19 Mayıs 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

DÜNYADA OLUP BİTENLER A.B.D. Seçim mücadelesi S tevenson doğrusu ya pek şaşır- mıştı, dokunsalar ağlıyacaktı. Bi- senhower'in durumu da pek parlak de ğildi. Amerika Birleşik Devletlerinin Minnesota eyaletinde yapılan seçim denemesini Demokrat Parti Başkan adayı namzetlerinden Kefauver, gene Demokrat Stevenson'un 180.000 ve ısenhower in 195.000 oyuna muka- bil 240.000 oyla kazanmıştı. dikkati çeken diğer bir nokta da iki Demokrat Aday 420.000 oy toplarken Cumhuriyetçiler tarafı yenilmez Baş- kan namzedi olan Eisenhower'in an- cak 195.900 oy alabilmesidir. Önümüzdeki sonbaharda yapıla- cak Başkan seçimleri dünya efkârı umumiyesinin gözünü şimdiden Ame- rikanın üzerine çekmiştir. Amerika Birleşik Devletleri Batılıların lideri olması hasebiyle — burada yapılacak seçimleri Hür Dünya Blokunun oldu- ğu kadar Doğu Devletlerinin de alâ- kasını celbetmektedir. Amerika halkı e kendini seçimlerin heyecanına :aptırmıştır Yapılan deneme seçim- eri kâh Demokratları, kâh Cumhu- riyetçileri guldurmesıne rağmen ke- fenin, Eisenhower'in mevcudiyetine rağmen, yavaş yavaş Demokratların lehine ağır basması bu partinin ida- recilerine bir miktar tatlı hayaller kurmak fırsatım vermekte Filhakika Demokrat adaylar yal- nız Minnesota'da değil diğer bazı e- yâletlerde yapılan seçim denemelerin- de ustunluk saglamışlar veya Başkan Eisenbower Yolu yokuş Cumhuriyetçi diye tanınan eyaletler- de yüksek sayıda oylar toplamışlar- dır. Hiç şüphesiz ki, önümüzdeki se- çimlerde gene Başkan Eisanhower'in şahsiyeti mühim rol oynıyacaktır. Fakat bu herhalde 1952 deki kadar müessir olmıyacaktır. Cumhuriyetçi- ler 1952 de iktidara gelirken Başkan— lığa aday olarak II. Dün Galip Kumandam, NATO teşkılatı— nın askeri şefi Eisenhower'i gösteri' yor ve o anda Amerikan efkârı umu- miyesini çok meşgul eden Kore har- bine son vereceklerini vaad ediyor- lardı. Buna mukabil Demokratların Adayı Stevenson adında biriydi. Gte- venson, İllinois eyâletinin Valisi ol- masına rağmen daha siyasi hayata yeni atılmış sayılabilecek, sıkılgan pek tanınmamış bir entellektüeldi. Bu şartlar altında — Eisenhower'in Başkanlığa getirilmesi gayet normal sayılabilirdi. Bugün için durum, değişmiştir. Eisenhower gene ütün Amerikada sevilmesine rağmen halk daha soğuk kanlı düşünebilmektedir. Bunda Baş- kanın geçen sene geçirdiği kalp krizi mühim bir rol oynamıştır. Halk bu- gün sıhhati bozuk bir Eisenhower'in pek yorucu olan Başkanlık vazifele- rini doktorların bütün iddialarına rağmen, yerine getirebileceğini şuphe ile karşılamaktad Bunu bizzat' Başkan da duşunmektedır ve aday- lık için namzetliğini nihat olarak ka- sım ayında koyacağım söylemiştir. Diğer taraftan büyük bir yekün teş- kil eden Amerikan çiftçileri gayri mnundurlar. Hükümet elde edilen istihsal fazlalarına i toprakla uğraşanların — şikâyetlerine mucip olmaktadır. Sonra Diışişleri Bakanı Dulles'in geçenlerde yaptığı bir beyanat Demokrat Partililer ta- rafından Cumhuriyetçiler aleyhine kullanılmaktadır. Bu —beyanatında Dulles, Amerikanın Dünya sulhunu temin babında iki kere harp tehdidi- ne başvurduğunu, harp tehlikesi ile karşı karşıya kalındıgını söylemiş ve u tedbirlerin muvaffak olduğunu ve sulhun korunduğunu belirtmiştir. De- mokrat Partililer ise Amerikan ve Dünya siyasetinin harple böyle oyun- cak gibi oynıyan kimselerin eline bı- rakılamıyacagını ve gayenin sulh ol- asına rağmen, olur olmaz harp teh- ditlerinin tehlikeli olduğunu söyle- mektedirler. Son olarak Başkan Ei- senhower'in, sıhhatinin müsaadesizli- ği yüzünden seçim turnesine iştirak edememesi aleyhinde bir nokta ola- rak belirmektedir. Zira memleket içinde ne kadar sevilirse sevilsin A- merikada bir Başkan adayının hiç turneye çıkmadan, halkla yüz yüze gelmeden seçimleri kazanması görül- müş şey değildir. Demokrat Partinin durumuna ge- lince bu parti şimdilik iki aday nam- zedi çıkarmaktadır. Bunlardan bizi halkın tutup idarecilerin sevmediği Kefauver, diğeri ise halkın daha az Adelai Yırtıldı Stevenson sempati besleyip idarecilerin destek- lediği geçen seçimlerdeki Başkan a- dayı Stewensondur. Hangisinin nihat Başkan adayı olacağı ancak Tem- muz ayında belli olacaktır. Şimdilik bu iki aday namzedi aralarında sıkı bir kardeş kavgasına gırışmışlerdır Stevenson 1952 yılından beri ço değişmiştir. 1952 yılında halk arasına girmekten çekinen, konuşmaları hal- ın sevıyesınden daha yüksek olan bu aday 1956 da büsbütün başka bir insan olmuştur. Şimdi artık nerede bir halk topluluğu gorurse onun a- rasına giriyor ve hatta “vatandaşlar bana oylarınızı vermenizi rica ede- rim" diyebiliyor. Halbuki geçen se- çımler esnasında böyle doğrudan doğ- ruya oy istemek şöyle dursun, ima yoluyla bile bu yola sapmamış ve ko- nuşmalarını daha çok umumi mesele- lere inhisar ettirmişti. Stevenson ar- tık bütün ihtirasıyla Başkan olmak istediğini açığa vurmuştur. Fakat Başkanlık için Eisenhower'i mağlup etmeden evvel Başkan adaylığı için aynı partiden olan Kefauver'i mağ- lup etmesi gerekmektedir. yapılan seçim — denemelerinde Estes Kefauver yukarıda — yazdığımız gibi Minnesota'da Stevensondan fazla oy almış. Cumhuriyetçilerin kalesi sayı- labilecek olan isconsin eyaletınde Hisenhower'in mevcudiyetine rağmen oyların © 42 sini toplamıştır. Bu 1940 senesinden beri Demokratların bu eyâlette topladıkları en yüksek oy nisbetidir. Kefauver ile Stevenson 1952 de de karşılaşmışlardı. FFakat o sırada Demokrat Parti idarecileri Steven- AKİS, 19 MAYIS 1956