10 Ocak 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31

TİYA Ankara I_i_afıften ağır Uçüncü Tiyatroda "Hırsız" adlı ne olduğu pek belli olmıyan bir ko- mediden sonra "Rehin Sandığı" ad- lı bir başka komedi sahneye kondu, "Hırsız" ın baştan sona hafifliklerle dolu olması, üstelik son derece ge- lişigüzel sahneye getirilmesi yanın- da, "Rehin Sandığı" daha ciddi ça- lışılmış, birseyler demek 1stıyen bir olarak görünmektedi R hin Sandığının yazarı Abra- ham Shiffrin takma adiyle yazan Robin Christopher 1902 yılında doğ- muştur. "Alacakaranlıkta Bir Ge- adli üç perdelik bir oyunu da- ha vardır. Shiffrin, "Rehin Sandığı" ile öteki Amerikalı oyun yazarların- dan farklı bir tiyatro anlayışına sa- hip olduğunu göstermektedir. Hillary oldukça yaşlanmış bir re- hincidir. Bir gün dükkânına Danny O'Keffe adlı bır gangster gelir, bır kızı aradığım söyler. Biraz sonra da Lizzie adlı kız gelir. Bu on yıl önce dükkânın üstündeki dairede oturmuş olan ailenin kızıdır. Lızzıe Hillary'- yanında rehinci Bu arada dükkâna çeşitli eşya- larını rehin eden insanlar gelir. Bun- lardan Timoty daktilosunu — rehine bırakmış genç bir yazardır. Dakti- losunu alacaktır ama, rehinciye ve- recek parası yoktur Üstelik para kazanması için mektedir. Lizzie'nin moty dükkânda yazılarım yazmıya başlar. Öte yandan gangster O'Keffe'- nin, karısı Lizzie'yi almak için her an dükkâna gelmesi beklenmekte- dir. Timoty ile Lizzie arasında ke- sin hatlarla çizilmemiş bir aşk baş- lar. rada yine birtakım kişiler eşyalarını rehın vermekte ya da re- hinden almaktadır. Sonunda gangs— ter gehr ve öldürülür. Timoty ile Lizzie ise kiliseye yolcu edilirler. Bir hayat dilimi nun ana temini gangster ko- Lizzie'- nin ç yazar Timoty ile evlenme- si teşkıl etmektedir. Bununla bir- likte yazar, yer olarak seçtiği rehin sandığını realist bir gözle kullana- rak bu ana temle ilgisi olmıyan ki- şileri oyununa sokmuştur. — Böylece cası tarafından aranan Gürkan kardeşler Yeni yılda en son çeşitleri ve lüks parfümlerile her zamanki gibi emirlerinizdedir. AKİS, 10 OCAK 1959 T R O polis, zenci klarnetçi, genç tıbbiye- li, bir sarhoş, sanat simsarı gibi ki- şiler de oyuna karışmaktadır. Ya- zarın bu yolla bir çeşit çevre piye- sine yönelmek istemesi, oyunu kla- sik tiyatro anlayışından uzaklaştır— maktadır. Bu da teferruatı teşkil e- den şahıslarının; alâka çekici taraf- larının olmadığı, kötü oynandıgı öl- çüde seyircinin sıkılmasına yol aç- maktadı azar bir ana hâdise çevresinde bir rehin sandığında girip çıkanla- rın düşünc elerını duygularını — ver- miye çalışınca oyun merkez kuvve- tini kaybetmektedir. Bu bakımdan oyunda Hıllary nin mi, Lizzie'nin mi, Timoty'nin mi, yoksa öteki teferru- at kişilerin mi ön plâna alındığım diden uzaklaşmak pahasına da olsa, oyuna realıst bir hava Vermek 1ste— mesi, yazarın mak Iyi kav dıgım gostermektedır Ozellıkle klar- yuncaklarla oynadıg sahneler bü- yük bir ustalıkla düzenlenmiştir. Bununla birlikte oyun sıkıcı ol- maktan kurtulamamıştır. Bunun se- beplerini de teferruat olarak oyuna sokulan kişileri oynıyanların başarı- sızlığında aramak, yerinde olur. Sarhoşta Gürbüz Bora, Trolünün verdiği mubalagalandırma 1mkanla— rından hiçbirini kullanam ir genci Oytun Şanal, kıraladıgı frakı giymek için sadece yunan, nen kişi olarak düşunmuştur Mu— ammer Esi, Devlet Tiyatrosunun bu usta oyuncusu, Düke Jones'u sırf beşerı yonund en yakalamak 1stey1n— ce, gözü yaşlı İhtiyar bir zenci ola- "Rehin Sandığı" ndan bir sahne Antika kestirmek güçtür. Böylece seyirci- nin ilgisi bir kahramandan bir kah- ramana dağılmakta ve araya sokuş- turulan birtakım felsefi, ahlâki dü- şünceler oyunu sıkıcı kılmaktadır. Yazar, sahnedeki kişilerin insan yönlerini ortaya çıkarmak İstemek- te, seyircisini de bu yolla yakalamı- ya çalışmaktadır. Oysa kişilerin ale- lade hayattan, alelade yönleriyle çe- kilip çıkarılmış olmaları, üstelik se- yircinin ilgisini ayakta tutacak hıç— bir özellik taşımamaları yazarın is- teğini daha başlangıçta — köstekle- mektedir Sahnedeki Oyun yunun sahneye konulusu Salih Canar 1çın bir başat olmuştur alih Canar bu sefer, öteden bir hususıyet gıbı belledıgı hafıf hattâ zaman sululaşan sah- ne duzenlerınden kaçınmıştır Kome- bir. eser rak ortaya çıkıvermiştir. Aynı sa- kilde Poliste Atillâ Bidem, — Gene Tıbbiyelide Raik Alnıaçık, Gangs- terde Haldun Marlalı ilgi çekicilik— ten uzak, renksiz bir oyun tuttur- muşlardır. Oyunun en iyi oyuncuları Lizzie'- de Gökçen Hıdır ile Timoty'de Ke- rim Afşar olmuşlardır. 18. yüzyılın romantık havasından ulamıyan Liz Gökçe Hıdırın yumuş ak, öl- çulu hareketlerı ve kalı laşmış his- sini uyandıran sesine uyan serbest duş nuşlu bir g genç kız olarak oyun süresince seyircinin dikkatini çek- miştir. Kerim — Afşar ise ozellıkle Lizzie ile ilk karşılaştığı — sahnede son derece canlı bir oyun çıkarmış- tır. Hilary'de ise Salih Canar'ın bir sahneye koyucu olarak — gösterdiği başarıyı bir oyunsa olarak göster- diği pek söylenemea. 31