22 Temmuz 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

DÜNYADA OLUP BİTENLER Çeteciliğe doğru Kahireden gelen haberlere bakılır- sa, yapılan görüşmeler sırasında Cezayir Devlet Başkanı Bumedyen, arap dâvasına dudak hizmeti yapan- ları artık bir tarafa bırakarak bu i- şe gönül vermişlerin İsraile karşı a- mansız bir çete savaşına girişmele- ri lüzumunu ileri sürmüş ve bu İs- tek, hiç değilse bir denenmek üze- re, toplantıya katılanı öteki devlet başkanları tarafından da kabul e- dilmiştir. Bunun üzerine Bumedyen ile Irak Devlet Başkanı Arif, bu haftanın ilk gününde, Sovyetler Birliğinin destek ve yardımını sağ- amak amacıyla Moskovaya uçmuş- lardır. Yapılması istenen arap Zir- vesine gelince, Kahire görüşmeleri sırasında Zirve toplantısının şimdi- lik yapılmaması, bunun yerine arap devletleri dışişleri bakanlarının bu- luşmasıyla yetinilmesi kararlaştırıl- mıştır. Bugün en güç durumda bulunan arap devleti Ürdün olduğuna ve Kral Hüseyin, kaybettiği topraklan geri alabilmek için şu veya bu bi- çimde bir davranış göstermek 270- runlusunu duyduğuna göre, Kahire- de buluşan beş devlet başkam, Ür- dün Kralını ister istemez İsraille görüşme masası başına oturmak zorundan kurtarmak için, çete ha- reketlerine ilk olarak Şeria ırmağı- nın batısındaki topraklarda başla- mayı uygun görmüşlerdir. Şu satır- ların yazıldığı sırada, örgütlenmeye başlayan arap fedailerin işgal altın- daki Ürdün topraklarında İsraile karşı çete hareketine giriştikleri bil- dirilmektedir. Fakat bu hareketin ne kadar başardı olacağını kestir- mek gerçekten kolay değildir. Çün- kü İsrailin çevresindeki topraklar çete hareketine elverişli olmayan, açık topraklardır. İkincisi, Sovyet- ler Birliğinin, sonunda çok tehlike- li durumların doğabileceği böyle bir çete savaşma yardıma razı olup ol- AKİS mıyacağı da belli değildir. Nihayet savaştan sonra ekonomik güçleri büsbütün sarsılan arapların böyle bir çete çatışmasının yüklerine ne kadar katlanabilecekleri de, üzerin- de dikkatle durulması gereken ayrı bir konudur. GEÇEN HAFTA DÜNYADA VİETNAM — Amerika Savunma Bakanı McNamara'nın Güney Vietnama yaptığı geziden ve bu gezinin peşisıra Washington'da bu ülkeye yeniden onbinlerce amerikan askeri gönderileceğinin açık- lanmasından hemen sonra, geçtiğimiz hafta kapanırken, vietkong çetecileri, bu ülkedeki dev amerikan üslerinden biri olan Da Nan- ga, "Vietnam savaşının en mahvedici hücumlarından birini" yap- mışlardır. Üsten 6 mil uzaktaki bir tepeye yerleştirdikleri roket- atarlarla çok ustaca bir saldırıya geçen vietkonglar, Kuzey Vietna- ma yöneltilen hava akınlarının başlıca çıkış noktalarından biri olan Da Nangı kırk dakika süren bir ateş yağmuruna tutmuşlar, mil- yonlarca dolar değerinde süpersonik jet bombardıman uçaklarıyla ağır nakliye uçaklarını yoketmişler; saldırıya yatakta yakalanan 13 amerikan askerinin ölümüne, 110 kadarının da yaralanmasına yolaç- mışlardır. Saldırı sonunda bir baştan ötekine yıkıntı haline gelen üsteki enkaz temizlendikçe, bu sayının daha da artmasından kor- kulmaktadır. Eğer bu olay Vietnam savaşım kuvvetle kazanabile- ceklerini sanan amerikan yöneticilerinin artık gözünü açarsa, Bir- leşik Amerikanın, o kadar nazlandığı konferans masası başına otur- ması umulabilir. Yok, eğer amerikan yöneticilerinin gözü açılaca- ğına büsbütün kararmaya devam ederse, değil yalnız Güney Asyayı, bütün dünyayı önümüzde çok tehlikeli günler bekliyor demektir. BİRLEŞİK AMERİKA — Güney Vietnamdaki amerikan kuvveti, geçen hafta sonunda Da Nangda hiç beklemediği bir tokat yerken, Johnson yönetimi, kendi ülkesinde de çok önemli dertlerle uğraşı- yor ve birdenbire patlak veren, bir siyah-beyaz çatışması yüzünden New Jersey eyaletinin en büyük kentlerinden biri olan Newark'ta kan gövdeyi götürüyordu. Bütün tarafsız gözlemcilerin, endüstri kentlerine yığılmış işsiz ve çaresiz siyahların durumu en kısa sü- rede düzeltilmediği takdirde Birleşik Amerikayı bu yıl "uzun bir sıcak yaz'ın beklediğini bundan daha çok önce söylemelerine rağ- men, Vietnamda yılda 60 milyar dolardan fazlaya patlayan bir an- lamsız savaş içinde kaybolan Johnson yönetiminin bu konuya eği- lecek zaman ve parayı bulamaması sonunda, önce Güney ve Orta- Batı eyaletlerinde başlayan ırk karışıklıklarının şimdi Batıya da atlaması, bütün Amerikada tehlike çanlarının çalmasına yol açmış bulunuyor. Atlantiğin ötesinden elman ilk haberlere göre, Newark çatışmasının ilk bilançosu 13 ölü, 300'ü aşkın yaralı ve 700 tutuklu- dur. Fakat, siyahların durumunu düzeltmek için en kısa zamanda somut adımlar atılmadığı takdirde, bu bilançonun yaz sonuna ka- dar bütün Birleşik Amerikada çok daha fazla kabarmasından kor- kulmaktadır. BUNLAR DA OLDU 22 Temmuz 1967