29 Ekim 1938 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 38

“rin vasıl olduğumuz netice, asır- lardânberi çekilen milli musibet- lerin intibahı ve bu aziz vatanın her köşesini sulayan kanların bedelidir. Bu neticeyi Türk gençliğine emanet ediyorum.,, diyen Ulu Önderin ema- neti, Türkiye cumhuriyetidir. Bu kudsi emaneti koruyabilecek kudret ve ka- rakterli gençleri yetiştirmek vazifesini aile ve okul, üzerine almış bulunuyor Diyebiliriz ki değerli vazife hamlele- rinde engel veya yardımcı olan harici tesirlerin en mühimi neşriyattır. Neşriyat: Cumhuriyet kültür ve terbiyeşinin umumi hedefine hizmet etmedikçe, temiz Türk göklerinde kara bulut, ve inkılâp bacalarında tüneyen uğursuz bir baykuş timsalinden ileri varamaz. Bu hedef şudur : “Türk mil- İetini yene sahasında en ileri gö- türmek ve nesilleri, Türk olmak baya şatinin istilzam ettiği bu gayeye en kısa zamanda var- mayı mümkün kılacak aşk, irade ve kudretle yetiştirmektir.,, Yirminci asrın temposuna uyan ayaklar, ve Türk istiklâl ve inki- lâp marşını söyliyen ye Çocuk neşriyatına bu gayeyi ta- hakkuk ettirecek bir br ver- memenin tehlikesini de bilir ve bilecektir. Zira, çocuk neşriyatı: nın müsbet tesirlerine sarılarak çocuklarını yetiştiren milletler, her zaman için yü miye,. onun tesirlerinden Oo kurtulmak menfi hamlesi yapmıyanlar da daima yerinde saymağa mahkümdur. Neşriyatın menfi Pa müba- lağalandırdığımız zannına pılanlara biz değil, sayacağımız de cevap vermeğe çalışacaktır. Almanyada Götenin meşhur romani (Verter) çıktığı vakit intihar eden genç kızları duymuşsunuzdur. ağa gitme- den hatıralarınıza pim bakmamıza izin verirseniz, gençlik ve çocukluk çağlarınızda ok renin eserlerin siz- deki tesirlerini ÜL zor olmaz. Bunları da bırakarak çocuk üzerin- de misaller sayabiliriz. “İngilterede 13 yaşlarında bir çocuk, bir gün kıs- men yaya kısmen üni uzun bir seyahattan sonra acele acele bir mahkemeye ma Makkan5 karı" sını öldüren bir adama aittir. Bu ha- diseden bir yıl sonra aynı çocuk ana- sını öldürmüştür. 38 Cumhuriyet 15 inci Yaşını Doldururken : ÇOCUK NEŞRİYATI ve ÇOCUK TERBİYESİNDİE Demek oluyor ki hocam Halil gi i ret Kanadın dediği gibi “Misaller, de geçen bu müstait çocuklar diğ RÖLÜ Yazan: R. G, ARKIN Tahkik ve tahlil neticesinde, çocuk- ta, cinayet meylinin bir İngiliz muhar- ririnin cinayet masallarıyla başladığı sabit oluyor. Bir başka misal: “1908 16 yaşında bir genç, arkada: şını bir iple boğuyor. Bu hevesin de, Şarlok Holmesin romanlarıyla başladığı görülüyor.,, Üçüncü ve mühim bir misal daha : İki üç sene evvel Sofya- da bir siyasi cürüm mahkemesinde saire m ilmen, bedenen a üksek seciyeli muhafızlar iste birkaç kişi idama mahküm ediliyor. Bu hüküm de herkesin gözü önünde yerine getiriliyor. Günlerce ve hafta- larca gazete ve mecmualar bu mü- him hadiseden bahsediyorlar. Hattâ bu vakadan ilham alarak çıkıyor. cuk gurubu kenar mahallelerin birinde mahkeme oyunu icat ediyor ve oku- duklarını aynen tatbike geçiyorlar. Bir çocuk 15 sene, diğeri de idam kararı alıyor. Oyunun onlarca en ente: resan ve eğlenceli tarafı bu hükmün yerine getirilmesidir. İpi ağaca ve çocuğun boğazına geçiriyorlar, ve aya- ğının altına konan gaz tenekesine bir tekme atılarak kahkahalara başlamak istiyorlar. Fakat arkadaşlarının gözleri fırlayıp dili sarkınca, kahkahalar kor- kuya ve kaçmağa inkılâp ediyor. iyi ve daha temiz roman ye klapa okumuş bulunsalardı, bu gibi yağ tasavvur bile etmezler, bunların yel ne, daha faydalı sahasına koyarlardı,, Neşriyatın bu geniş kudretigijj bul ettikten sonra, çocuk edebiyahaj za bir iki cümle ile bakabiliriz, “gi de çocuk edebiyatı maalesef, yil denecek kadar az ve zalftir. Bu hükmümüzü de Biblioğrafıı gin iyi Şu rakamlara istinat gil veriyoruz. En çok yekün tu son on yıl içinde 12 adet sl i leri kitabı, 26 tane çocuk piyesi, # tane çocuk roman ve hikâyeleri nen dilmiştir. Hepsi 307 olan bu neşrini çoğu bir broşür olduktan bıyğ mühim bir kısmı da çocuğun aj masından, seviyesinden ve “ny zuu, gaye, dil itibariyle möls olmaktan uzaktır,, uydurmdğ doludur. Halbuki Rusonun değil gibi “aslı olmıyan şeyler yalan Yalan da zararlı bir telkini Bu neşriyat arasında ların büyük bir kısmı çocuklu zihinlerini karıştırır ve doğr eğriyi ayrıt etmelerine manid Meselâ “tilki ile karga, okuyan bir çocuk, karga gibi dala olmayıp tilki gibi kurnar rak herkesi aldatmağa çalışt# tır. çıkan müs Çocuklarımız neler okuyt Hocam, doktor Ziya Talat, Ane ilk ve orta okullarında 314849 üzerinde mühim bir okuma cesinden ni iki iv 3 1233 kız çocuktan 56 sı ders hi hiçbir şey okumadıklarını bildirmiş” Yani rakamlara göre okul veni erkek çocuk nisbeti nisbeti “4 4 tür, Bunların içinde bali yaşına kn olanların ekserisi, çeri mecmualarını, bülüğ yaşından sonr lerin de a kuşu) nu okudu klar söylemişler okalan döğüşlü, söğüşlü hareketleri işığn 6, kiz çor ?