1 Eylül 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 6

Bizim daha ilk neşriyalımızdan berl İsaret ve müdufnaa ettiğimiz bu ayrılık «Kadro» nun fikri istinat noktalarından biridir. Bütün tahlillerimizde bisi muarızlarımızdan ayıran bu csas istinat noktasını burada da herkese ve hatta bazan tenkitlerini tezvir derecesine kadar düşüren bütün muhalifle- rimize bir defa daha ilân etmeği f(aydalı buluyoruz. Halbuki bisim bu nokta üstündeki musır telâkkimiye mukabil, muarızları- ?mnn hemen hepsinde efikir sİstemix denllen şey adeta bir ilhalat libası Menzilesindedir. Bu libas, başka ellerde, baska terziler elinde biçilmiş vo fâ Tanzimatın ilk gününden, İstanbul Darülfünununun son gününe kadar hemen bütün münevrer geçinenlerce, hukuk, edebiyat ve İktisat işlerinde ve bütün fikir sahalarında Türk okuyucusunun sırfına zorla ve sun'i oln- raâk giydirilmeğe çalışılmıştır. Buna mukaâbil ise bix, sasyalizmi bir başka cemiyet şartlarının ancak o ce- miyct şartlarına uyan malı, faşizmi, gene bir buşka cemlvet şartlarının, ancak o cemiyet şartlarma uyan anulı diye alıyoruz. Ancak buü suretledir. ki milli kurtuluş Fikriyatının asli, öz ve vüce manasını anlıdığımıza ve anla- tabileceğimize inanıyaruz. Faşizm, soayalizm ve Milli kurtuluş hareketleri arasında tarihi memnşe ayrılıkları : Her fikir sisteminla kendinc has tarihi şartlar mahsulü olduğunu işaret ettikten sonra şimdi, tetkikimize mevzu olan fikir hareketleri arasındaki tariht menşe ayrılıklarını ana hatlarile seçmeğe çalışalım : Sosyalizm, Ayrupada on sekizinci usrın sonlarında başlıyan sanayi inkılâ- bının doğurduğu sınıf mücudelelerine müzstenit çomiyel tarzımnm (yani ka- pitalizmin -1-) bir mahsulü ve ihbilâlci sosyalizm Üyahut ilmi sosyalizm veya Marksism) de bizzat bu sınıflı cemiyet bünyesinin bir izahı veya rYoaksiyonudur. Kapitalizmin bünyesinde bu mücadele, yüksek kârların vye bilhassa müz- temlekelerden, yahut sanayisizleştirilmis memleketlerden çekilen fazla kıy- tetlerin taksimi üstünde cereyan ediyordu. Bu kürlnr çoğaldığı zaman bu mücadele hafifliyor ve herhangi bir sebeple kâr norması düştüğü, mesclâ bir müstemleke yeya yarı müstemleke İktıra- di ve siyasi istiklil mücadelesine giriştifi zaman mücadele aleşleniyor ve keskinlesiyordu. Vi Pa Binaenaleyh ihtilâleı sosyalizm: Ç — Yüksek tekniğin (Tabrikarın ve makinalı istihsal vasıtalarının) £ — Yüksek müstemleke kürlarınm 8 — Yüksek teknik üstündea sınıf ve millet tezatlarının 1) Burada yalmız #anayi kapitalizmi devrini kasdodiyoruz. Daha evvelki devre ait tieari sermayo teraktimünü de nadarı itibara alırsak kapltalizmin Goğusunu on altı ve ön beşinci asırlara kadar gölürmek kabildir. Fakal bis o devri #adece ekapitalizmden önce, fakat kapitalismi hazırlıyan deyvire diyo alıyor ve üstünde fazla durmüyoruz. 6