AKİS hal trenlere bindirildiler. Kronştad da hareket halindeydi. Oradan gelen temsilcilere Troçki: "— Hadiseler gayet süratli geli- şiyor. Derhal göreviniz başına dö- nün. Bütün kuvvetlerinize ihtiyacı- mız olacak" talimatını verdi. Lenin Smolnide Trenin hep, Viborg mahallesindeki gizli yerindeydi. Sabırsızdı ve merak içindeydi. Gerçi Smolniden kuriyeler gidip geliyorlar ve haber- ler getiriyorlardı ama, Lenin bizzat hareketin başında olmanın ihtiyacı içindeydi. Bolşevik lider, evinde kal- dığı kadını Enstitüye göndererek Merkez Komitesinin, Genel Karar- gâha gitmesi için müsaadesini iste- di. Fofanovâ menfi bir cevapla gel- di. Vakit henüz erkendi. Lenin o za- man oturdu ve şu pusulayı yazdı: "Bu satırları 6 Kasım akşamı yazıyorum. Vaziyet son derece kri- tiktir. Gün gibi aşikârdır ki her şey pamuk ipliğine bağlıdır ve mesele öyle bir meseledir ki bunu ne bir konferans, ne bir kongre halledebi- lir. Sadece halk, kütle, silâhlı kütle işi kotarabilir. Her ne pahasına ol ur- sa olsun, bu gece Hükümeti tevkif etmek lâzımdır. Bu gece yenebile- cek olan -mutlaka oyeneceklerdir-, fakat belki de yarın yenemeyecek duruma. > düşebilecek ihtilâlcileri, geciktikleri takdirde Tarih asla af fetmeyecektir." Lenin pusulayı Fofanovaya ver- di. Mesajın derhal Smolniye gitme- si lâzımdı. Mesaj gitti. Fakat Leninin sak- landığı yerden çıkması için Merkez Komitesi izni gene gelmedi. Lenin tamamile sabırsız ohaldeydi. Saat 2130 olmuştu. Fofanovaya: "— Margrit, Viborga git, Mer- kez Komitesine telefon et. Niçin giz- lendiğim yerden çıkmamı istemi- yorlar? Neden buna müsaade ver- miyorlar? Korktukları nedir? Niçin çıkamıyorum? Haydi, koş. Saat 23'ten sonra beklemem..." dedi. Fofanov döndüğünde evi karan- lık ve boş bulacaktı. Lenin Smolniye hareket etmişti. (Bıraktığı, sadece şu nottu: "Gitmemi istemediğiniz yere gi- diyorum. Allahaısmarladık. İliç" (*) (©) Leninin Smolniye gidişi bu serinin ilk yazısında hikâye edilmektedir. (Bk: AKİS, Sayı: 675) 12 Ağustos 1967 Şimdi saat, 7 Kasım sabahının I'idir. Smolni Enstitüsünde menşe- vikler ve ihtilâlci sosyalistler Sov- yetler Kongresinin delegelerini ola- ğanüstü bir toplantıda biraraya ge- tirmişlerdir. Kürsüden onların gö- rüşlerini değiştirmeye (o çalışmakta- dırlar. Konuşanlar aynı zamanda Önparlâmentonun da üyeleridir. Dan şöyle demektedir: "— Yaşadığımız saatler trajik saatlerdir. Kanın akmasından kor- kuyoruz. Açlık memleketi tehdit et- mektedir. Eğer bolşevikler düşün- dükleri darbeye girişirlerse İhtilâl mahvolur. Komitofun taraftarları harekete geçmek için bu firsatı bek- lemektedirler.." Delegeler cevap olarak bağırmak- tadırlar: " Yalan!" Bolşeviklerin iyi hazırlanmış gel- dikleri anlaşılmaktadır. O toplantı- da mutedillerin toprak m ca ve barış yapılacağı sözleri de alayla karşılandı. ' nız neredeydi?" di- ye mukabele ediliyordu. Kürsüye Troçki çıktı ve dedi ki: " toprak dağıtılma- zaman buna . "— Köylüye sından bahsettiğimiz | karşı koymuştunuz. Mart İhtilâli iktidarı size verdi. Onu götürüp burjuvaziye teslim ettiniz. Şimdi, bizim altı aydır yaptığımızı yapı- yorsunuz. Kütleler sizin arkanızdan ayrılmışlardır. Ayaklanma bütün ih- tilâlcilerin hakkıdır. Hakkımız Cemi yeri, Rusya toprakları üstünde efen di yerini Sovyetler işgal edecektir." Menşeviklerin Markstan bahset- meleri de tesirsiz kaldı. Bunlar: "— Proletarya, hazır olmadan iktidarı almamalıdır. Halbuki hazır değildir.." diyorlardı. Bolşeviklerin kimseyi dinleyecek halleri yoktu. Kararlıydılar. Aslına bakılırsa, İhtilal zaten ya- pılmaktaydı, bile.. Bu konuşmalar olurken Putilof fabrikasına mensup Kızıl Muhafizlar Ballık garını işgal etmişlerdi. İhtilâlci bir askeri bir- lik tek kurşun atmadan Nikola ga- rını ele geçirmişti. Başka Kızıl Mu- hafızlar Potemkin sarayına giriliş- EN sy Enstitüsünün etrafın- am vardı. Elektrik Santrali bolşeviklerin idaresindey- di. Hükümete ait binaların cereya- nı kesilecekti. Grenaderski Alayın- dan teğmen Rodionof, Komutan Pol- konikoftan Genel Kurmay binasının damına makineli tüfekler yerleştir- TARİH mek emrini aldı. Rodionof bolşevik- ti. Derhal telefonla A.İ.K.'nden ne yapması gerektiğini sordu. Cevap veril i — Makinelileri yerleştir. Bu su- etle, Kışlık Saraya karşı taarruzun ön safında bulunacaksın." Genel Kurmay Kışlık Sarayın tam karşısındaydı. Polkonikof durumu iyi görmü- yordu. En yakın cephe komutanlık- larına o gece şu bilgiyi gönderdi: "Petrogradda durum endişe veri- ci. Vuruşulmuyor ama stratejik noktalar yavaş yavaş işgal ediliyor. insanlar tev olunuyor. uhafa- zaları altındaki yerleri (o junkerler savaşmadan terkediyorlar. Kazak- lar, vaadlerine ve emirlerimize rağ- men kışlalarından çıkmıyorlar." Şimdi saat 2'dir. Bakanlar Ku- rulu Kerenskiyi, birlikleri (o Petrog- rad civarında bulunan General Krasnoftan yardım istemesi için ik- na etmiştir. Bu yardımı istemek Kerenskiye ağır gelmektedir. Zira, Krasnof, Komilofun darbesine en yakından katılanlardan biridir. A- ma başka çare kalmamıştır. Genel Karargâhtaki General Dukhonine de tel çekilmiş, kuvvet istenmiştin 5. landiyadaki bütün birlikler. mat, eğer demiryolu işçileri sabo- taj yaparlarsa, bu kuvvetlerin ken- di imkânlarıyla Başkente gelmeleri merkezindedir. Toplantı bittikten sonra Kerens- ki bürosuna döndü. Orada kendisi- ni bir haber bekliyordu: oLenin Smolniye gitmişti! Lenin Smolnide! Kerenski yanındaki Bakanı Ko- novalofa: — Tuh, kaçırmışlar!" diye söy- lendi. Kerenski saraydan çıktı, o yağ- mur altında Aleksandr meydanını geçti ve Genel Kurmay binasına gir- di. Polkonikofun tutumu kendisini tatmin etmiyordu. Genel Kurmay- daki gevşek havayı da beğenmedi. Smolnide ise Lenin, Merkez Ko- mitesini etrafına toplamış, ilk defa olarak, VE işçi hükümetin- den bahsediyo "— Bu kimsin adı ne ola- cak?" diye sordu. Kn Troçkiden geldi: Halk Komiserleri (Konseyi deriz..." 33