TARİH kümet, Enstitünün telefonlarını kestirmişti. Silâhlı (ayaklanmanın kararlaştırılmış tarihinden bir gün önce, bolşeviklere karşı hareket başlıyordu. Matbaaların işçileri teb- liği getiren Hükümet temsilcisini dinlemek istememişlerdi. Bunun ü- zerine junkerler matbaalara gir- mişler, kalıpları, (klişeleri dağıtıp parçalamışlar, bazı makineleri tah- rip etmişlerdi. Sonra da kapıları mühürlemişlerdi. Bolşevik organların yayınlanma- sı Smolnideki liderler için bir ha- yat - memat meselesiydi. İşçiler, e- ger askeri birlikler tarafından mu- hafaza edilirlerse, geç de olsa, gaze- teleri çıkarabileceklerini bildirdiler. Bunun üzerine Troçki, kendilerin- den yana olan ve matbaalara yakın kışlalardaki askerleri oraya sevket- ti. Bunlar mühürleri kırdılar, bina- ları emniyet altına aldılar. İçerde çalışma başladı. Stalin yetişmiş, ya- zıları hazırlıyordu. .K. derhal ve tam heyet ha- linde toplandı. Hükümetin giriştiği taarruz en kısa zamanda en geniş- kütlelere oduyurulmalıydı. o Bunun için Orora kruvazörünün telsizin- den istifade edilecekti. Telsizle du- vurulacak mesaj şöyle kaleme alın- dı: "Halk düşmanları gece taarru- za geçmişlerdir. Bunlara karşı mu- kavemeti A.İ.K. idare etmektedir." İkinci bir mesaj bütün kışlalara ve birliklere gönderildi: Asker ha- zır olmalı ve hareket için emir bek- lemeliydi. Başkent o sabah böylesine elek- trikli bir hava içinde uyandı. Bolşe- vik organların dışındaki gazeteler yayınlanmışlardı ve bolşeviklerin si- lâhlı ayaklanma teşebbüsünün ha- berini veriyorlardı. Smolni, kendi matbaalarına yapılan tecavüzü kar- şılıksız bırakmadı. Kızıl Muhafizlar da öteki gazeteleri bastılar. Oralar- da çalışan işçiler fazla bir mukave- met göstermeden işleri tatil ettiler. Herkes, artık vaziyetini almıştı ve mesele açığa çıkmıştı. O sabah saat II'de Başbakan Kerenski Mari Sarayında, Onparlâ- mentonun kürsüsündeydi. Hem sa- ğa, hem sola karşı olduklarını söy- lüyordu. Birisi diktatörlüğün, öteki silâhlı ayaklanmanın peşindeydi. Hükümet A.İ.K. üyelerini tevkif et- mek için önparlamentonun muva- fakatini talep ediyordu. Temsilcile- AKİS rin çoğunluğu Başbakanı alkışladı Bu sırada Kerenskiye bir pusula u- zatıldı. Pusulada bolşeviklerin, Pet rograd Garnizonundan birlikleri a- lârm haline geçirdikleri haber veri liyordu. Başbakan bunu da millet vekillerine haber verdi ve oylamayı beklemeden, arkasında subaylar doğruca Genel Kurmaya koştu. İç savaşın başı Hükümet, böyle anlarda daima yaptığı gibi, ilk tedbir olarak Neva üzerindeki köprüleri açtı. Bu suretle şehir ikiye ayrılmış bulunu- yor, bilhassa Viborg mahallesinin merkezle alâkası kesiliyordu. Kışlık Sarayın önündeki muhafızlar de arttırıldı. - Takviye için gelen bir birlik oralarda gezinenleri güldür- dü: Bu, kadın arkerlerden müteşek- kil bir gruptu. Bütün askerler bir kaç kademede sıralandılar. Moto- sikletli alayın birlikleri bahçedeydi- ler. Buna mukabil O Piyer-ve-Poldeki bolşevik askerler kalenin idaresini ele aldılar, Komutan Vasilyefi tev- kif ettiler ve 80 Colt mitralyözünü Bütün bir devre Rusyada, Çarlık rejiminin devrilme sinden Kasım 1917'ye kadar, bolşevikler askeri birlik- lerin ve fabrikaların içine girmek, orada askerleri ve işçileri kışkırtmak, organize etmek, silâhlı ayaklan- maya hazırlamak fırsatını bulmuşlardır. Yukardaki resimde bizzat Lenin Mayıs 1917'de Putilof fabrika- 30 sında konuşurken görülüyor. 12 Ağustos 1967