ÇALIŞMA Sosyal Sigorta XI. Genel Kurul Geçen hafta Ankarada yapılan İş- çi Sigortalan Kurumu'nun XI. Ge- nel Kurul toplantısında işçi temsilci- leri en çok sağlık bahisleri üzerinde duruyorlardı. Kurum, emrindeki sag- lık tesislerini, hastahanelerı dispa serleri çogaltmalıydı Işçılerın saghk urumu buna şiddetle ihtiyaç olduğu- nu gösteriyordu.- 1107 si hastahane- lerde, 216 sı sanatoryum ve prevan- toryumlarda, 215'i de dispanserlerde olmak üzere Kurumun 1538 yatağı vardı. Buna mukabil 1955 yılı içinde yalnız 2993 tüberküloz vakası tes- bit edilmişti. Geniş ölçüde sağlık yardımlarını icap ettiren Hastalık Ve Analık si- gortasının tatbik mevkiine konması ve sağlık yardımlarının sağlanabil- mesi için Kurum, ihtiyaç duyulan yer- lerde sağlık tesisleri açıyordu. A- dana, Ankara, tamir, İzmit, İstanbul (Nışantaşı Sultanahmet), Samsun ve Sivasta birer hastane; Değirmi- saz, Iskenderun İstanbul (Eyup, Pa- şabahç ), Malatya, Mersin, Soma ve Tunçbılekte yataklı birer dıspanser dana, Adapazarı, Ankara, Bursa, Diyarbakır, İstanbul (Hereke şiktaş, Beyoğlu, Cıbalı İstinye, Us— küdar, Kartal), İzmir ve Umurbey'- de de yataksız bırer dispanser, ay- rıca İstanbulda bir sanatoryum - pre- vantoryum, İzmirde bir sanatoryum ve muhtelif yerlerde de 18 sağlık is- tasyonu tesis edilmişti. 1955 yılı için- de İşçi Sigortaları Kurumu sağlık te- sislerinde 1.200.000 işçinin poliklinik Anlaşmalı muavenesi yapılmıştı. he- kim ve sağlık müesseseleri nezdinde yaptırılan muayene sayısı ise 180.000 idi. 33.000 hasta yatırılarak tedavi edilmişti. İşgal olunan yatak-gün sa- yısı 360 bini buluyordu. Diş poliklinik sayısı ise 51.000 di. Sigorta yardım- ları arasına girmeyen diş protezleri- ni maliyet bedeli üzerinden temin et- mek üzere kurulan İstanbul Diş Te- davi merkezinde de 1955 yılında 14 bin "diş protezı ve çeşitli tedavi ya- pılmıştı. Bütü u rakamlara rağ- men hakiki 1ht1yaç1ar karşılanamı- yordu. Bir yılda tesbit edilen çeşitli hastalık vakalarının toplamı 1952 de 5344 iken, 1958 de 78.980 e, 1954 de 102.942 ye, 1955 de ise 122.183 e yük- selmişti. Kurumun teşkilâtı genişle- dikçe ona paralel olarak hastalık va- kalarının Sayısı da yükseliyordu. Si- gortalıların bakım ihtiyaçlarını tam manasiyle karşılıyabilmek için sağ- lık teşkilâtının büyük ölçüde bir ham- leye ihtiyacı vardı. Sosyal — Sigortalar S osyal sigortalar son yıllarda, bil- ssa İkinci Dünya Harbinden sonra büyük bir ehemmiyet kazan— mıştı. Buna muvazi olarak İşçi Si- gortaları Kurumunun Türkiyedeki faaliyeti de inkişaf etmekteydi. 1946 yılında İşkazaları ile Meslek Hasta- lıkları ve Analık Sigortaları, 1950 yılında ihtiyarlık sigortası, 1951 de Hastalık ve Analık Sigortası tatbik mevkiine konulmuş, diğer taraftan sosyal sigortanın şümul sahalarının genişletilmesi ve Sigortalılara tanı- nan menfaatlerin sosyal gayelere uy- gun olarak artırılması sağlanmıştı. Mesela basın mensupları ile Deniz İş Kanununa tabi olan gemi adanılan İşçi Sigortaları Kurumu XI. Genel Kurul toplantısı Dilekler bir bir sayıldı 22 9 saat çalıştırılan bir kısım iş yerlerındekı işçilerin sosyal sigorta- lardan faydalanmaları temin edilmiş- . Bu sigortalara tabi olan işçi sayı- sı 1951 de bir takvim ayında 382.000 iken B 45 bir artışla 1955 de 554 bi- ne yükselmişti. Sosyal Sigortaların şümul sahalarının genişlemesi netice- sinde sigortalı sayısının artması bir yıl içinde yapılan yardımların dört yıl içinde yüzde 270 artışla 12 mil- yon liradan, 44 milyon liraya yük- selmesini sağlamıştır. Hastalık ve Analık Sigortası Has talık ve Analık Sigortalarının tatbikine 1951 yılında başlanmış- tı, 1955 in ilk aylarında 28 ilde Has- talık ve Analık Sigortaları uygulanı- yordu. Bunlar Adana, Adıyaman, Af- yon, Amasya, Ankara, Bahkesir, Bi- lecik, Bolu, Bursa, Çanakkale, Çan- kırı, Çorum Dıyarbakır Edırne Ha- tay, İçel, İstanbul, İzmir, Kırklarelı SOSYAL B üyük Millet Meclisinde müzake- re ve kabul edilen tam yevmi- yeli hafta tatili ve genel tatil ka- nan tasarısının mucip sebepleri, Türk sosyal politikasının iki ana davası üzerinde zihinleri ister is- temez düşündürmek mecburiyetin- de bırakıyor kanun, 5837 sayılı kanunla işçilere hafta ve genel tatil günle- rinde' tanınmış bulunan yarım yev- miyeyi tam yevmiyeye iblâğ etmiş- tin Bu maksatla 5837 sayılı kanu- nun İ, 8, 4, 5 ve 7 nci maddeleri ta- dil olunmuştur n kanundan hangi işyerlerin- de çalışan işçiler faydalanacaktır ? Kanunun |1 inci maddesine bakılırsa İş Kanununun uygulanmakta oldu- ğu işyerlerinde haftanın — tatilden evvelki günlerinde devamlı olarak çalışmış olan işçilere çalışılmayan hafta tatili gunu için işveren tara- fından bir iş karşılığı olmaksızın bir yevmiye tutarından ücret öÖde- necektir. Şu hale göre, İş Kanunu- nun uygulanmadığı işyerlerinde ça- lışan işçiler bu kanunun imkânla- rından faydalanamıyacaklardır. 1 ş Kanununun dışında ka- lan işyerlerinde çalışan işçilerin böyle bir istifadeden mahrum k, maları mezkür kanunun tatbik sa- hasının dar tutulmuş olmasından i- leri gelmektedir. Zira İş Kanunu bu hakkı bir taraftan işçiyi dar ve gayrı kâfi tarif şekliyle, bir ta- raftan da iktisadi hayatın muhte- lif işyerlerini bertaraf etmek su- retiyle tahdit etmiş bulunmaktadır. Filhakika 3008 sayılı İş Kanunu, günde en az 10 işçi çalıştırmayı ge- rektiren işyerlerinde çalışan işçi- lere ve işverenlerine tatbik edilmek- tedir. Hattâ çalıştırdığı işçi sayısı bakımından 10 işçi kıstasına uy- gun olmamakla beraber, mahiyet- leri ve iktisadi durumları itibariy- le kısmen veya tamamen, maha veya iş kolu bakımından kendileri- AKİS, 23 HAZİRAN 1956