15 Temmuz 1936 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 13

ünki, kâis maz, Aşk üklüğünü stihza ile dür, Türk öhley gibi uz. Der yuler tip» i. Kipling rleye söy in mâna“ ır, ve bir anı a nizsm Taçiliz n ve azı” « zahme Hne katlanmaz. Aşkta bir sır atamaz. Yalnız, bu fani sevginin bir ve tek oldü. guna inanır. Aşksız yaşamaz. Fakat, aşk yolunda da kendisini öldürmez, aşka her zaman dik bakar. Istıraplarına da garifane gülümser, Miltonun, «Kaybol- muş cennet» inde başıboş gezen İns kızının yüzündeki tebessümleri birer kahkaha Onlar, aşkın karşısında duyduğu ulviyetle, ha- anladığı giliz zannelmeyiniz- yatın küçüklüğü karşısında gülünçlüğün teşkil ettikleri tezada karşı bir: istihzadır! Evet, eski Atinada böyle bir trajes diyen ve böyle bir komediyen vardı. Fakat, bu tezadların dehası yoktu. Çe- lik gibi kuvetli İngiliz ailesi, bu tezad- ları birleştiren hissi bir idrakle dana çıktı. Bu ailenin büyüklüğündeki Gögül ıstırabının aramamaktadır. meys sırrı da yazabiliriz: mesullerini (o hayatta Mes'ul, hayatta olmayınca, bayatı gül, şk ilâhesi: Medicinin Venüs'ü Aşk ilâhi: Michel Ange'in Erkeği gülüstanlık görmek kadar tabii birşey olabilir mi hiç? İngiliz aşkının Rus, Alman, İtalyan aşkları karşısındaki ayrılığı da akıllara bayret verecek kadar büyük, # La Fransız aşkı, eski Roma aşkının hu- dutları içinde bir şahlanmadan başka bir. e benzemiyor. Fransada aşk edebi- yatını kuran üstadlar, Roma ve Atina ediplerinin eserlerini taklit etmişlerdi. Yunan milâhlarının aşk mac Ak . e'nin Ans dromague, Pbö fire trajedileri, eski A. Romada eraları geçen (o sabnelerdi. Moliğre, eski 'Yu- nan komediyenle- rini örnek du. Corneille, eski Romadan bir adim ileri gitmiyordu. alıyor- (Botticelli'nin Spring'i) Gönül kaynağı 11 Halbuki, Fransız İisanını da bu üç Onların Atina ve Re: i sevda maceraları, eğlence esprileri de Fransız aşkının temelini sevgi meşeleri, u “e ii LE g e kuruyordu. Çünkü, Fransız lisanı da milli bir lisan değile di. Milli lisanı, bozuk Almanca olan Frank lisa» Fransız nıydı. Bu lisan, Fransız milletini teşkil asi birliği karşısın» eden onbeş ırkın siy da kayboluyor, melez bir Roma lisanı ortaya çıkıyordu Bizim Yunus Emre Mistiko-Lirik şiirlerini yazarken, P geçmemişti. sada Fransız lisanı kitaba Daha açıkçası, böyle bir lisan yoktu. Fransanın bu büyük sanatkârları, bu onbeş ırkdan mürekkep olan Eransız» ona lara bir lisan hediye ederlerken, bir mantık, felsefe ve bir aşk da hediye etmişlerdi. Fransız his ve fikir mantık, aşka göre meydana geldi; kitaba geçti bünyesi, bu bu felsefe ve bu İ ve yükse Söylenebilir ki, Fransada herşey mantikidir ve açıktır. “açik olmıyan Fransız değil i hurdu. Biz, ayni pa görebiliriz. G, Ekr in «Mas me Bovary? romanı, Öröpid'in realist a alınmış “aşka doğru yürü yüş»den başka birşey değildir. Stend- hal, “Cbharfreuse de Purmetinde bu #aşka doğru bünyesini kur Şair Stendhal, Charles ade “ile Hisu bert'in bil- my sini yolun mabedini bul. stu. Bu mabed, bi LE ahlâki kayd ihtiras Phüödre'nin gönlü idi. «Fleurs de Malrında bu nı du: nazariyesini kurdu e his ve fikir bapinık lal bir kendi. Bu Fransız aşkı, bir insanın hissi, fikir, hayal ve bayat Rİ ile ulâkadar bile değildi. Bu aşkta ferdin ahlâkını nekadar abes i iyetin ( Arkası 27 5? ayi ) aramak