“döküman” olarak adlandırılıyor. Bu- nunla inç başına 80 noktalı basımlar olanaklı, bu nedenle de tek bir satır kütük olarak 70 Kybte büyüklüğünde olabiliyor. Bu resimler bir bilgiyazım menüsü aracılığıyla istenen bilgiyazacır üzerinden (birçok seçenek var) çıka- rlabiliyor. Bu uygulamaların en par- lak yanı ise, Geopaint'le oluşturulmuş resimlerin, Geowrite metin işlem prog- ramına aktarılabilmesi. Bunu sağla- yanlar ise Foto- ve Textmanager sis- tem programları. Bunlar adeta apli- kasyonlar arasındaki veri aktarımında ara depolar gibi davranıyorlar ve her Edit-Pul-Down menüsü (Cut, Copy, Paste) üzerinden bunlara erişmek mümkün. İkinci aplikasyon olarak yetenekli metin işlem programı Geowrite var. Bu programın özelliği, diğer tüm metin iş- lem programlarından farklı olarak normal metin işlem ekranıyla değil, doğrudan bit harifasına yazarak ça- lışması. Böylece birçok farklı yazı ka- rakteri, bilgiyazardan çıkış beklen- meksizin, doğrudan ekranda görün- tülenebiliyor. Örneğin altı çizili bir cümleyi ekranda o haliyle görebilmek mümkün., Fakat GEOS Commodore'un eski Magic Desk'i gibi sıradan ve tek ba- şına bir yenilik değil. GEOS'un prog- ramlayıcıları, yeni ürünlerini açık sis- tem olarak tasarlamakla geniş görüş- lülüklerini göstermişler. Software gelişti- ricileri kendi aplikasyonlarını prog:- ramlayabilmek için gereken tüm sis- tem dayanaklarını Berkeley Soft- works'ten elde edebilecekler. Aslında Kaliforniyalı firma da yalnızca Geopa- int ve Geowrite ile yetinmek durumun- da değil. Bir sürü yeni program geliş- tirme aşamasında. GEOS'a ilişkin olarak ortaya çıkan en önemli sorun sık sık disket değiştir- me zorunluluğu. Bu bazen gereksizmiş gibi de gözüküyor (Directory'nin iki kez okunması vb.). Çalışma hızının yavaş- lamasının yanı sıra, 1541 çok fazla ısı- nıyor ve sonuçta sistem bozuklukları- na varabilecek disket arızaları yara- tabiliyor. Bu nedenle sık sık GEOS'un çalıştırılmasını engelleyen Directory-izi arızaları doğabiliyor. Dolayısıyla elde birçok kopyanın bulunması gerekiyor. Bunu engelleyen bir durum ise, 35"- inci izin dışında bulunan kilit. Bu ne- denle programı başlatmak için oriji- nal disketi kullanmak zorunlu. Sistem datalarının kopyası aslında mümkün, ama orijinal disket ısınma nedeniyle bozulabilir ve yenisini satın almak zo- runda kalabilirsiniz. GEOS'un daha çekici hale gelme- si, ancak ROM'da hazır bulunacak bir versiyonunun yaratılmasıyla mümkün. Böylece makine açıldığı anda, prog- ram ekrana gelebilecek. 20 gecs ; file ; viev ; disk : special MOLJSE TONTRÜOÜL. M TT Mi IN MAX IN MAX MOLUJSE EDİTOR ACTUÜAL EDİT FIELO COLOR Komutlar GEÖOS, kullanıcıya beş değişik sis- tem-pull-down-menüsü sunuyor. Bun- lar sırasıyla “geos"”, “file", “view", “disk” ve “speclal” olarak adlandırıl- mış. D4TE MON / DAY / YR |3 /07”86 HRMNTSEC. CcOLO R n CÖNTROL F.GROUND CHANGE DEFELE Ç ğ;ncereyfe CANTROL tüm önemli ÖPTIONS parametrel- eri ayarlanabili- yor. amacıyla, bir tür katalağgta toplaya- bilmeyi sağlıyor. *“File” menüsü altında ise dosya eri- şimine ilişkin birtakım önemli kornutlar sıralanıyor: Dosya açma, dosya kapa- ma, dosya bastırma vb. Bunlar arasın- da en ilginci, belirli programların Geopaint, nüyle yönetilen bir grafik programı. Sol kenarda çizim fonksiyonla- r bulunuyor. Özel fonksiyonla- Status Windowu ra ise Pull- Down- Menü'yle “Geos” adının altında sistem geniş- letmeleri veya sistem konumlandırma- ları için kullanılabilecek birkaç komut var. Sistem disketi tüm önemli bilgiya- zar tiplerinin ürünlerinizin bilgiyazımı- ni yapmasını sağlayacak şekilde dü- zenlenmiş. İstenen bilgiyazar tipi, bu menüdeki “choose printer” seçene- ğiyle seçiliyor. Bilgiyazar seçeneği dışında, sistem menüsünde hesap moakinesi veya ayarlanabilen alarm saati gibi bazı çok yararlı ekler de var. Örneğin alarm saati, her an bir programa ek- lenebiliyor. Sık sık not almayı ya da büyük çaplı isim fihristlerini gerektiren durumlar da düşünülmüş. GEOS bu amaçla kullanılmak üzere bir not def- teri, bir metin kütüğü ve fotoğraf albü- mü sunuyor. Kullanıcı her istediğinde bunlara erişme olanağına sahip. Me- tin kütüğü ve fotoğraf albümü, metin sistemlerinden veya grafik program- larından alınan metinleri veya resim- leri, ileride yeniden kullanabilmek erişiliyor. önemli verilerini göstermeyi sağlayan “get info” seçeneği. Bu seçeneği kul- lanarak herhangi bir programa ilişkin notlar alınabilir . *“View” seçeneği ise farklı yönlerden düzenlenmiş directory'leri elde etme- nizi sağlıyor. Bu seçenekte tek tek dos- ya girişlerini simgelerle gösterebilirsi- niz. Dosyaların uzunluklarını veren ya da kaydedilmişse dosyanın saklandı- ğı tarihi veren directory'ler yaratabi- lirsiniz. Ayrıca tek tek dosyaların prog- ram tiplerini de görebilirsiniz vb. "Disk” seçeneği, disketlerinizin orga- nizasyonunda kullanılıyor. Bu seçene- ğin yardımıyla, tüm, disketlerinizi kop- yalayabilir, adını değiştirebilir. format- layabilir, silebilirsiniz. “Specilal”" seçeneğinde, basic ve reset fonksiyonları bulunuyor. “Basic” fonksiyonuyla C-ö4'ün normal işletim sistemi harekete geçiriliyor. fakat kul- lanıcı her an Restore tuşuna basarak GEOS'a dönebiliyor. “Reset” fonksiyo- nu ise GEOS'u yeniden başlatıyor.