12 Ağustos 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

SİNEMA ünlü dünya ağır siklet boks şampi- yonu Cassiuss Clay'in -nam-ı diğer bir dereceye kadar, yine aynı tutu- rını ele alan "Goal - Altın goller"i de, Muhammed Ali- boks karşılaşmala- rını ele alan "Cassiusle grand - Bü yük Cassius" da yine bir sporcunun iç dünyasını yansıtmaktadır. Ne var ki, Klein'in işi, yukarıda, Ichi- kawa ile Dino örneklerinde olduğun- dan daha güçtür. Çünkü Clay, psi- kolojik boyutun yanında, ortaya, aynı zamanda toplumsal, hattâ si- yasi bir boyut da çıkarmaktadır. Bu- nun sebebi, Clay'in herhangi bir boksör olmamasıdır. Clay, her şey- den önce bir zenci, hem de Birleşik Amerika zencisidir. Bunun ne de- mek olduğunu da, son günlerdeki gazete haberlerinden öğrenmeyen hemen hemen kalmadı. Kaldı ki Clay, herhangi bir zenci de değildir. Zencilerin kurtuluş hareketine katı- lan, bu hareketin önünde giden, dün- ya şampiyonluğundan kazandığı ü- nü, parayı, gücü bu hareketin başa- rıya ulaşmasına adayan; kısacası. akılsız amerikan beyazını çıkarmak ve büsbütün davranmasına yol açmak için ne mümkünse yapan biridir. Yani yal- nız ringde değil, günlük hayatında da, alabildiğine düşman bir çevrey- le sürekli mücadelede olan bir in- sandır. Klein'in yaptığı Bundan dolayıdır ki Klein, Cassius' un yalnız ringdeki mücadeleleri- ni değil, ring dışındaki davranışla- rını, amerikan zencisinin var olmak, insanca yaşamak mücadelesini de yansıtmak zorunda (bulunuyordu. Klein'in bunu başardığı, yanılmaksı- zın, söylenilebilir. Zaten böyle bir filmi çevirmeye her bakımdan Klein kadar elverişli bir başkası belki de zor bulunurdu. Evet, herbakımdan.. HER ÇEŞİT ESKİ ve YENİ KİTAP ALINIR— SATILIR KİTAP İHTİYAÇLARINIZ İÇİN BİR TELEFON KAFİDİR 123847 ADRES: BÜTÜNDÜNYA KİTAP SARAYI Selanik Caddesi No: 6/2 (AKİS: 302) Çünkü William Klein, herşeyden ön ce bir amerikalı, ama kırk yıllık öm- rünün son yarısını Fransada geçi- ren, fransızlaşmış bir amerikalıdır. Böylelikle hem zenci meselesini iyi bilmekte, hem de bu meseleyi beyaz bir amerikandan o değişik açıdan görebilmektedir. Bundan başka, Klein, on yıldanberi Fransada kısa filmler çeviren, Fransız televizyo- nunda çalışan, televizyon için film- ler hazırlıyan başarılı bir sanatçı- dır. Nitekim "Cassius le grand" fil- anlatımı da, minin yapısı, televiz- AKİS yon filmlerinin, oröportajlarının, kestirme, dolaysız, yalın, ayni za- manda çok canlı üslübunu taşımak- tadır. Bundan dolayıdır ki Klein, bu ilk uzun dokümanterinde - bunun ardından "Oui etes-vous Polly Mag- goo? Siz kimsiniz Polly Maggoo?" adlı ikincisini çevirmiştir- o Clay'in üç ayrı şehirdeki üç ayrı karşılaş- masını ve bu karşılaşmalar arasın- daki yaşayışını hem dıştan, hem iç ten, hem de ele aldığı kişiyi çevre- sine yerleştirerek (o ustalıkla tanıt- maktadır. (Basın A: 20248) — 301 12 Ağustos 1967