27 Ağustos 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

DÜNYADA OLUP BİTENLER bi "İnsan, gözlerini nereye çevirece- gini şaşırmaktadır: Uzaya mı, yok- sa Berten Duvarına mı?" Fakat geçtiğimiz hafta içinde göz- ler herhalde uzaydan çok Berlin Du- varına çevrilmiş olmalıdır. Peter Fechter'in komünist polis tarafından katledilerek ölüme terkedilmesi bil- hassa Berlinde derin tepkiler yarattı. Batı Berlin halkı bu olay karşısında- ki haklı hırçınlığını, İngiliz kesimin- deki Sovyet Savaş Anıtına giden Sov- yet askerlerini taşlamakla belli Pazartesi günü Berlin Duvarı boyunca yapılan nümayişlerde Sovyet askerle- ri yuhalanıp taşlandı ve halk, "kaa- tiller!" diye bağırdı. Batı Berlin po- lisi bu nümayişlere mâni olmak iste- yince, bu defa polis ile halk birbirine i. Salı günü Sovyetlerin geçtikle- ri "Checkpoint Charlie" noktasında biriken 5000 kadar Batı Berlinli, "du- var yıkılmalıdır!" diye bağırdılar. Batı Berlin polisi, halkı Duvarın iki blok ötesine sürdü. Sürdü ama, bu bir fayda sağlamadı, halk yine Sov- yet otomobillerini taşlamaya muvaf- fak oldu. Yılan hikâyesi Binde devam eden bu olaylar ta- biatiyle Sovyetler kesiminde de dikkatle izlendi. Berlin duvarcısı sa- kallı Ullbricht, Moskovaya gitti (o ve Krutçef ile görüştü. Ancak, bu gö- rüşmelerde Ullbricht'in her zaman- kinden daha ısrarlı bir şekilde, Doğu Almanya Cumhuriyetiyle ayrı bir ba- rış andlaşması imzalanması hususu üzerinde durduğu sanılmaktadır. Ni- tekim son uzay adamları için Kızıl Meydanda yapılan törende oKrutçef, "Doğu Almanya ile ayrı bir barış andlaşması imzalanacağı"nı bildirdi. Sovyetlerin bu konuda şimdiye oka- dar pak kararlı olmadıkları, (o Batılı müşahitlerin gözünden kaçmadı. Fa- kat, Berlin Duvarı dolayısiyle vuku- Ş Tass Ajansı "Berlindeki mandanlığının lâğvedildiği"ni açıkla- Doğu Almanyanın "De " tanınmasını sağlıyacak olan ayrı bir barış andlaşması için fiili bir kademe mn hiç kimse şüphe etmemektedir Sovyetlerin Berlindeki kumandan- lıklarını lağvetmeleri, Berlindeki İn- giliz, Amerikan ve Fransız kuman- danlarının, Sovyet Kumandanını Ber- lindeki son durumu görüşmek üzere "dörtlü" bir toplantıya davet etme- lerinden hemen sonra vukubulmuştur. Sovyet Kumandanının, Batılı kuman- danların Berlinde yüksek kademede askeri bir toplantı teklifini reddetme- si üzerine, "Washington'da bir süre- 26 den beri kesilmiş olan diplomatik te- maslar yeniden başladı. Amerikan Dı- şişleri Bakanı Dean Rusk, Sovyetle- rin Washington Büyükelçisi oAnatole Dobrynin ile bir görüşme yaptı ve kendisini, Berlindeki Sovyet ve Batılı kumandanlar arasında bir toplantı ya- pılmasına ikna etmeye çalıştı. Anla- şılan Sovyetler, Berlindeki kumandan- lıklarını lâğvetmekle, Batılıların bu konudaki im de önlemiş ol- maktadırlar Fakat asıl mesele, kumandanlığın lağvı ile Sovyetlerin Berlindeki dört- lü idareye resmen son vermiş olma- larıdır. Gerçekten bu karar, Batılı müşahitler tarafından "Berlindeki dörtlü idarenin tek taraflı, fakat res- mi cenaze merasimi" olarak vasıflan- dınlmaktadır. Esasen Sovyetlerin bu konuda yayınladıkları tebliğde de bu hususa dokunulmakta ve "Batılıların ayrı hareket etmeleri yüzünden dört- lü komutanlığın 1948'den beri mevcut olmadığı herkesce kabul edildiği hâl- de, Batılı komutanlar bunun hâlâ mevcut olduğu hissini vermek isti- yorlar" denilmektedir. Batılı hitler, Batılıların Berlindeki haklarında, ne de bu şehrin dörtlü statüsünde her- hangi bir değişiklik yapabileceği fik- rindedirler. Ancak muhakkak olan, Sovyetlerin, Berlinde mevcut gergin- liği daha da arttırdıklarıdır. e Sovyet kararı herhalde askeri ulaştırma işle- rinde yeni meseleler ortaya çıkara- cak, buna karşılık, hava koridorları meselesinde herhangi bir güçlük do- gurmayacaktır. Fakat Berlin mesele- si de "yılan hikâyesi" halinde sürüp gitmekte devam edecektir. Tantdörül ilkri küçük yağ!a rifiimlera ye İLİM İSTİHSALİMİZ belli Tr TY TAYARPUFLARINIZDIN LZ (Basın A. 2548) —462