28 Kasım 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

YURTTA OLUP BİTENLER müstakbel Kurucu Mecliste tanınma- sının aleyhinde bulunuyordu. Bazen eski hisler, bazen müstakbel Ümitler realitenin olduğu gibi aksettirilmesi- ni mahzurlu buluyordu. Bu arada, M.B.K. üyeleri, tasarı henüz kendierine İntikal ettirilmemiş olmakla beraber bilgi edinmekte fay- da gördüler. Feyzioglu Meclise çağı- rıldı. Orta Doğu Üniversitesi Rektö- RÜ Meclise alelacele geldi. Komite Ü- yelerinin pek çoğu hazırdı. Ikl saate yakm süren İzahat sonunda Feyzioğ- lu tasarınınana hatlarını anlatmış, neyin neden olduğunu, konulan mad- delere niçin lüzum görüldüğünü bir bir İzah etmişti. Meclisten çıkarken Feyzioğlu memnun görünüyordu. Etrafını saran gazetecilere gerçi bir Bey söylemedi, sorulara üstünkörü cevap verdi ama yüzünden karşılaşmanın iyi geçtiği a- çıkça anlaşılıyordu. Hele foto muha- birleri Feyzioğlunda pek memnun kaldılar. Ve istedikleri kadar resim çektiler. Şayet değişmezse... Milli Birlik Komitesine, Bakanlar Kurulunun üç gün süren incele- mesinden sonra sunulan tasarı Üüze- rindeki çalışmalar bu hafta içinde başlıyacaktır. Komite, çalışmalarını ayın birine kadar bitirmeği ve -kati bir tarih olmamakla beraber- Kurucu Meclisin 21 Aralıkta çalışmalarına başlamasını arzulamaktadır. Şayet işler normal gider, büyük aksaklıklar çıkmazsa Kurucu Meclis, Aralığın 21'inde ilk toplantısını (yapacaktır. Hazırlanan tasarıda, Kurucu Mecli- sin 262 temsilciden teşekkül etmesi kararlaştırılmıştır. Bunun 70'i siyasi partilere ait olacaktır. Ancak bu ra- kamın indirilmesi bahis konusudur ve nüfuz sahibi bâzı çevreler bunun şam- piyonudurlar. Kesin olarak bilinme- mekle beraber, partilere ayrılan san- dalyaların 60 civarında olması muh- temeldir. Mecliste 82 sandalye il temsilci- lerine ayrılmıştır. Temsilcilerin seçi- mi de Anayasada hüküm altına alın- mıştır. Buna göre, nüfusu 500 bine kadar olan illerden 1 temsilci gele- cektir. 600 bin ilâ I milyon arasın- da olanların hakkı 2'dir. Birbuçuk milyonluk şehirler 3, iki milyonluklar İse 4 temsilci gönderebileceklerdir. Delegelerin seçiminde esas, iller- de kurulacak il Seçim Kurullarıdır. Bu kurulların başkanları yüksek de- receli yargıçlar olacaktır. Kurul, il- lerdeki siyasi partilerden, Mimar, Mühendis, Ticaret odalarından gön- derilecek onar kişilik heyetlerden re İşçi sendikaları. Basın teşekkülleri, Borsalar, Barolar Kooperatiflerin yönetim kurulları ve diğer teşekkül- 20 lerin yollıyacakları delegelerden te- şekkül etmekte ve bu kurul, Kurucu Meclise gönderilecek temsilciyi seç- mektedir. Temsilcilerin, asli ovazifelerinden istifa etmelerine lüzum görülmemiş- tir. Sâdece temsilcilik vazifesine baş- ladıktan sonra vazifeleriyle alâkaları kesilecektir. Yeni Anayasada bir yön vardır ki, bilhassa Milli Birlik Komi- tesi üyelerini ziyadesiyle memnun etmiştir. Kurucu Meclis Anayasasın- da, 27 Mayısa kadar Anayasa ve in- san haklarına aykırı icraatı veya neş- riyatı destekliyenlerin temsilci olma- ları yasak edilmiştir. Madde hakika- ten enteresandır ve pek fazla şikâye- ti önliyecektir. Zira -Allah korusun- aksi halde nereden geldiği belli olmaz bir Necip Fazılı Kurucu Mecliste görmek mümkün olacaktır. Böylece büyük bir tehlikenin de önüne geçil- mektedir. Temsilci seçilenler kendilerini se- çen teşekkül, kurum veya partiyle sonradan ilgileri kesilse bile vazifele- rine devam edebileceklerdir. Böylece temsilci, herhangi bir tesirin baskı- sından kurtarılmak istenmiştir. Ko- mite, bu maddenin izahından da doğ- rusu pek memnun olmuştur. Kurum- lar, teşekküller veya siyasi partiler arasında yapılacak seçimlerde kulis faaliyetini önlemek, seçmeni bir da- ire içine sokmamak için, muayyen a- day gösterme mecburiyeti kaldırıl- mıştır. Herkes aday olabilmekte veya herkes istediğini aday gösterebilmek- tedir. Temsilci seçilmek için fazla bir kayıt konmamıştır. Ekseriyetin reyi- ni almak kâfidir. Temsilcilerin maaşları Kurucu Meclise, temsilci olarak se- çilenlere en yüksek dereceli me- mur maaşı verilecektir. 150 lira asli maaş Üzerinden ödenecek oları,bu maaşın miktarı 2000 liradır. Temsilci ler, oaylıklarını bağlı bulundukları müesseselerden almak arzusunu iz- har ederlerse, buna karışılmıyacak, ancak Temsilci sâdece bir yerden ma- aş alabilecektir. Ankara dışından ge- len temsilcilere ayrıca günde 40 lira Verilmesi (o istenilmektedir. İşte işin burasında belki bir değişiklik Olması mümkündür. Zira ne olursa ulsun, ih- Bakanlar Kı Kurucu Meclis çalışmalarından çıkıyorlar Tasarıda tadilat va tilâlin öncüleri fazla para meselesinde biraz sıkı davranmakta ve ayda 2000 lira nın bir insana yetip artacağını söylemektedirler. Bu bakımdan dışar- dan gelenlerin 40 lirası biraz şüpheli- dir. Kurucu Meclis toplandıktan üç gün sonra bir Başkan ve üç Başkan Vekili seçilecektir. o Başkanın Siyasi parti temsilcilerinden seçilmesi mah- zurlu Bulunmuş ve bunu Önleyici bir madde Anayas ya ithal edilmiştir. Kurucu Meclisin çalışmaları, BM M. nin çalışmalarından pek farklı -D.P. nin çoğunlukta oduğu Meclis hariç- olmayacaktır. Oturumlar gene açık- tır, Müzakereler tutanak dergisinde yayınlanacak ve diğer yayın organla- AKİS. 28 KASIM 1960