7 Mayıs 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

Altın fiyatları mütemadiyen yükseliyor Yerde diller, yapılan ve yapılacak işlerin kitaba uydurulmasına memur edile- ceğini söylüyordu. h lde vazife- si istişari mahiyeti aş sırada memleket çapında bır İktisadi Şüranın kurulmasına da karar veri- liyordu. Geçen yaz Cumhuriyet sütunların- da Esat Tekeli memleketimizde ikti- sadi bir şüra kurmanın faydalı ola- cağından bahsetmişti. O sıralarda A- KİS de böyle bir şüranın lüzumuna kani olduğunu kendı sütunlarında be- lirtmişti. Çok dillerde akıl ıçın yol müşterektir derler r kaç ay evvel AKİS'te hülâsasını vermış olduğumuz Richard obinson rapo- runda da aynı noktaya işaret edili- yor Ü bulunduğumuz meselelerin muglakhgı ve çözülmesinde karşılaş- tığımız güçlükler bize yanlış yollara sapmak ihtimalinin mevcut olduğunu göstermiş olmalı ki istişari mahıyet— diye kadar verilen bilgilere göre İktisadi Şüra Başbakanlıga bagl acak, me - ketimizin iktisadi, — ticari hakkında tetkıkler yapacak ve aza- ları uzmanlardan terekküp edecektir. Bunlar meselelerin mahiyeti hakkın- a nazarı munakaşalarda bulunma- yacakları Bu bılgıler karşısında denn bir hayrete kapılm ya imkân yoktur. r mem]ekeıte ıklısad ve ticari meselelerın bugun arzetmekte olduk- 1 durum hakkında tetkiklerde bu- lunurken bunların nazari alanda mü- nakaşaları yapılmaksızın bir hükme ümkü eme ki ticari meselelerimiz incelenecek, bunlar üzerinde etüdler yapılacak ve fakat bunların bir kıymet hükmü ol- mıyacak, bize iktisadi ve ticari iyiyi AKİS, 7 MAYIS 1955 durduklarına - bakmayın tavsiye edemiyecekler. Öyle ise böy- le bir şürayı kurmağa ne lüzum var? N için Başbakanlığa bağlı bir şüra eydana getiriyoruz? — Maksadımız ışsızlere iş bulmak, birkaç uzmanı ten karşılaştığı teknik — meselelerde daimi olarak kendini tenvir edecek ır mütehassıslar heyetine mi muh- taçtır? Eğer bu teşekkül devlet ıda— resinde duyulan şıddetlı bir ihtiyacı giderecekse ve ha na luzum hıssedılıyorsa kurulsun, a güdük ve hattâ lüzumsuz, üs- telık devlet butçesıne yük bir organ olacaksa lütfen kurulmasın. Zira şah- si servetlerimizin kullanılmasında ol- duğu gibi devlet parasının sarfında da ıasarruf gözönünde bulunduraca- ğımız birinci husustur. İsraf ise her yerde haramdır Amerikalıların - itirazı İktisadi Şüra meselesi ekonomik a- landa Amerikalılarla olan ihtilâfı- mızın da bir parçasını teşkil ediyor- Amerikanın geri Ankaradaki Buyukelçısı gerekse Yardım heyeti- nin eski başkanı Mr. Dayton Şüra- nın sadece istişari değil, aynı zaman- da fiili bir kuvvete sahip olmasını tavsiye edıyorlardı Onların kanaatin- cak en iyi şey, memleketin ıktısadı polıtıkasım bu Şüranın em- rine vermek, ona selâhiyet tanımak ve kararlarını tatbik etmekti. Mem- leketin kalkınma plânını, uzun va- deli olarak o Şüra çizmeli, bunu ya- parken imkânları göz önünde tutma- lıydı. Hükümet ise, bu görüşe taraftar degıldı Adnan Menderes Türkiyeyi en süratli şekilde kalkındırmaya ka- rar vermişti. Bir çok meselede vakit bulunmadığına kaniydi ve "islim son- İKTİSADİ VE MALİ SAHADA radan. gelir" diye düşünüyordu. Fatin Ruştu Zorlu da islimin mutlaka ge- leceği hususundan emindi ve bu yol- da tavsiyelerde bulunuyordu. Elbette mütehassıslardan müteşekkil bir Şüranın çizeceği plânlar bu neviden politik mülâhazalara dayanmıyacak, emniyeti yoktu, onlara pek fazla kıymet ver- - miyordu, kendi görüşlerinin doğrulu- ğuna bel bağlıyordu. Pahahya da malolmuş bulunsa, şimdiye de edilen bazı musbet nelıceler seneden beri memleket içinde beliren hayat seviyesi yüksekliği ümid ve cesaretini arttırıyordu. Vaziyet böyle olunca, anlaşılma- s istişari mahıyetle bir İk- tisadi Şüra kurmak, Amerikadan mü- tehassıs getırmektır Bir meselede e- konomi ilmi ile hükümetin görüşü te- zat halinde olunca kimin dediği ola- caktır? Ekonomi ilminin dediği ola- caksa, mükemmel. O kaale alınmıya- caksa, masrafa hakikaten ne lüzum var? Zira her şey göstermektedir ki bu tezat sık sık belirecektir. Sosyal Hayat Müstehlikler teşkilâtlanmalıdır Geçen sene seçimlere tekaddüm e- ünlerde idi. Profesör Fethi Çelıkbaş devrın Ekonomi ve Ticaret Bakanı bulunuyordu. İktisadi hayat- a enflasyonist tazyik belirli bir şe- kilde göze çarpmağa başlamıştı. Dü- şünüldü, taşınıldı; anormal fiat yük- - selmelerine engel olunmak istendi. Bunun için de kâr hadleri tahdid edil- di. Fakat hazırlanmış olan kâr had Fethi Çelikbaş Onun da başına gelmişti 13