20 Nisan 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 12

YURTTA OLUP BİTENLER, Gümrük ve Tekel Bakanı Orhan larına İnhisar eden konularda izahat verdiler. Son olarak İçişleri Bakanı Hıfzı Oğuz Bekata konuştu. Toplantı saat 10'dan 15'e kadar sürdü. Spor ve Sergi Sarayını doldu- ran dinleyiciler, Bakanlara zaman za- man tezahüratta bulundular. İşçiler S2 : Demokrasinin teminattan (Kapaktaki işçi) Ha güzeldi. Bahar Başkentte kı- sa sürecek hükmünü icra ediyor- du. Caddelerdeki kalabalık ısınan ha- vadan lâyıkiyle istifade etmekteydi. Hele saat 17-19 arasında Kızılay meydanı görülecek şeydi. Ama aynı saatlerde Millet Meclisinin Genel Ku- rul salonu da görülmeğe değerdi. O gün, o saatte Mecliste Sendika' lar Kanununun meşhur 29. maddesi görüşülmeğe başlandı. Maddeye geli- nir gelinmez CHP Grup Yönetim Ku- rulu üyesi Ali İhsan Göğüş yıldırım hızıyla koridora fırladı. Eline geçirdi ği CHP liyi salona itti. Tuttuğunu mü zakerelere iştirak etmesi için zorla- dı. (Oraya koptu, buraya koştu, kan ter içinde kaldı. Salona girdiğinde manzara şöyleydi: CHP: 48 milletvekili . Mevcudu 172 - AP :37 milletvekili - Mevcudu 152 - MP : O milletvekili . Mevcudu 16 - CKMP: 6 milletvekili - Mevcudu 30 - YTP: 2 milletvekili - Mevcudu 62- Ama, buna da şükretmek lazım- dır. Zira Salı günü, Meclis hiç topla- milletvekili kanunu- nun en önemli ve günlerdir patırdısı yapılan maddesi son derece büyük bir sessizlik içinde geldi ve geçti. Meclis tatil olduğunda hava gene gü- zel, Kızılay gene kalabalık, bahar ge- ne en tatlı haliyle hükmünü icra et- mekteydi! Maddenin değiştirilmesini ve Sen- dikaların bilançolarının Çalışma Ba- kanlığına verilmesi keyfiyetinin kal- dırılmasını AP savundu. AP bu ko- nuda pek şiddetliydi. e Sözcülüğünü yanan Turhan Bilgin bu hükümle grev denilen silâhın sendikaların | elinden da Ecevit'in söylediklerini otekrarla- dı. İki politikacının da iddiası madde- nin Anayasada yer alan bu konudaki maddelere aykırı olmadığıydı. Salon- AKİS/12 Kulağa Küpe... Vecize Bir insan okasılmakla o büyük adanı olsaydı... bizim Ek- rem Alican çok büyük adam. du! olurdu da bulunan seksen küsur milletveki- li bütün hatipleri dinlediler veya din- ler sorundular. Hatta oylamaya ca iştirak ettiler. AP de zayıf bir mu- kavemete rağmen, 29. madde Hükü- met tasarısındaki gibi geçti. Kanunun daha sonraki kısımları- na gelince üzerinde fazla tartışılma- dı. Zira artık alışılmıştı, AP adına Türk-İş tarafından verilen değiştir- me önergeleri (Başkanlığa geliyor, sözcü Türk-İşin öğrettiklerini tekrar- lıyor, Coşkun Kırca çıkıp o cevabını veriyor. Bakan Ecevit daha evvel ko- misyonlarda söylediklerini tekrar e- diyor ve oylama Komisyon lehine te- celli ediyordu. İşin bittiği nokta.. Alın bakılırsa isçilerle ilgili üç ka- un üzerindeki çekişme, Türk-İş De Hükümet arasında cereyan etti. Türk -İş temsilcileri bir hafta müddetle elle rinde çantalar Meclis koridorlarından Seyfi Demirsoy İlk adımı, atıldı. eksik olmadılar. Zaman zaman Komis yon sözcüsü ve Bakan Ecevitle, za- man zaman da AP milletvekilleriyle karşılıklı gelip görüştüler. Birincile- riyle pazarlık yaptılar. Buradan kur- taramadıklarını belki Meclis Genel Kutulunda kurtarırım ümidiyle, ikin- cilerine belletip, onları kürsüye salı* verdiler. İkinci hamleleri genel ola- rak muvaffak olmadı. Ama birinci- sinde, doğrusunu söylemek icap e- derse, büyük çapta muvaffakiyet ka- zandılar. Bunun basit manada bir he- sabı yapıldığında Türk-İşin itiraz et- tiği 17 maddeden 15 ini kurtardığı, yani Hükümetle makul anlaşmalara vardığı görüldü. Tasarının 7. Maddesindeki 3 bö- lüm tamamen sendikacılık lehine de- giştirildi. Bununla, bir iş yerinde ça- lışan işçilerin çeşitli kategorilere ay- rılarak toplu sözleşmelerine mani o- lundu. Bu gerçekten büyük bir mu- vaffakiyetti. Sendikalar Kanununda yapılan tadilât bir hayli olumludur ve sendi- kacılar lehine büyük çapta kâr sağ- lamaktadır.' Bir 2. madde vardır ki, sendika sayısının ve Üyesinin artma- sı bakımından son derece önemlidir. Hükümet bunu sendikacıların arzu- suna uyarak kabullendi. evvel muhtelif yerlerde 3 yıl süre i- le çalışmışlarsa sendika kurmaya ve- ya sendikalı olmaya hak kazandılar. Bir 15. maddenin değiştirilmesi Sendikalara büyük çapta mali imkân sağladı. Sendikalar bu maddeyle ti- cari faaliyet yapabilir hale geldiler. 19. maddenin 1. fıkrasının değiştiril- mesiyle işverenin aleyhin» büyücek bir puan alındı.. İşveren işe aldığı iş- çiye, muayyen bir sendikaya girme veya belli bir sendikadan istifa et- me keyfiyetini empoze edemiyordu. 20. maddenin 1. fıkrasıyla işçile- re profesyonel sendikacılık (o kapıları açıldı. Bu maddede komisyon, profes yonel sendikacı olduğu takdirde, lifi- nin yeniden işine dönmesini şarta bağlamış ve "boş yer varsa" ibaresi- ni koymuştu. Sendikacıların teklifi komisyon tarafından makul karşılan- dı ve işveren bir müddet isinden ay- rılan sendikacıyı döndüğünde işe al- maya mecbur kılındı. 25. maddenin 1. bendi sendika i- dare heyetlerine geniş yetki tanıdı. Genel Kurul toplantılarının azam haddini 8 yıla çıkaran madde, mi çalışabilme imkânları' sağladı. Ancak, Hükümet bazı noktalarda dayandı ve sendikacıları kırma pahasına işvere- nin de haklarını savundu. Ayrıca yeni