23 Haziran 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

Kapaktaki hukukçu MELÂHAT 1954 ilkbaharında, 24 mart çar- ünü nlı bir kadın pısından çıkıyordu. ul uk u- la d önce Melahat Ruacan'ın Yargıtay üyeliğine tayin edilmesi dolayısiyle Adalet Bakanı Osman Şevki Çiçek- dagı zıyaret et mış ve teşekkurlerı— a Melah son derece heyecanlandırmıştı. Ha- disenin akisleri memleket hudutla- aşmış, dünyanın bar tarafına yayılmıştı. Dünyanın en çok oku- Yargıtay üyeli- ğine tayin edilen ilk kadın" olduğu- nu bildiriyor ve hukuk diplomasını aldığı 1929 yılından beri Türk adli- yesine yapmış olduğu hizmetlerden sitayişkar bir — dille bahsediyordu. rkezi Amerikada bulun nelmilel Kadın Hukukçular Bırliği meslekdaşlarından birini u m vaffakiyeti ile yakından alakadar u. el Birliğinin bütün toplantılarına da- vet adildi. Kadın hukukçular bu ba- meslektaşlarına duydukları hayranlığı, onu başkan vekilliğine seçmekle ifade ettiler. Melahat Ru- acan, birliğin 25 nisan 1956 da Ha- a'da topl. n İ atılamamışta, u birincilikle — bitirdiği 1929 yılından beri adalet tevzi et- me mesleğine bağlılığı ve bu işte- ki başarısı Melahat Ruacana bir çok şeref ve iftihar vesilesi temin et- mişti. Memleket dışında olduğu ka- dar memleket içinde de kendisine gösterilen teveccühün nişanelerine nai ol 4 Tem 1955 de l—laysıyet Dıvanı asli üye- lıgıne seçılmesı buna bir misal sa- yılabilirdi. Melahat Ruacan. geçen hafta I dılmış olduğunu, bıldıre aldığı zaman ister mesleğinde geçen 27 senesini ha- tırladı. Erenkoy Kıs Lisesini bitirdiği man İstanbul Edebiyat fakülte- sının felsefe bölümüne yazılmıştı. Bir Hukuk F: sene sonra Ankara AKİS 23 HAZİRAN 1956 kültesine nakletti 1928 da bu fa- külteyi birincilikle bitirdi. O tarih- te henüz hakimlik kadınların kabul ğildi a 932 de Nezahat Göreli'nin yargıç- lığa tayininden sonra. Adalet Ba- kanlığına müracaat ederek Türki- yenin ilk kadın yargıçlarından biri oldu. Uzun zaman Ankarada aza muavinliği analık, ağır ceza azalı- ğı yaptı. Nihayet Ankara 2. Sulh Ceza Yargıçlığına tayla edildi. vazifede uzun zaman kaldı. 24 Mart 19 4 te Yargıtay üyeliğine seçıldıgı Asliye Yargıcı bulunuyord Bir hukukçuyla - Avukat Asım Ruacan - evli bulunan Melahat Ru- acan, âdil bir yargıç olduga kadar müşfik bir anne iyi bir ev hadı- ır da.. Dai esindeki orucu me saisinden sonra galip ev işleriyle uğraşmak, sofrayı hazırlamak, oğ- luyla meşgul olmak onun istiraha- tıdır. Çok zaman yemeklerden son- ra evindeki kütüphaneye çekilir, o0- rada mesleğiyle ilgili araştırmala- rına devam eder. Okumak, Melâhat Ruacan'ın en başta gelen meşgalesi ve zevkidir. Kü tuphanesını doldu- ran eserler arasında maddi ve ma- değer taşıyanlar çoktur. E- i ararın imzası bulunan Adalet Bakam Prof. Hüse- yin Avni Göktürk'ün, Ankara Hu- kuk Fakültesinde hoca bulunduğu sırada neşrettiği ve çok sitayişkâr ibarelerle dom bir ithafla kendisine verdiği bir hitabı Melahat Ruacan, enteresan bir hatıra olarak muhafa- u raları bundan ibaret değildir. disinin Yargıtay üyeliğine tayinini haber veren 25 mart 1954 tarihli Zafer gazetesini de kütüphanesinde saklamaktadır. Bu tayla seçimlerin arifesine rastladığı haberinde "bir kadın i diye bahsedilmiş olması- nı bugün bile tebessümle hatırlar. Sıyası hayatta kadınlara erkek- lerle müsavi hak anınmasından sonra iş hayatında ve umumi hiz- metlerde — kadınların çalıştıkları mevkilerde liyakatlarını göstermek suretiyle en yüksek derecelere yük- selmelerini önliyebilecek hangi ma- ni vardır? Üniversitede — profesör- lüğe. Mecliste milletvekilliğine yük- selen Türk kadınının adalet kade- melerinde Yargıta t nın tabıı bir neticesi olmaktan baş- RUACAN ka mana taşıyabılır mi ? Melahat başarı gostermesı mısalını, bir çok hemcinsi ile beraber bugünkü sos- yal hayatta tatbik etmekte oldu- ğuna inanmaktadır. Cinsiyet reka- betinden ziyade lüzumsuz bir muha- fazakarlık yüzünden kadınların lâ- yık oldukları mevkilere yükseleme- meleri mesleklerindeki erkek ar- kadaşları kadar, basan da daha faz- la bilgil' ve görgü lu oldukları kaide unların erdiğ kânlara ragmen - haklarım elde e*' dememeleri, Atatürk lakılâplarının prensipleriyle bağdaşamazdı. Mela- hat Ruacan mesleğindeki liyakatiy- le Yargıtay üyeliğine yükselirken, hem kadın haltlarım tahdit eden bir çemberi kırdığına, hem de inkılâp- recede üzmüştü. Ama T yargıçlarına, mesleklerınde en yük- k derecelere ulaşmak yolunu aç- mış olmak şerefi ve 27 senelık mes- lek hayatından geride — utanılacak en ufak bir hatıra bırakmamış ol- mak maz harıyetı bu üzüntüyü te- sirsiz kılmaktadır Diğer taraftan adalet tevzi et- mek gibi şerefli olduğu kadar setin k memlekete olan borcunu ödemekten başka bir maksad gütmüyordu. E- mekliye ayrılması, onu bu borcu başka yollardan ödemenin İmkân- larını araştırmaya — sevkedecekti. Büyük inkılâpları yüz akı ile ba- şarmış olan bir memlekette iyi bir vatandaşın, bilhassa kadınların, yapabileceği çok iş vardı. Melâhat Ruacan emekliliğe sev- kedildikten sonra köşesine çekilip otarmak niyetinde değildir. Hukuk sahasındaki bilgisinden vatandaşla- üyes başlaması beklenılebılır 27 senelik yargıçlık mazisi, yeni mesleğinde kendisi için en iyi referans, müşteri- leri için de en sağlam teminat ola- caktır.