23 Mart 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

EĞİTİM Öğretim Rahle-i tedris Açık gri, üç düğmeli spor kostümü içinde ton derece şık, bembeyaz saçlı, babacan tavırlı adam oturdu- ğu koltuğa biraz daha yaslandıktan sonra ayak ayak üstüne attı ve gü- lümseyerek: "— Bu yıl ve önümüzdeki yıllar- da eğitim meseleleri dikkatle ele a- lınacaktır. Türkiyenin en önemli ko- arada köy enstitülerini köy okulları statüsü içinde mütalaa (o ediyoruz" dedi. Olay a haftanın başla- rında Salı günü Ankara Gazeteciler Cemiyetinin. pencereleri Bulvarına bakan geniş geçti. Beyaz saçlı, babacan adam İkinci Koalisyon Hükümetinin Başbakanı ve C. H. P. Genel Başka- nı İsmet İnönüydü. İnönü o sabah. basın toplantısında günün konuların) içine alan bir konuşma yaptı Ve bu arada gazetecilerin fırsattan istifa- de ederek sordukları soruları tek tek cevaplandırdı. Toplantıda İnönünün eğitim ve köy enstitüleri ile ilgili sözleri büyük bir ilgi ile karşılandı. Gerçekten son günlerin en önem- li konularından birini eğitim mesele- leri teşkil etmektedir. Beş Yıllık Plânın uygulanması ve kalkınma ha- reketleri her bakımdan yetişmiş bir kadroya büyük çapta ihtiyaç göster- mektedir. Oysa elde yeter personel bulunmadığı gibi yeni bir kadronun yetişmesini sağlama durumunda o* lan Milli Eğitim Bakanlığı da keli- menin tam anlamıyla bir keşmekeş içindedir. Dipsiz kuyu Türkiyedeki eğitim meseleleri derin- liğine olarak incelendiği takdirde ülkeleri bulundukları durumdan kur- tararak ekonomik ve kültürel alan- larda süratli kalkınmalarını sağlaya- cak faktörlerin başında iyi yetişmiş bir kadro gelmektedir. Böyle bir kad- royu yetiştirmek için eğitim sistemin- den başlıca şu hususlar beklenebilir: 1) Eğitim' sistemleri mümkün ol- duğu kadar fazla adette öğrenciye imkan tanımalıdır. 2) İktisaden geri kalmış ülkeler- de eğitim alanına tahsis edilen mad- di imkânlar belirlidir. O halde bu dar ve belirli imkânlardan en yüksek ölçüde faydalanılmalıdır. Bu ise an- cak dar imkânların en kabiliyetli o- lanlara hasredilmesi, genç dimağla- rın kabiliyetli oldukları sahalara yö- neltilmesi ve öğrencilere gelişme ha- linde olan memleketin muhtaç oldu- gu alanlarda bilgi verilmesiyle müm- kün olabilir. 5 Yılık Plânda daha çok genel temenniler şeklinde vaz edilen eğitim meselelerinin çözüm yolları aranır- ken akla gelen ilk husus Türkiyenin içinde bulunduğu iktisadi durum ol- malıdır. XX. Asrın bir teknik asrı olması sebebiyle eğitim sistemimizin daha çok teknik alana yönelmesi ge- rekir. Meselelere bu açıdan bakıldığı takdirde halihazırdaki eğitim siste- le geçinen bir memleket olduğu hal- de Türkiyedeki bütün tarım okulla- rının adedi ancak 11 dir. Mevcut e- gitim sistemi bu önemli kiye için değil de herhangi bir ha- yali ülke için düzenlendiği düşünüle- bilir. Bu alanda, üniversitedeki eği- tim sistemi de orta eğitimden pek farklı değildir. Türkiyede yüksek e- gitimde bulunan 61 bin öğrenciden ancak 10 bini teknik okullarda öğre- tim görmektedir. Bu durum gözönü- ne alınarak 5 Yıllık Plânda teknik okullardaki öğrenci adedinin 64 bi- ne çıkarılması hedef olarak göste- rilmiş ve genel yüksek öğretimdeki öğrenci adedinin de 116 bin civarın- da tutulması kabul edilmiştir. Ayrı- ca orta okul ve liselerin durumu da son derece karışık ve perişandır. 5 Yıllık Planın 1963 yılı çağındaki nüfusun ancak yüzde 73 ü, orta okul çağındaki nüfusun yüz- Öğrenciler toplu halde Kalabalıktan geçilmiyor mimizin büyük zaaflar ve yetersiz- liklerle dolu olduğu kolayca görüle- bilir. İlk Öğretim, öğrencilere daha çok "Dünya hakkında ilk görüşleri ka- zandırmağa yardım edecek" temel bilgileri vermeyi hedef tutan bir ted- risat olması sebebiyle bu kademede teknik öğretim düşünülemez. Ancak öğrencileri hayata hazırlayan Orta öğretim, teknik alanlara eleman ye- tiştirmek bakımından son derece Ö- nemlidir.. Oysa Türkiyede orta okul çağındaki öğrencilerden ancak yüz- de 24 ü teknik okullarda okumakta- dır. -Bu nispet İsrailde yüzde 61 dir-. Ayrıca nüfusunun yüzde 70 1 ziraat- de 19'u Öğrenim imkânı o bulabile- cektir. Bu oran liseler için yüzde 9,3, Üniversiteler için ise yüzde 3,3'ü geç- memektedir. 1961 yılı istatistiklerine göre Tür- kiyede 158 lise ve (543 orta okul mevcut olup 507 ilçede lise ve 119 unda ise orta okul bulunmamaktadır. Böylece köylerin tamamında ve na- hiyelerin yüzde 95 inde ilk okulu bi- tiren öğrenci Öğrenimine devam im- kânını bulamamaktadır. Yegâne ça- re, civar ilçelerdeki okullara git- mektir. Bu ise bilhassa orta halli veya fakir aileler için büyük bir ma- li külfet teşkil etmesi sebebiyle son derece zordur. Görünüşe göre ücret- AKİS/15