset — meka- nizması Öteki biyolojik sistemler a- rasmda en hassas olanıdır. Üretici hücrelere ulaşan bir ışın, hücrenin irsiyeti idare eden maddesinde ge- lecek nesile intikal eden değişiklik- ler meydana getirmektedir. İnsanın irsiyetinde müessir — olan faktörlerde husule gelen ve gözle gö- rı.ılur tesirler meydana getiren bu değişmelerin dünyamız bakımından tehlikeli olduğu kanaati — hâkimdir. endi kendine meydana geldiği söy- lenen bir takım değişmelere sebebi- yet veren tabii radyasyona herkes maruz kalmaktadır. Bu tabii mikta- ra radiyasyon ilâve edecek herşey, yeni değişmeler yaratacağı için ge- netik olarak tehlikelidir. Radyasyon ne kadar az olursa olsun, muhakkak bir tahavvüle sebebiyet verir. ci hücrelere ulasan radyasyon, mik- tarı nisbetinde bir değişme — husule getirir. Bu değişme radyasyon — ço- ğaldıkça artar. aşayan herşey, bakteriler, sinekler, fareler, meyva- lar ve insanlar için bir tahavvül ba- ü Bu tahavvüller, koz- radium gibi maden- lerin neşrettigi şualardan, — hararet- kimyevi maddelerin — etkilerin- den ileri gelebılır Yukarda da işa- ret edildiği gibi bu türlü tahavvül- lere öteden beri "kendi kendine hu- sule gelen tahavvüller" — denilmekte- dir. Radyasyondan ileri gelen d ğinmeler gibi bu kendi kendine hu- sule gelen tahavvüller de sirleri belli oluyorsa Zararlı lirler. Fakat bu türlü degışmeler bunları taşıyan kimseler yaşamağa tam manasıyla ehil olmadıkları için his konusudur. mik şualardan, 16 insanın doğumundan sonra karşıla- şacağı tehlikelerle yok olmağa mü- temayildirler. Hepimizde izah edilen şekilde kendi kendine tahavvüle uğ- mış Üretici hücri mevcuttur. Tabıı sebeplerden ılerı gelenlere ek- enecek radyasyonlar yeni değişme- l er meydana getirecektir. Bir kimse- e muayyen bir süre içersinde tabii sebeplerden başka sebeplerle meyda— na gelen radyasyonların — yapacağı tahavvüllerin miktarı, bu süre içer- sinde üreme organlarındakı üretici hücreler tarafından alınan ek rad- yasyonun toplamına baglıdır Elde mevcut son bilgilere göre radyasyon yüzde Xx artırılırsa, hücrelerdeki de- ğişmeler de yuzde x artacaktır. Bir şahsın ilâve olarak maruz — kaldığı radyasyon çok fazla değilse bundan ileri gelen tahavvuller zararlı olmaz ani bir kimse "haftada şu kadar" radyasyona zarar gormeden dayana- bılır dıyebılırız Fakat burada şahsın kendi vücudunda doğrudan doğruya vuku bulması muhtemel arızalar ba- his konusudur. Fakat gelecek nesıller üzerinde genetik olarak yapacağı tah- ribat düşünülürse "zararsız radyas- yon", "zararsız değişme" diye birşey olmamak icab eder. Çünkü genetik bakımdan mühim olan "miktar" de- ğil, bir şahsın üretici hücrelerinin, o şahsın ana rahmine duşmesınden kendi çocuğunun ana rahmine düş- mesine kadar geçen süre içinde ma- ruz kaldığı radyasyon toplamıdır. Bu süre Amerika'da ortalama 30 yıl ola- rak kabul edilmektedir. Radyasyon ötrimi Radyasyonun genetik bakımdan ne kadar tahribat yapabileceğini gös- teren bir sayı bulmak erçekten çok çtur Bir olçu olarak, insanda ta- i radyasyonun — meydana getırdıgı degışmelere beıızer tahavvüller vukı getirebilecek "ek radyasyon miktarı, gösterilebilir. Bu ıse otuz ila seksen röntgendir. Röntgen radyasyon biri- mi olarak kııllanılmaktadır Ortalama bir diş röntgeni esnasında hastanın ç nesi 5 röntgenlik bir radyasyona ruz kalmaktadır. Fakat vücudun Goııadlar (cinsiyet guddesi) gıbı uzak köşelerine ancak bir röntgenin 6000 de biri kadar radyasyon tesir edebil- m ktedır. Bugün Amerıka da halk 1) olarak, 2) Diş ve genler vasıtasıyla, 3) Ato m sılahları nın tecrübeleri dolayısıyla radyasyo- aktadır. 80 yıl i bu kaynaklardan ortalama olarak hır şahısta gonadlara, yani cınsıyet gud- delerine tesir eden radyas miktar- ları şoyledır, a) Tab İ olarak 4 8 rönt- veya fluoroskopı yo- ilâhları tecrübeleri yoluyla - tecrubeler gecen beş yıl içindeki tempo ile devam e- derse 0.1 röntgen. Bu doz 0.02 rönt- genle 0.5 röntgen aı'asında değişebi- Amerikan halkını aruz kaldığ radyasyoıı. miktarı Genetık Komisyo- raporunda tespit edilen sınırları aşmadıgı takdirde, radyasyona maruz kalan şahıslarda patolojik bir tesir bı- rakmıyacaktır. Yüksek dozlar, mese- lâ 100 röntgen ve daha fazlası bütün Tecrubeye tabi tutulan Hıroşımalılar Geçmiş olsun!. AKİS, 30 HAZİRAN 1956