20 Nisan 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

gerçekten korkunçtu. Bu durum kar- sısında en kısa zamanda lüzumlu ted- birlerin alınarak idarenin bu mefluç kurtarılması ların hazırlamış oldukları raporlar da incelenerek 1961 İlkbaharında Devlet Personel Dairesi kurularak ba- sına vekâleten Hilmi İncesulu getiril- di. Fakat bir personel reformu ha- zırlamak yeni bir rejim ve sistem va- zetmek uzun vadeli çalışmalara ihti- yaç gösteriyordu. Bu bakımdan Dev- let Personel Dairesinin seçimlere ka- dar olan bütün çalışmaları ancak ba- sı ön tetkiklerin tamamlanmasından ibaret kaldı. Dairenin asıl (faaliyeti seçimlerden sonra başladı. Harekete geçiliyor 1962 yılının. Şubat ayında Hüküme- tin aldığı üç önemli karar, idare- de reform hareketlerinin ilk sinyalini teşkil etti. Bu kararlara göre yeni personel kanunu- ile ilgili (tetkikler Bekir Baltanın başkanlığında bir ko- misyonda Hükümetin fonksiyonu ve bakanlıklar ile bakanlıklara bağlı da- irelerin görev dağılışları otetkik ve tespit edilecek, ayrıca Maliye Bakan- lığında kurulacak bir komisyon da İk tisadi Devlet Teşekküllerinin reorga- nizasyonu ile ilgili bir kanun tasarı- sı hazırlayacaktı. Bu kararları mü- teakin Devlet Personel Dairesi için Son derece yoğun bir çalışma devre- si başladı. Bu arada İsmet İnönü bir reform hareketine girişmeden önce mevcut durumu bütün incelikleriyle öğren- mek istemişti. Devtet Personel Dai- resi Başkanı Hasan Şükrü Adal -Hil- mi İncesulunun Parlâmentoya girme- si üzerine bu görev Adala Verilmiş- tir- daire arkadaşlarıyla birlikte bir ön rapor hazırlanarak 1962 temmu- zunda Hükümeti sundu. Rapor, ida- redeki bütün aksaklıkları tek tek ele alıyor ve köhne bir barem sisteminin yönetimdeki aksaklıklarını, kalifiye personel yetersizliğini, ücret dağılı- mındaki adaletsizliği, dış seyahat deki dejenerasyonu bütün çıplaklığıy- la ortaya koyuyordu. Ön raporun Hükümette incelen- mesini müteakip çalışmaların İkinci safhası başladı. Bu safhada mesele- yi bizzat ele alan İnönü Adaldan re- form için gerekli ilk tekliflerin ha- zırlanmasını istedi. Altı aylık bir ça- lışmadan sonra O.EC.D. ve A.I.D. kanalıyla getirilen iki yabancı uz- manın da verdikleri raporlara daya- nılarak Devlet Personel Dairesinde Hasan Dinçer Basiretli o kanat tasarının ana hedefleri tespit edildi. Artık temel prensiplerin vaz edilmesi ve bu prensiplerin ışığında yeni per- sonel kanununun hazırlanması gere- kiyordu. İnönü, Başbakan Yardımcı- sı Hasan Dinçerin başkanlığında Baş- bakan Yardımcısı Turhan Feyzioğlu, Maliye Bakanı Ferit Melen, Bayındır- uk Bakanı İlyas Seçkin ve o Sanayi Bakanı Fethi Çelikbaştan müteşek- kil bir alt komisyon kurarak bu ko- misyonu kânunun temel prensipleri- ni tespitle görevlendirdi. 1963 Martı başlarında çalışmalarına başlıyan ko- misyon 48 maddeden müteşekkil bir ana prensipler manzumesini Hüküme- te sundu. Bu prensiplerin 12 Nisan* da toplanan Bakanlar Kurulunda ka- bul edilmesinden sonra meselenin en zor klima halledilmiş oluyordu. Reformun getirdikleri Eövlece aha ği tespit edil- miş olan yeni reform kanununun getirdiği başlıca yenilikleri sınıftan- dırma, ve liyakat sistemleriyle, sos- yal haklar ve mahrumiyet tazminat- ları teşkil etmektedir. Vazedilen pren- siplere göre yeni personel rejiminde esas olarak kariyer sistemi k dilmektedir. Yeni rejim sınıflandırma ile başlıyacak ve ücretler sınıflandır- ma ameliyesi ile birlikte tespit edile- cektir. Ancak bu sınıflandırma işle- mi azami dört yıllık bir hazırlık dev- resini zaruri kılmaktadır, Persone- lin terfihinde dikey ve yatay olmak üzere iki çeşit sistem kabul edilmek- tedir. Bu sistemlere ogöre memur YURTTA OLUP BİTENLER Ücretleri belirli bir sınıf içinde her yıl artacak, fakat bir üst sınıfa ge- çiş ancak imtihanla mümkün olabi- lecektir. Oo Böylece sınıflandırmada, ikinci bir esas olarak liyakat siste- mi ortaya çıkmaktadır. Liyakat sis- teminde memuriyete girişte açık im- tihan usulü uygulanacak, memur seçme programının plânlanması ve mürakabesi görevleri Devlet Perso- nel Dairesinde düzenlenecektir. Giriş imtihanlarını kazananlar bir o süre stajyer olarak çalışacaklar ve ancak ikinci bir imtihandan sonra memu- riyet statüsüne tabi tutulacaklardır. Ayrıca devlet personelinin hizmet sü- resinde her türlü haklarının ve hiz- met şartlarının tespitinde de prensip olarak liyakat dikkate alınarak tespit olunacaktır. Personelin maaş ve ücretlerinde baş- lıca kıstas Olarak tahsil durunu, kıdem ve liyakat derecesinin yanı sıra görevin önemi, mesuliyeti ve yetkisi kabul edilmekirdir. Sınıflan- dırmada meslek grupları ayrı ayrı dikkate alınacaktır. Mesleki, Genel idare ve teknik hizmet grupları için değişik barem tabloları hazırlanacak- tır. Bu arada Kamu İktisadi Teşeb- büslerinin ücret rejimi kendi bünye- lerinin gerektirdiği gaye ve hususi- yetlere, işletme sistemlerine göre ge- nel sınıf andırma prensiplerinin ışı- ğı altında avrupa tayin o edilecektir. Kamu İktisadi Teşebbüslerinde du- rumları özellik ve önem arzeden sevk ve idare personeliyle özel ihtisas per- ayrı barem derecelerine tabi tutulacaktır. Bazı Hususiyetler ahalli idareler (opersonelinin sta- tülerine gelince... o Anayasada bu idareler için konulan genel hukuk esaslarına, köy. belediye ve özel idarelerin sosyal (iktisadi ve mali durumlarına uygun bir sistem içinde ayrı barem tabloları halinde tespit edilecektir. Yeni kanun geçici hiz- metliler ile mukaveleliler ve günde- likeller için de değişik hükümler ge- tirecektir. Bu refimde daimi hizmet- liler memur statüsü içinde (o mütalâa edilecek; gerici hikmetlilerle muka- veletler ve gündelikçiler ise bu sta- tünün dışında kalacaklardır. Muka- AKİS/15