12 Ağustos 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 34

TARİH Kerenski kuvvet arıyor Bu sırada, Orora kruvazörü, Neva üzerinde güçlükle, seyredip Kış- lık Sarayın hemen burnu dibine gelmiş ve toplarını binaya çevir- mişti. Projektörleri Geçici Hükü- metin bu son kalesini aydınlatıyor- du. Finlandiyadan gelen deniz erle- ri sabahın dördünde trenlerinden inip Başkentteki en yalan kışlala- ra doğrulmuşlardı. Bolşeviklerin şe- hirdeki kuvvetleri artarken Hükü- metçi hiç bir birlik (gelmiyordu. Sabaha karşı Kerenski Bakanlarını tekrar topladı. Madem ki yardım gelmiyordu, kendisinin gidip bu yardımı bizzat alması ve getirmesi lâzımdı. Başbakan: — Yarına kadar dayanmalıyız. Yarına kadar dayanırız. Kışlık Sa- ray sağlam şekilde muhafaza edil- mektedir. İkibin junker var. Ka- dınlar birliği var. Zırhlı arabalar var. Bu sırada ben gidip, kuvvetle dönerim" dedi. Sverdlof bu arada, Leninin o ka- dar önem verdiği bir yeri, kapita- lizmin merkezi saydığı Devlet Ban- kasını işgal o ettirtmişti. (o Bankayı bekleyen askerler mukavemet et- meden bolşeviklerden yana geçmiş- lerdi. Her şey başdöndürücü bir hız- la gelişiyordu ve zaferler birbirini takip ediyordu. Smolnide Lenin ve Troçki yorgunluktan harap haldey- diler. İkisi birlikte, yanyana, yere uzandılar. Lenin almanca: "— Çok çabuk gidiyor. dönüyor.." dedi. 7 Kasım günü, Petrogradın ü- zerine böyle doğdu. 7 Kasım Troçkinin doğum günüydü. Ama kimsenin doğum günü kutlayacak hali yoktu. Bolşevik gazeteler ka- zanılan basanların haberleriyle do- luydu. Manşetler, iktidarın Sovyet- lere geçtiğini bildiriyordu. Kerens- kinin devriyeleri sokaklardan kay- bolmuşlardı. - Onların yerini Kızıl Muhafızlar almıştı. Bolşevikler bir gece içinde çok daha fazla sayıda işçiye tüfek vermişlerdi. Bunlar kö- şebaşlarında ateş yakıyorlar, hem ısınıyorlar, hem de gevezelik ediyor- lardı. Başarının kansız olması hep- sini sevindiriyordu Kerenski bir dakika gözünü kırp- mamıştı. Saat sekizde Genel Kur- maydaydı ve ihtiyar General Alek- siyeften akıl danışıyordu. Bütün ka- Başım 34 rargâhlara telgraflar çekilmiş, yar- dım istenmişti. Fakat biç bir yer- den cevap çıkmamıştı. Krasnof ka- zakların atlarına binmek üzere ol- uğunu bildirmiş, başka haber alın- amıştı. Don kazakları tam bir ta- rafsızlık takibi hususunda kararlıy- ılar. Saat dokuzda Kerenski, Kabine- sini tekrar topladı. Bakanlarına ka- rarım açıkladı: Gidip kuvvet bula- cak ve getirecekti. Fakat kendisi Başkentte yokken birinin geniş yet- kilerle Başbakana vekâlet etmesi lâzımdı. Bunu önce Amiral Verde- revskiye teklif etti. O reddetti. Ge- neral Manikovskiyi söyledi. a kabul etmedi. Nihayet, Sağlık Baka- nı Kişkin Başbakan Vekili oldu. O- na iki de yardımcı verildi. Bu tri- yumvera durumu idare edecekti. Ancak Kerenskinin, Kızıl Muhafiz- ların kontrolü altındaki şehri geç- mesi ve barajları aşması lâzımdı. Amerika Büyük Elçisi kendi otomo- bilini teklif etti. Rus devletinin ba- şı durumundaki Kerenski seyaha- tini, amerikan bayrağı taşıyan bir arabada yapmak istemedi. Kendisi Lancia'sına binecek, fakat Amerikan Büyük Elçisinin otomobili, bayrağı açık, onu takip edecekti. Başbakanın otomobilleri, tam Moskova kapısından, çıkarlarken farkedildiler. Lancia bütün Rusya- nın en süratli arabasıydı. Kızıl Mu- hafızlar, içinde kim olduğunu pek farketmeksizin arkasından ateş açtı- tılar. Fakat tutturamadılar. Kerens- ki, bir daha dönmeyeceği yerlerden böylece ayrıldı. Lenin bir gece ev- vel, Kerenskinin devriyelerinin ara- sından sıyrılıp Smolni Enstitüsüne gitmişti. Kerenski ,Kızıl Muhafiz- lara yakalanmaksızın Başkenti ter- kediyordu. Niyeti, General Krasnofu bulacağını ümit ettiği Gatçinaya git- mekti. Smolnide ise Lenin, Kerenskinin ayrıldığı saatte, bu hadiseden ha- bersiz, Merkez Komitesiyle istişa- re ettikten sonra şu mesajı yayın- ladı: "Bütün rus vatandaşlarına! Ge- çici Hükümet iktidardan düşürül- müştür. Devletin kudreti proletar- yanın ve Petrograd garnizonunun başında bulunan Askeri İhtilâl Ko- mitesine geçmiştir." Bu mesaj Ororanın ve eski Çar- lık yatı Standartın telsizlerinden her tarafa yayıldı. Fakat Lenin, ya- AKİS pılacak bir işin daha olduğunu bi- liyordu: Kışlık Sarayın ele geçiril- mesi lâzımdı. Hem de derhal. En geç akşama kadar. Yani, Sovyetler Kongresinin toplantısından evvel.. Saat 12'de Kışlık Saray kendi sa- ML son hazırlıklarını yap- Hükümet de biliyordu ki, Ke- Eenskinin vaad ettiği kuvvetler gel- meden ancak Kışlık Sarayda savu- nulabilir. Öne junkerler yerleştiril- di. Onların arkasında kadın birliği yer aldı. Saray muazzam bir binay- dı: 1050 oda, 2 bin pencere, 1786 ka- pı, 117 merdiven. İhtilâlciler, Kerenskinin önpar- lâmentosunun toplandığı bina olan Mari Sarayım ele geçirmekte müşkilât çekmediler. Sverdlof ken- di birliklerine bu Parlâmentoyu da- ğıtma emrini vermişti, İhtilâlciler, milletvekillerinin içerde bulunduğu bir sırada binaya girdiler. Bir komi- ser kürsüdeki kâğıtları elinin ter- siyle itti, sonra başkanlık divanında oturan Avksentiyefe: — Oturum bitti. Haydi evine!" dedi. Bütün milletvekilleri kuzu kuzu Mari Sarayını terkettiler. Dışarda halk: "— Kahrolsun kapitalizm! Bütün kudret sovyetlere!" diye bağırıyor.. fakat kendilerine yol veriyordu. Kronştad ve Helsinkideki | filo ise, bu sırada, kızıl bayrak çekmiş olarak Nevanın ağzına gelmişti. Gelecek Yazı Son darbe 12 Ağustos 1967