18 Haziran 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 3

Haftalık Aktüalite Mecmuası Yıl : 9, Cilt : XXIV, Sayı : 416 Yazı İşleri : Tel: 11 8992 Tel: 10 6196 Başyazar: Metin Toker AKİS Neşriyat Ltd. Şirketi adına İmtiyaz sahibi ve Müessese Müdürü Mübin TOKER Yazı İşlerini fiilen idare eden Mesul Yazı İşleri Müdürü Kurtul ALTUĞ Karikatür : Fotoğraf : Hüseyin EZER Associated Press Türk Haberler Ajansı Klişe: Doğan Klişe Bu mecmua Basın Ahlâk Yasa- sına uymayı taahhüt etmiştir. Abone sartları: 3 aylık (12 nüsha) : 10.00 lira 6 aylık (25 nüsha) : 20.00 lira 1 senelik (32 nüsha) : 40.00 lira İlan şartları: Santimi : 20 lira 3 renkli arka Kabak $ 1.500 TL İlan işleri : Telefon: 10 6196 Dizildiği yer: Rüzgârlı Matbaa Basıldığı yer: Milli Eğitim Basımevi FİYATI: 1 LİRA Basıldığı tarih : 17.6.1962 Kapak Resmimiz Hükümet kuruluyor Kendi Sevgili AKİS Okuyucuları, Yaz sıcaklarının gelmekte tereddüt gösterdiği Ankaraya, bitirdiği- miz hafta başlayan "Koalisyon Çalışmaları" canlılık ve hararet getirdi. "Koalisyon Çalışmaları" demek, kimin Bakan olacağının tes- biti demektir. Bu yüzdendir ki çeşitli çevrelerde hummalı bir faali- yet başladı. Bir kısım kimseler, uçup giden Bakanlıkların peşinden ah çekerken bir başka kısım politikacı buzlu hoşaf kâsesinin başına, elde kaşık geçmek için çırpındı durdu. Bu hal, aslında oynanan bir “Türkiye için hayat memat'"' oyununun renkli, eğlenceli, hafif tarafını teşkil etti. Ama, sabahın en erken saatlerinden akşamın en geç vakit- lerine kadar dopdolu halini kaybetmeyen Meclisin kulislerinde ve bil- hassa müstakbel koalisyonun ortaklarının oturdukları "Pazarlık Ma- sasının başında hepimizin kaderiyle alâkalı hâdiselerin cereyan etti- ği bilinmelidir. Bitirdiğimiz hafta başkentte, kendi çemberlerinin üze- rinde çoğu gözü bağlı dönen politikacılardan başka herkes bir gerçe- ği bütün çıplaklığıyla gördü: İsmet İnönü, demokratik sistemin devam- lılığını sağlamak için son şansı denemektedir.Bu son şans, Parlamen- toda mevcut bir ilerici, ülkücü, reformist ekseriyeti bulup çıkarmak, daha doğrusu derlemektir. Bu hafta AKİS, hâdiselerin karışık hali içinde, başkentte cere- yan edenlerin kalın çizgisini okuyucularının gözleri önüne sermekte- dir. YURTTA OLUP BİTENLER kısmımızı süsleyen çerçeveli yara- larda, durumun AKİS gözüyle nasıl görüldüğü belirtilmektedir. o Oku- cularımız, bu derginin demokratik sistemin korunması için son im- kânların da mutlaka kullanılması lüzumuna niçin inandığını "Hafta- nın içkiden" başlığını taşıyan "Rejimin Felsefesi" yazısında bulacak- lardır. Bütün olup bitenler, bu lüzumu biraz daha iyi ortaya koymak- tadır. Ancak, AKİS'in bir ön cepheyi kurtarmak için temelsiz bina yükseltilmesinde fayda görmediği hiç kimsenin meşhulü değildir. İnönü Birinci Koalisyon kabinesini kurduğunda, bu mecmua gay- retin mânasını anlamış ve bir yandan onu desteklerken öte taraftan, iktidarın her iki kanadına ve bilhassa onların Kabinedeki temsilcile- rine memleketin asıl ihtiyaçları üzerine süratle eğilmek tavsiyesinde bulunmuştur. Bu, yapılamamıştır. Bunda, politik konjonktür okadar, kasaba avukatlığı seviyesinden, yukarı çıkamadıkları belli olan şahsi- yetlerin açık görüş, kültür, dinamizm ve hamlecilik, medeni cesaret isteyen görevlerinin ağırlığı altında ezilmeleri rol oynamıştır. o İnönü- nün tavizcilik ve telifciliği ileri götürmesi de bu mecmuada daima tenkit olunmuştur. Nitekim, o yolun çıkmaz olduğu, hareketsizlikten başka netice vermediği şimdi anlaşılmıştır. Bu mecmua şu kanaattedir ki, Türkiyenin meselelerinin teşhisi ya- pılmış, bunlar ortaya çıkarılmıştır. Ta bunların cesaretle ele alınması için daha baştan prensip kararlarına varılarak ehliyetli aksiyon adamları düzmece politikacılara tercih olunacak ve yeni İnönü Hükümeti bir Hamle Hükümeti olacaktır, Ta da, demokratik sistemin devamlılı- ğının son şansı heba edilecektir. AKİS'in bu sayısı okunduğunda, birinci ihtimalin gerçekleşmesi konusunda ciddi endişeler beslendiği gözden kaçmayacaktır. İdeal Ko- alisyon olan "Meclisin ilericileri bir yana, gericileri bir yana” tertibi A. P. 11 mutedillerin "hâdiselerin adamı" olamamaları yüzünden suya düştüğüne göre şimdi iş partilerin yanyana gelecek liderlerinin lider- lik ve devlet adamı vasıflarına kalmaktadır. Ancak, büyük sermaye- nin tatlı kucağına düşmüş görünen ve Servet Beyannamesine karşı va- siyet almaktan Plânlama Teşkilâtının rolünü küçümsemeye ve Vergi Reformunu baltalamaya bir modası geçmiş liberalizme taraftar T. T. P. idarecileriyle prensipte memleket davalarının çözüm yolu olan ölçü- lü devletçiliği benimsemiş C. H. P. idarecelerinin bir ciddi aksiyon hattının tesbitinde nasıl anlaşacakları meçhuldür. Hele onlara, dağı- nık ve fikirsiz, üstelik Bölükbaşı heyülasıyla karşıkarşıya C. K. M. P.nin nasıl bir destek sağlayacağı daha da karanlıktır. Nihayet İnö- nünün "ben herkesle geçinirim" tarzındaki biraz fazla alaturka görüşü- nün bir kuvvetli hükümeti kolaylaştırdığı söylenemez. Her halde, yapraklar çevrilip te bu sayı dikkatli, bir şekilde tet- kik olunduğunda AKİS okuyucuları duruma en sıhhatli şekilde teş- his koyabileceklerdir. Aramızda Saygılarımızla (o AKİS