11 Aralık 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

İSYANIN MART BAŞINA KADAR OLAN DURUM KROKİSİ Ama, son gülen iyi güldü! ker) getirdi. mm Vekili gene Cemil Beydi. Ha- riciye Vekilliğini İsmet Paşa bizzat üzerine aldı. Fet- Bey kabinesindeki radikaller eski mevkilerini mu- hafaza ettiler İsmet Paşa, güven oyu için Meclise geldiğinde uzun konuşmadı. Hükümetinin girin ana hat- larının zaten bilindiğini ii durum bakımın- dan kritik bir devreden geçiliyordu. İsmet Paşa, o günlerin türkçesiyle şöyle “edi: — Her şeyden evvel hadisatı ahirenin sürat ve şiddette ifası ve memleketin maddi ve manevi ifsat tan vikayesi, umumi huzur Ve sükünun muhafazası ve her halde devlet nüfuzunun teyit ve tarsini için mü- essir tedabiri mahsusa ittihazını iltizam ediyoruz." Muhalefetin kulağına kar suyu kaçıran beyan bu "tedabiri mahsusa" sözüydü. Özel tedbirlerden İsmet Paşa'nın. İstiklâl Mahkemelerini kastettiği bilinmi- yor değildi. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası za- ten tedirgin haldeydi ve Gazi'nin İsmet Paşa'yı Baş- bakanla getirmesindeki sebebi e rdu. uhalefet partisi sözcüsü Ali Fuat Paşaydı (Ce- besoy) İktidar ile Muhalefet arasındaki çatışma, iki tezin, çatışması oldu. Ali Fuat Paşanın söylediği şuy- du: İsyanlar olur. İrtica baş kaldırır. Bunları ezmek, elbette ki Hükümetin görevidir. Ancak bu yarılırken milletin haklarına, hürriyetine karşı saygılı olmak lüzumu vardır. Tazyik tedbirlerine mila yoktur. AKİS Ali Fuat Paşa İsmet Paşa Hükümetine Muhale- fetin niçin güvensizlik oyu vereceğini de açıkladı. İs- yanın, hattâ irtica hareketinin bastırılması için Fet- hi Bey Hükümeti Meclisten yetki almıştı. Şimdi ne- den çekiliyor, yeni bir hükümetin kurulmasına neden lüzum görülüyordu? Demek ki İsmet Paşa'nın kafa- sında başka tedbirler vardı. Muhalefet o tedbirleri sevmiyor, kabul etmiyordu. m Paşa bu niyeti taşıdığını saklamadı. De- "— Malüm olmayan ve iki manaya çıkacak olan iltibaslı kelimelerin zararı daha çoktur. Bu, mütadını değildir. Gayet açık bir surette vaziyeti ortaya koyup cesaret ve kanaatle alacağımız karan ifade etmek hem vazifemizdir hem de Büyük Millet Meclisinin memlekete çizmiş olduğu ral yolunda muvaffa- kiyetle yürümek için en kıtı yoldur. Başbakanın görüsü, isyan hareketinin mahalli ta- rafi yanında bir de, memleket ölçüsünde tarafi bu- lunduğu merkezindeydi. Hükümet, mevcut yetkilerle o hareketi bastırabilse de "bütün memlekette muh- temel hadisata yi tedbir alacak durumda değildi. Meclisten bunu sağlayacak kanunları isteyecekti. Ali Fuat Paşanın İsmet Paşayla Fethi Beyi kar- şıkarşıya getirmek gayreti semere vermeyince vi maya geçildi. İsmet Pasa Hükümeti 154 güven 27