2 Eylül 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

DÜNYADA OLUP BİTENLER Hong Kong Gerilen sinirler pekin ile dış dünya arasındaki ha- berleşmede, Çin başkentindeki İngiliz Elçiliğinin telsizleri hiç şüp- hesiz çok önemli bir rol oynuyordu. Çinde olup bitenler konusunda Ba- tıda çıkan haberlerin hiç de küçüm- senemeyecek bir bölümü, kendi gö- revleri oolmamasına rağmen, bu telsizlerden geçmiştir. Fakat geçti- gimiz hafta Çarşamba sabahından bu yana, bu telsizler artık susmuş bulunuyor. Çünkü, şimdi Pekimle bir İngiliz Elçiliği yoktur. Pekinin en güzel ve büyük binalarından bi- ri sayılan İngiliz Elçiliğinin yerin- de, üzerinde hâlâ dumanlar tüten büyük bir harabe yığını yatmakta- dır. Gene geçtiğimiz hafta Çarşamba gününden bu yana, Pekin ile Batı arasındaki haberleşmeyi o sağlayan birkaç talihli muhabir kalmıştır ve bunlar, Çin başkentinde bir hafta- dır esmekte olan şiddetli yabancı düşmanlığına rağmen görevlerini yapmaya çalışan France Presse a- jansı muhabirleridir. Pekindeki bu yabancı düşmanlığı o kadar büyük- tür ki, başkentteki japon gazetecile- ri bile, görünüşlerinin kendilerine sağladığı bütün avantajlara rağmen, sokağa çıkmaya olsun cesaret ede- memektedirler. | İngiliz Elçiliğinin telsizlerinden yararlananlar arasın- da olan İskandinav Haber Ajansının Pekin muhabiri Harold Munthe- Kaas, bundan günlerce önce sınır dışı edilmiştir, Reuter'in muhabiri Anthony Grey, iki aydır Pekindeki bürosunda göz hapsi altındadır. France Presse ajansının Pekin- deki muhabirlerinden Jean Vin- cent'ın geçtiğimiz hafta Çarşamba sabahı büyük güçlüklerle bildirdi" ğine göre, sayısı binleri bulan Kı- zıl Muhafizlar, bir gün Önce, Salı akşamına doğru Çin başkentindeki İngiliz (e Elçiliği çevresinde birikme- ye başlamışlar ve geceyarısına az bir süre kala da binaya saldırmışlar- dır. Bu arada olay yerine koşan as- ker ve polisler Kızıl Muhafızları durdurmaya çalışmışlar, fakat ba- şarı kazanamamışlardır. o Kafaları E| pek kızmış önce Elçilik binasını taşa tutmuş- lar, sonra içeri dalarak talana baş- lamışlar, nihayet, talanı bitirdikten sonra da binayı ateşe vermişlerdir. Başta Pekindeki İngiliz Maslahatgü- 18 örünen genç çinliler, zarı Donald Hobson olmak üzere, binada bulunan bütün görevliler ve Elçiliğin çevresindeki evlerde otu- ran aileleri Kızıl Muhafızlar tara- fından iyice hırpalanmışlar ve onla- rın ellerinden kurtulduktan sonra da selâmeti, başka yabancı diplo- matların evlerine osığınmakta bul- muşlardır. Pullu protesto pekindeki ingiliz diplomatları öte- ki meslektaşlarının evlerine s1- &ındıktan sonra da kendilerine ya- pıdan kötü davranışların sona erme- diğini görmüşlerdir. Kızıl Muhafiz- lar bunları teker teker arayıp, s1- ğındıkları evlerin önünde gösteriler yapmışlar. Maslahatgüzar Donald Hobson, Çin Dışişleri Bakanlığı ta- rafından kabul edilmemiştir. Bu- nun üzerine Hobson, kendilerine re- va görülenleri protesto, için, bir mektup kaleme alıp bunu postala- maktan başka çare bulamamıştır. Öteyandan İngiliz Hükümeti de bü- tün bu olup bitenler karşısında bir sert protesto notasıyla yetinmek- ten başka birşey yapabilmiş değil- dir mile ile Çin Halk Cumhuri- yeti arasındaki ilişkilerin bu derece gerginleşmesine yolaçan neden, gö- rünüşe bakılırsa, Hong Kongdaki komünistlere karşı, ingilizler tara- fından alman sert tedbirlerdir. Bi- lindiği gibi, Çinin hemen burnunun dibindeki bu ingiliz osömürgesinde yaşayanların ezici bir çoğunluğu çinlidir ve bunların küçümseneme- yecek bir bölümü, de anavatanları- na bağlılıklarını kimseden gizleme- mektedir. Aslında Pekin, Batı dün- yasında kendi hakkında çıkan çe- şitli düzmece haberlerin kaynağı o- lan bu sömürgeyi istediği zaman kendi yönelimi altına alacak du- rumdadır. 4 milyon nüfuslu bu kü- çük ada, yalnız halkı bakımından değil, günlük besinini ve suyunu sağlamak bakımından da Çinin eli- ne bakmaktadır. Fakat Pekin, eğer ong Kongu kendi yönetimi altına alacak olursa, o zaman Batıya açı- lan tek penceresinden de yoksun kalacaktır. Gerçekten, Çin Halk Cumhuriyeti, Batı ile yaptığı tica- retin çok büyük bir bölümünü Hong Kong üzerinden yürütmekte - dir. Tasfiye değil, temizlik! Hong Kongu kendi şuurları içine aldığı takdirde Çine satılan ve Çinden alman mallara karşı bazı devletlerce MERA ambargonun, kendiliğinden, g Kong üzerin- den sızdırılan e da uygula- nacağım pek iyi bilen Pekin, buna rağmen, bu ufak ingiliz sömürgesin- de Çin hakkında uydurulan düzme- celere ve buradan kendi ülkesine sokulmak istenen fitne . fesada karşı da seyirci (okalamamaktadır. Onun içindir ki, anlaşılan, son gün- lerde, tıpkı portekiz sömürgesi Makaoda yaptığı gibi, Hong Kong- daki İngiliz yönetimini de biraz yo- la getirmek istemiştir. e Hatırlana- cağı gibi, bundan altı ay kadar ön- ce, Çinin burnunun dibinde bir ku- mar ve kaçakçılık cenneti olan Ma- kaodaki Portekiz yönetimi, Formo- zadaki kukla Çan Kay-şekin adam- larına biraz fazla müsamahalı dav- ranınca, buradaki komünist çinliler ayaklanmışlar ve Pekin de bütün a- ğırlığını bu sonuncuların arkasına ŞAFAK MANİFATURA MAĞAZASI MEHMET ve TURGUT GÜDÜLLÜOĞLU Pamuklu, yünlü ve ipekli çeşitleriyle emrinizdedir. Atatürk Bulvarı No: 88/A. Yenişehir — Ankara (AKİS: 341) 2 Eylül 1967